Andrzej Zawada przyszedł na świat w Olsztynie 16 lipca 1928 roku. Zmarł w Warszawie 21 sierpnia 2000 roku. Był polskim himalaistą, z wykształcenia inżynierem sejsmologiem, pionierem himalaizmu zimowego, autorem filmów i fotografii z wypraw wysokogórskich, współautorem książek alpinistycznych.
Biografia i życiorys Andrzeja Zawady
Podejmował studia we Wrocławiu i Warszawie, na wydziale fizyki i geofizyki. W 1959 Andrzej Zawada był kierującym pierwszym zimowym przejściem całej głównej grani Tatr. W 1965 dokonał natomiast drugiego przejścia słynnej drogi Bonattiego i Gobbiego, która usytuowana jest na Wielkim Filarze Narożnym Mont Blanc. Oprócz tego Zawada był kierownikiem i organizatorem licznych wypraw wysokogórskich, m.in. w 1971 jako pierwszy wszedł na Kunyang Chhish (7852 m n.p.m.) w Karakorum, a w roku 1973 dokonał pierwszego zimowego wejścia na szczyt siedmiotysięczny Noszak (7485 m n.p.m.) w Hindukuszu (wraz z Tadeuszem Piotrowskim), zaś w 1977 roku był pierwszym który przeszedł północną ścianę Koh-i Mandaras (6628 m n.p.m.).
Był w roku 1980 kierownikiem wyprawy, która jako pierwsza dokonała zimowego wejścia na Mount Everest (Krzysztof Wielicki i Leszek Cichy stanęli na szczycie tego samego roku), a następnie dowodził wiosenną wyprawą w tym samym roku, podczas której Jerzy Kukuczka i Andrzej Czok poprowadzili nową drogę na szczyt najwyższej góry Ziemi.
Na przełomie 1984 i 1985 Zawada z kolei poprowadził zimową wyprawę na Czo Oju , podczas której 12 lutego jego grupa zdobyła szczyt całkiem nową drogą, co do dziś pozostaje nie powtórzone – dokonali tego Maciej Berbeka i Maciej Pawlikowski a trzy dni później Jerzy Kukuczka i Zygmunt Andrzej Heinrich.
Na przełomie 1987 i 1988 Andrzej Zawada poprowadził wreszcie pierwszą zimową wyprawę na K2. Wyprawa nie osiągnęła jednak szczytu, lecz podczas niej Maciej Berbeka został pierwszym człowiekiem w historii, który przekroczył zimą granicę 8000 m w Karakorum, zdobywając natomiast 6 marca przedwierzchołek Broad Peak – Rocky Summit (8030 m).
Ciekawostki o Andrzeju Zawadzie
- Ojcem Andrzeja Zawady był Filip Zawada, pełniący niegdyś funkcje konsula RP.
- Andrzej Zawada był mężem popularnej polskiej aktorki filmowej i teatralnej – Anny Milewskiej.
- Zmarł 21 sierpnia 2000 w Warszawie, powodem przedwczesnego odejścia był nowotwór. Spoczął na Cmentarzu Powązkowskim.
- Festiwal Przegląd Filmów Górskich organizowany corocznie w Lądku-Zdroju odbywa się właśnie pod jego imieniem.
- Andrzej Zawada jest patronem Liceum Ogólnokształcącego w Lądku-Zdroju.
- W zapowiedzianym na 2020 filmie zatytułowanym “Broad Peak”, w rolę Andrzeja Zawady ma wcielić się Tomasz Sapryk.
Cytaty Andrzeja Zawady
“Nie wierzę w istnienie Boga, wyobrażanego, jako starszego Pana z brodą, jednak tam w górach widzę istnienie wielkiej siły Wszechświata, wielkiej energii, siły sprawczej. Dla mnie, jako geofizyka, fenomen istnienia żyjącej planety w zimnej, czarnej pustce wszechświata, jest niepojęty, statystycznie niewytłumaczalny. Zawieszona gdzieś w przestrzeni, chroniona cieniutką warstwą atmosfery nie mogła powstać jako wynik chemicznych procesów.”
“Alpinizm, mimo udogodnień technicznych, to wciąż kontakt z przyrodą, nieskażoną cywilizacją i nieustanna walka, w której nie zawsze jest dane zwyciężyć człowiekowi.”
“Zima jest najważniejsza. Powiedz mi co zrobiłeś w górach w zimie, a powiem ci jakim jesteś alpinistą.”
“Swoją żonę Annę poznałem w górach, ona mnie rozumie i czeka. Podziwiam ją i kocham za jej tolerancję i cierpliwość. Bardzo jej za to dziękuję. Bez jej wsparcia nie zdołałbym zrealizować większości moich planów.”
Źródła
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Andrzej_Zawada
- http://drytooling.com.pl/baza/ludzie/455-andrzej-zawada
- https://pl.wikiquote.org/wiki/Andrzej_Zawada