Abraham Lincoln

Abraham Lincoln (1809 – 1865) był prezydentem USA z ramienia partii republikańskiej. Był i pozostaje bohaterem narodowym USA. Był wybitnym politykiem i piewcą wolności, był człowiekiem o inteligencji wybitnej i takiej też charyzmie. Był przede wszystkim mężem stanu.

Krótki życiorys Abrahama Lincolna

Abraham Lincoln przyszedł na świat 12 lutego 1809 w Hodgenville. Dorastał, zdobywając wiedzę samodzielnie. Sam wynajdywał i czytywał książki, natomiast w zakresie doświadczenia mógł polegać najpierw na pracy w rodzinnym gospodarstwie, później najmował się do zajęć zarobkowych gdzie indziej. Dzięki uważnym studiom indywidualnym został buchalterem w młynie i w sklepie. Był także powiatowym mierniczym, listonoszem i kierownikiem poczty. Zaangażował się politycznie, mając dwadzieścia pięć lat. Był jako reprezentant wigów członkiem zgromadzenia ustawodawczego w New Salem w latach 1834 – 1840. Po upływie jego kadencji postanowił kilka lat spędzić poza polityką. Zdecydował się zajmować czynnościami adwokackimi. Do polityki wrócił, już będąc uformowanym światopoglądowo – w tym przypadku chodziło o jego sprzeciw dotyczący instytucji niewolnictwa jako takiej. Rok 1856 oznaczał dla Lincolna miejsce wśród republikanów, jednocześnie rozpoczął głoszenie haseł piętnujące niewolnictwo. Rok 1860 był dla Lincolna szczególny, bowiem został wybrany na fotel prezydenta Stanów Zjednoczonych. Tymczasem jeszcze przed jego zaprzysiężeniem doszło do secesji stanów południowych. Lincoln usiłował nieprzerwanie dążyć do uniknięcia konfrontacji na linii Północ – Południe, co okazało się trudne, ale i niemożliwe z uwagi na twarde i nieprzejednane stanowisko jedenastu stanów południowych. Wybuchła zatem wojna. Lincoln zaskarbił sobie wielu sympatyków ustawą o osadnictwie, natomiast wrogów szerzeniem haseł wolnościowych kierowanych pod adresem niewolników z południa. W efekcie jego starań w 1863 roku ogłoszono słynny Akt o abolicji, który został poprawką do Konstytucji USA – umocowanie prawne przyznające wolność niewolnikom zbuntowanych stanów. Oznaczało to też sukces Lincolna w postaci kolejnej wygranej wyborczej. W 1865 roku fanatyczny zwolennik polityki Południa śmiertelnie ranił Abrahama Lincolna.

Biografia rozszerzona Abrahama Lincolna

Pochodzenie

Abraham Lincoln urodził się 12 lutego 1809 roku, jako drugie dziecko Thomasa Lincolna i Nancy Hanks Lincoln, w jednopokojowej chatce na Sinking Spring Farm niedaleko Hodgenville w stanie Kentucky. Był potomkiem Samuela Lincolna, Anglika, który wyemigrował do Stanów w 1638 roku. Wnuk i prawnuk Samuela rozpoczął migrację rodziny na zachód, przechodząc przez New Jersey, Pensylwanię i Wirginię. Dziadek Lincolna ze strony ojca i jego imiennik, kapitan Abraham Lincoln, przeniósł rodzinę z Wirginii do hrabstwa Jefferson w stanie Kentucky w 1780 r. Ojciec Lincolna pracował w pracy dorywczej w Kentucky i w Tennessee. Później, w roku 1800, wraz z rodziną osiedlił się w hrabstwie Hardin stanu Kentucky.

Matka Lincolna, Nancy, wyszła za Thomasa 12 czerwca 1806 r. w hrabstwie Washington, by następnie przeprowadzić się z ukochanym do Elizabethtown w Kentucky. Wkrótce pojawiła się trójka dzieci: Sara, urodzoną w 1807 r .; Abraham, 12 lutego 1809 r .; oraz Thomas, który zmarł w niemowlęctwie.

Thomas Lincoln kupił lub wydzierżawił farmę w Kentucky. Został wkrótce uwikłany w spory prawne, tracąc prawie 200 akrów (81 ha) swojej ziemi na skutek bardzo niekorzystnych decyzji sądowych dotyczących tytułów własności. W 1816 r. rodzina Lincolnów przeniosła się do Indiany, gdzie niuanse formalno-prawne zdawały się Thomasowi bezpieczniejsze. W 1860 r. Lincoln miał zwrócić uwagę na fakt, iż przeprowadzka rodziny do Indiany była jakkolwiek „częściowo z powodu niewolnictwa ”, to jednak głównie z powodu trudności związanych z tytułem własności ziemi.

W Kentucky i Indianie ojciec Abrahama pracował jako rolnik oraz stolarz. Posiadał gospodarstwo z żywym inwentarzem, płacił podatki, zasiadał w ławach przysięgłych, wyceniał majątki, służył w wiejskich patrolach i pilnował więźniów. Thomas i Nancy byli członkami Kościoła Baptystów, który zakazał spożywania alkoholu, tańca i co najważniejsze – niewolnictwa.

Praca najlepszą edukacją

W 1818 r. matka Abrahama, Nancy Lincoln, zmarła po ciężkiej chorobie, pozostawiając 11-letnią Sarę odpowiedzialną za gospodarstwo domowe, w tym jej ojca, 9-letniego Abrahama i Dennisa Hanksa, który był 19-letnim osieroconym kuzynem Nancy. Dziesięć lat później Sarah zmarła, rodząc martwego syna. Lincoln pogrążył się w żałobie.

W 1819 ojciec Abrahama poślubił Sarę „Sally” Busha Johnstona, wdowę z Elizabethtown w Kentucky, która miała troje własnych dzieci. Abraham zbliżył się do macochy, którą nazwał „Matką” „. Na uwagę zasługuje fakt, iż Lincoln nie lubił ciężkiej pracy związanej z życiem na farmie. Został w związku z tym nazwany przez macochę leniwym za całe to swoje „czytanie, pisanie,  uprawianie poezji itp.”.

Do szkoły nie uczęszczał, raczej w niej bywał. Wiedzę zdobywał samodzielnie, z dwóch źródeł. Pierwszym były książki, które sam nauczył się czytać. Drugim natomiast źródłem wiedzy było jego doświadczenie, bowiem od najmłodszych lat ciężko pracował w rodzinnym gospodarstwie, później, gdy podrósł, najmował się do pracy. Był jednak przede wszystkim zapalonym czytelnikiem i miał juz później przez całe życie interesować się nauką. Rodzina, sąsiedzi i koledzy ze szkoły przypomnieli sobie po latach, że młody Lincoln wciąż tylko czytywał Biblię, „Bajki” Ezopa, „Robinson Crusoe” Daniela Defoe, „Życie Waszyngtonu” Masona Locke Weemsa, autobiografie Benjamina Franklina i wiele innych pozycji literackich, które go ubogacały intelektualnie.

Zdobywszy tą wiedzę, mógł podjąć w wieku dwudziestu dwóch lat pracę buchaltera w sklepie i w młynie. Do spółki z kolegą założył wkrótce trzy sklepy, jednak prędko splajtował. Nie poddawał się i ani myślał o rezygnacji z dalszej kariery. Następnie podjął więc pracę kierownika poczty, później listonosza oraz powiatowego mierniczego.

Miłość rodzinna Lincolna

Według niektórych źródeł pierwszym romantycznym zainteresowaniem Lincolna była Ann Rutledge, którą poznał, kiedy po raz pierwszy przeprowadził się do New Salem; źródła te wskazują, że do 1835 r. byli w związku nieformalnym. W 1835 r. Ann zmarła, najprawdopodobniej na dur brzuszny. Na początku lat 30. XIX wieku Lincoln poznał natomiast Mary Owens z Kentucky.

Pod koniec 1836 roku Lincoln był już w zgromadzeniu ustawodawczym, gdy podjął decyzje o małżeństwie z Owens. Sprawy jednak potoczyły się na niekorzyść w związku, również na skutek zaangażowania Lincolna w działalność polityczną.

W 1840 r. Abraham Lincoln zaręczył się z Mary Todd, córką Roberta Smitha Todda, bogatego właściciela niewolników w Lexington, w stanie Kentucky. Formalne kwestie ślubne przewidziane na 1 stycznia 1841 r. zostały nagle  odwołane przez Lincolna. Doszło wprawdzie do kłótni między zaręczonymi, ale okazało się wkrótce, że para pogodziła się, pobierając 4 listopada 1842 r. w Springfield. Tuż przed ślubnym kobiercem Lincoln został zapytany, dokąd idzie, a wtedy odpowiedział: „Chyba do piekła”. W 1844 r. para kupiła dom w Springfield, w pobliżu kancelarii prawnej Lincolna.

Był czułym, choć często nieobecnym mężem i ojcem czworga dzieci. Robert Todd Lincoln urodził się w 1843 r., po nim Edward Baker Lincoln (Eddie) w 1846 r. Edward zmarł cztery lata po swym urodzeniu, prawdopodobnie na gruźlicę. „Willie” Lincoln natomiast urodził się 21 grudnia 1850 r., umierając na gorączkę w wieku swych dwunastu lat. Czwarty syn Lincolna, Thomas „Tad” Lincoln, urodził się 4 kwietnia 1853 r. i również przedwcześnie zmarł z powodu niewydolności serca w wieku 18 lat. Zatem to Robert Lincoln osiągnął wiek dorosły i miał dzieci. Należy dodać, że Lincoln „bardzo lubił dzieci”, będąc człowiekiem łagodnym ja i dość pobłażliwym. Tym nie mniej był niejednokrotnie zbyt pochłonięty pracą, by sprawować rzetelna pieczę nad swoimi dziećmi. Współpracownik Lincolna wspominał, że: „Lincoln nie zauważał, co aktualnie robią jego dzieci”.

Śmierć synów wywarła głęboki wpływ na Abrahama Lincolna i jego żonę. Abraham cierpiał na „melancholię”, stan określany później jako depresja kliniczna. Mary również zmagała się później ze stresem, związanym z utratą męża i synów (syn Robert natomiast tymczasem znalazł się w szpitalu dla obłąkanych).

Droga do prezydentury

W wieku dwudziestu pięciu lat wreszcie zaangażował się politycznie w New Salem, startując jako kandydat do stanowego zgromadzenia ustawodawczego. Zasiadał w tej instytucji na przestrzeni lat 1834 – 1840. W międzyczasie został adwokatem. W wieku trzydziestu ośmiu lat został członkiem Izby Reprezentantów jako członek partii wigów. Później wziął kilka lat rozbratu z polityką, by powrócić do niej jako przeciwnik niewolnictwa. W 1856 roku został członkiem Partii Republikańskiej. Popularność zyskiwał piętnowaniem niewolnictwa. W 1860 roku wygrał wybory prezydenckie.

Wojna secesyjna

Tymczasem doszło do secesji stanów południowych, jeszcze przed jego zaprzysiężeniem. Unię opuściło wówczas 11 stanów. Usilne starania Lincolna nie zapobiegły wybuchowi wojny między Północą a Południem. Dokładał w czasie wojny starań, by Północ zwyciężyła. Walczył o demokrację i równouprawnienie. Sławna była w tym czasie przyjęta ustawa o osadnictwie, wychodząca naprzeciw potrzebom farmerów, co zostało przyjęte bardzo dobrze. Zniesienie niewolnictwa zostało priorytetem politycznym Północy. W 1863 roku ogłoszono w końcu Akt o abolicji jako poprawka do Konstytucji USA, przyznający wolność niewolnikom zbuntowanych stanów. Sukcesem zakończyła się również kampania wyborcza, ponieważ Lincoln został wybrany na druga kadencję. Wypowiedział wówczas słynne słowa:

– Mamy nadzieję – żarliwie się modlimy – aby ta potężna plaga wojny mogła szybko przeminąć. Dlatego należy powiedzieć: „sądy Pana są prawdziwe i prawe”. Z miłością dla wszystkich; z uporem w prawicy, chcemy czynić wszystko, co możliwe, by osiągnąć i pielęgnować sprawiedliwy i trwały pokój między nami oraz ze wszystkimi narodami.

Śmierć

Abraham Lincoln został zamordowany przez Johna Wilkesa Bootha w Wielki Piątek, 14 kwietnia 1865 roku, podczas gdy uczestniczył w sztuce w teatrze Forda, pięć dni po kapitulacji wojsk Południa. Booth był znanym aktorem i konfederackim szpiegiem z Maryland; chociaż nigdy nie wstąpił do armii Konfederacji, miał kontakty z tajnymi służbami Konfederacji. Po wystąpieniu Lincolna w 11 kwietniu 1865 r., w którym Lincoln promował prawa wyborcze dla czarnych, Booth postanowił zabić prezydenta. Booth i jego współspiskowcy planowali zamordowanie Lincolna i Granta w teatrze oraz zabicie wiceprezydenta Johnsona i sekretarza stanu Sewarda w ich domach. W ostatniej chwili Grant zrezygnował ze spektaklu, postanowił bowiem udać się do New Jersey, aby odwiedzić tam swoje dzieci, co uratowało mu życie

Booth podkradł się od tyłu i wystrzelił w tył głowy Lincolna, śmiertelnie go raniąc na miejscu. Gość Lincolna, major Henry Rathbone, siłował się  z Boothem, ale Booth dźgnął go i uciekł. Po dziewięciu godzinach pozostawania w śpiączce Lincoln zmarł 15 kwietnia o 7:22.

Otoczone flagą ciało Lincolna zostało następnie eskortowane w deszczu do Białego Domu przez wysokich oficerów Unii. Zadzwoniły miejskie dzwony kościelne. Prezydent Johnson został zaprzysiężony o godzinie 10:00, niecałe 3 godziny po śmierci Lincolna.

Booth został namierzony na farmie w Wirginii. Odmawiał poddania się. Został zastrzelony.

Ciekawostki o Abrahamie Lincolnie

• Abraham Lincoln imał się w młodości wielu różnych zawodów. Był również barmanem i właścicielem pubu. Niestety interes musiał odsprzedać z uwagi na wspólnika, który wypijał więcej towaru, niż można by zmienić na zysk. Historia była jednak bardziej tragiczna niż mogłoby się zdawać, ponieważ rychła śmierć wspólnika sprawiła, że Lincoln przez 10 lat był zmuszony spłacać zadłużenie związane z interesem.
• Lincoln był piewcą haseł wolnościowych, wśród nich kluczowy był postulat zniesienia niewolnictwa. Było to rzecz jasna chwalebne, lecz za tym postulatem krył się jednakowoż interes dużych firm bawełnianych z północy, które nijak mogły konkurować w dziedzinie sprzedaży bawełny z firmami południowymi, które za bezcen wykorzystywały tanią siłę roboczą czarnych.
• Był jedynym prezydentem USA, który był licencjonowanym barmanem.
• Dzień urodzin Lincolna jest oficjalnym świętem w wielu stanach USA.
• Był najwyższym prezydentem USA – mierzył 195 cm.
• Bywa na południu stanów nazywany tyranem i zdrajcą ideałów wolności.
• Lincoln został wybrany prezydentem w 1860 roku, zakończył życie raniony w głowę. J.F. Kennedy, wybrany w 1960 roku, został postrzelony w głowę jadąc samochodem marki Lincoln.
• „Chodzę powoli, ale nigdy się nie cofam” – zwykł mawiać. Z pozoru jego karkołomne działania abolicyjne zostały efektem niezwykłej konsekwencji. Nie dożył uwolnienia kilkudziesięciu tysięcy niewolników.
• W roku 2012 roku ukazał się całkiem kasowy film Stevena Spielberga zatytułowany „Lincoln”, który w barwny sposób przedstawia jakże burzliwe życie szesnastego prezydenta Stanów Zjednoczonych, w tym uchwalenie znoszącej niewolnictwo trzynastej poprawki do amerykańskiej konstytucji.
• Ciało Abrahama Lincolna na życzenie jego żony zostało zabalsamowane i złożone w mauzoleum w rodzinnym Springfield.
• Mary często gotowała dla Lincolna podczas jego prezydentury. Wychowana przez zamożną rodzinę, jej kuchnia była prosta, ale zaspokoiła gusta Lincolna, w tym specjalne, importowane ostrygi.

Cytaty Abrahama Lincolna

• „Żaden człowiek nie jest dostatecznie dobry, żeby rządzić drugim człowiekiem bez jego zgody.”
• „Z tym niepomiernym ciężarem, jaki dźwigam dniem i nocą umarłbym chyba, gdyby co dzień nie dano mi okazji się pośmiać.”
• „Zakres szczęścia człowieka zależy od niego samego.”
• „Zwykli ludzie są najlepsi na świecie: oto powód, dlaczego Bóg uczynił ich tak wielu.”
• „Większość ludzi ma tyle szczęścia, na ile sobie pozwoli.”
• „Takt to umiejętność takiego przedstawiania ludzi, jakimi sami najchętniej siebie widzą.”
• „To piękne, gdy człowiek może być dumny ze swojego miasta, lecz jeszcze piękniej, gdy miasto może być z niego dumne.”
• „Demagogia – to umiejętność ubierania najbardziej lichych idei w najwznioślejsze słowa”.
• „Każda praca jest możliwa do wykonania jeśli podzielić ją na małe odcinki”.
• „Nie wiem, kim był mój dziadek; bardziej interesuje mnie, kim będzie mój wnuk”

Artykuły, które mogą Ci się spodobać:

Książka o Abrahamie Lincolnie

„Lincoln” to książka autorstwa Stephen’a B. Oates’a na temat życia i działalności wybitnego prezydenta USA.

Źródła:

Tagi: