Adolf Dymsza, a właściwie Adolf Bagiński, w świecie filmu znany także jako Dodek, przyszedł na świat w Warszawie 7 kwietnia 1900 roku. Zmarł w Górze Kalwarii 20 sierpnia 1975 roku. Był polskim aktorem kabaretowym i filmowym.
Biografia i życiorys Adolfa Dymszy
Urodził się ze związku Adolfa oraz Matyldy z Połądkiewiczów. Dorastał i uczył się w Warszawie – najpierw miejscem edukacji Dymszy było II Gimnazjum, następnie Szkoła Handlowa Wawelberga. Na przestrzeni lat 1918–1920 Dymsza występował w warszawskich teatrach, ale były i występy w Grodnie i Mińsku. Później powrócił do stolicy. Początkowo żył nie mając stałego angażu, grywał więc w warszawskich teatrzykach i dorabiał ucząc tańca. Natomiast po występach w latach 1925–1931, co miało miejsce w popularnym wtedy kabarecie „Qui Pro Quo” Dymsza zyskał również znaczną popularność, zostając niemal jednocześnie znanym aktorem rewiowym. Jego występy w filmach niemych są pewną zagadką, ponieważ niewiele na ich temat wiadomo, za to prawdziwy rozgłos płynący z jego gry w filmach dźwiękowych rzuca wiele światła na karierę artysty jak również jego nieprzeciętny talent komiczny. Lata okupacji Dymsza przeżył w Warszawie, grał wtedy w jawnych teatrach rewiowych (takich jak Komedia, Jar, Nowość oraz Niebieski Motyl), pomimo zakazu jaki miał miejsce siła konspiracyjnego ZASP-u. Występował od 1940 roku również w warszawskim teatrzyku Na Antresoli.
Z tego powodu i w związku z łamaniem wspomnianego zakazu, po wojnie Adolf Dymsza został ukarany wyrokiem sądu koleżeńskiego ZASP, na skutek czego miał zakaz grania w Warszawie, musiał ponadto przekazywać 15% swych honorariów na Dom Aktora w Skolimowie i przez określony wyrokiem czas jego nazwisko na afiszach było zastępowane trzema gwiazdkami. Przeniósł się więc Dymsza do Łodzi, gdzie mógł występować w tamtejszym Teatrze Syrena, zaś w latach 1948–1951 występował w dość popularnym Teatrze Powszechnym.
W 1951 roku jednak powrócił do Warszawy, tam też już do emerytury w roku 1973 grał w Teatrze Syrena. Okazyjnie występował oprócz tego w Kabarecie “Wagabunda”. Pod koniec życia chorował na Alzheimera, miał też poważne problemy ze słuchem. Ostatnie 2 lata życia Dymsza spędził w w Górze Kalwarii – w miejscowym domu opieki. 20 sierpnia 1975 roku Adolf Dymsza zmarł. Został pochowany na Powązkach w Warszawie.
Ciekawostki o Adolfie Dymszy
“Dymsza” nie było jego nazwiskiem prawdziwym, lecz pseudonimem artystycznym, co do którego urosło sporo plotek. Według jednej z anegdot, pseudonim „Dymsza” wymyśliła siostra aktora Zuzanna Skowron (z domu Bagińska). On sam chciał nazywać się według relacji świadków „Scipio del Scampio”. Zapisał nawet ten pseudonim na kartce, jednak kiedy zadzwoniono do jego domu z teatru, z prośbą o podanie sugerowanego pseudonimu na reklamujący afisz, siostrze zaginęła gdzieś kartka z zapisem pseudonimu, więc na poczekaniu wymyśliła „Dymszę”. Według natomiast innej relacji, pochodzącej już od samego aktora, “Dymsza” było nazwiskiem posła do carskiej Dumy, czyli Leopolda Dymszy, a znalazł to w kalendarzu „Kuriera Porannego”, który to widocznie czytywał.
W 1959 roku Dymsza opublikował swe wspomnienia zatytułowane “Wspomnienia z Qui Pro Quo” w książce pt. “Dymek z papierosa, czyli wspomnienia o scenach, scenkach i nadscenkach”.
Cytaty Adolfa Dymszy
“Bez względu na to ile człowiek ma w kasie,
Niech ma humor, i niech pcha się,
Gdy go opuści radość życia i krzepa,
To gość przepadł, bo nie umie żyć!
A mnie w to graj, gdy w sercu czuję maj,
W kieszeni dychę a pod pachą piękną płeć,
A mnie w to graj, że mam na ziemi raj,
Że co dzień taką frajdę mogę mieć.
Gdybym wciąż stękał i przeklinał dolę podłą,
To by na pewno w życiu mi się kiepsko wiodło,
A mnie w to graj, że mam na ziemi raj,
I żyje mi się, że choć buzi daj!
A mnie w to graj, gdy w sercu czuję maj,
W kieszeni dychę a pod pachą piękną płeć,
A mnie w to graj, że mam na ziemi raj,
Że co dzień taką frajdę mogę mieć.
Gdybym wciąż stękał i przeklinał dolę podłą,
To by na pewno w życiu mi się kiepsko wiodło,
A mnie w to graj, że mam na ziemi raj,
I żyje mi się, że aż buzi daj!”
Źródła
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Adolf_Dymsza
- https://www.tekstowo.pl/piosenki_artysty,adolf_dymsza.html
- https://www.filmweb.pl/person/Adolf+Dymsza-41781/trivia
Jakub Mazur jest z wykształcenia socjologiem, który swoje zawodowe życie poświęcił pracy dziennikarskiej. Doświadczenie dziennikarskie zdobywał pracując m.in. w podkarpackim czasopiśmie oraz regionalnej telewizji na Śląsku. Prywatnie jest wielkim fanem historii, a pasją tą dzieli się poprzez publikacje na portalu Zyciorysy.info. Jest autorem ponad 1000 tekstów biograficznych.