Astrid Lindgren (1907-2002) była pisarką szwedzkiej narodowości, która zasłynęła z literatury przeznaczonej dla dzieci.
Krótki życiorys Astrid Lindgren
Astrid Lindgren urodziła się w Vimmerby 14 listopada 1907 roku. Debiutowała mając trzynaście lat – na łamach jednej z lokalnych gazet. Mając lat siedemnaście poświęcała gros swej uwagi pisaniu reportaży. Uczyła się w zakresie stenografii oraz maszynopisania. Zajmowała się również redagowaniem pisma i czynnościami, które związane były ze stenografią. Jej pierwsze historie dla dzieci pochodzą z roku 1944. W wieku trzydziestu siedmiu lat udało jej się wreszcie ukończyć książkę zatytułowaną „Zwierzenia Britt-Marii”. Utwór zebrał wtedy bardzo dobre recenzje, podobało się zwłaszcza to drugie dno zawarte w pracy, gdzie pod obszarem fantastyki oraz chwytliwego humoru pisarka ukryła przekaz odnoszący się do bieżących zdarzeń, jak również do psychologizmu. Pojawiła się wówczas jej najsłynniejsza postać, czyli Pippi Pończoszanka. Następnie rozwijała już dalej historie związane z tą jedną postacią. Książki raz po raz okazywały się w Szwecji książkami bestsellerowymi, poruszającymi wyobraźnię, a zatem też opinię publiczną. Astrid Lindgren została tym samym autorytetem w zakresie książek dla dzieci, które wkrótce zdobywając zawrotną ilość tłumaczeń na inne języki, mianowicie siedemdziesiąt trzy, sprawiły, że pisarka zdobyła w końcu posadę w wydawnictwie Rabén & Sjögren, jako redaktor literatury dedykowanej dzieciom. Jej dorobek literacki dziś opiewa na ponad 20 powieści oraz opowiadań ujętych w zbiory, a ponadto związane z tym sztuki wystawiane są na deskach teatrów i obecne w głośnikach radiowych. Do roku 2000 ukazała się zawrotna liczba 10 mln książek autorstwa Astrid Lindgren. W Polsce szczególne miejsce zdobyła książka pod tytułem „Dzieci z Bullerbyn”, rzecz jasna również dzięki statusowi lektury szkolnej – obowiązkowej. Astrid Lindgren zmarła 28 stycznia 2002 roku w Sztokholmie. Pogrzeb artystki został w Szwecji wielkim wydarzeniem. Na uroczystościach pogrzebowych obecnych było wiele znamienitych osobistości z całego kraju i świata.
Rozszerzona biografia Astrid Lindgren
Życiorys
Astrid Lindgren urodziła się 14 listopada 1907 roku w Vimmerby. Dorastała w Näs, niedaleko Vimmerby (Szwecja). Wiele jej książek bazuje na jej rodzinnych i dziecięcych wspomnieniach, w których znalazło się najwięcej tamtejszych niezwykle urokliwych krajobrazów.
Lindgren była córką Samuela Augusta Ericssona (1875–1969) i Hanny Jonsson (1879–1961). Miała dwie siostry, Stinę i Ingegerd, oraz brata, Gunnara Ericssona, który ostatecznie został członkiem szwedzkiego parlamentu.
Po ukończeniu szkoły Lindgren podjęła pracę w lokalnej gazecie w Vimmerby. Miała tam romans z redaktorem naczelnym, który był wówczas człowiekiem żonatym, i ojcem, a który ostatecznie zaproponował jej małżeństwo w 1926 roku – po zajściu Astrid w ciążę. Ona jednak odrzuciła jego małżeńską propozycję i przeprowadziła się do stolicy Sztokholmu, gdzie uczyła się, aby zostać maszynistką i stenografką (później pisała większość szkiców w dziedzinie stenografii). W Kopenhadze urodziła syna, Larsa, pozostawiając go wkrótce pod opieką rodziny zastępczej.
Choć początkowo marnie opłacana, przeznaczała sporą część dochodów na podróżowanie tak często, jak to możliwe, do Kopenhagi, aby tam być z Larsem, często ponad trzy dni w tygodniu i w efekcie spędzając większość czasu w przedziałach kolejowych. W końcu udało jej się sprawić, by Lars wrócił do niej, a wówczas pozostawiała go pod opieką jej rodziców, do momentu, w którym nareszcie mogła sobie pozwolić na wychowanie go samodzielnie w Sztokholmie.
W 1932 roku wyszła za mąż za swojego pracodawcę, Sture Lindgrena (1898–1952), który zostawił dla niej swoją żonę. Trzy lata później, w 1934 r., Lindgren urodziła córkę Karin, która zostało później tłumaczem. Postać Pippi Pończoszanka została przez nią wymyślona, aby bawić opowieściami swoją często chorującą córkę, gdy ta przebywała w łóżku. Lindgren wyjawiła później, że Karin nagle powiedziała jej: „Opowiedz mi historię o Pippi Pończoszance”, a sama opowieść powstała w odpowiedzi na tę właśnie prośbę.
Rodzina przeprowadziła się w 1941 roku do mieszkania na Dalagatan, z widokiem na park w Vasaparken, gdzie Lindgren pozostała do swojej śmierci 28 stycznia 2002 roku. Zmarła w wieku 94 lat.
Astrid Lindgren zmarła w swoim domu w centrum Sztokholmu. Jej pogrzeb odbył się w Storkyrkan. Wśród obecnych byli król Karol XVI Gustaf z królową Silvią i innymi członkami rodziny królewskiej oraz premier Göran Persson. Ceremonia została opisana jako „nieomal pogrzeb państwowy”.
Kariera
Astrid Lindgren, zanim została pisarką na pełny etat, pracowała jako dziennikarka i sekretarka. Służyła jako sekretarka np. podczas Letniej Grand Prix Szwecji w 1933 roku. Na początku lat 40. pracowała jako sekretarka dla kryminalisty Harry’ego Södermana; doświadczenie to zostało później inspiracją do opisania fikcyjnego detektywa Billa Bergsona.
W 1944 r. Lindgren wygrała drugą nagrodę w konkursie Rabén & Sjögren. Rok później zdobyła pierwszą nagrodę w tym samym konkursie z książką „Pippi Pończoszanka”, Od tego czasu ta literacka pozycja stała się jedną z najbardziej ukochanych książek dla dzieci na całym świecie, zostając przetłumaczoną na 60 języków. Podczas gdy Lindgren niemal natychmiast stała się pisarzem niezmiernie cenionym, to lekceważąca postawa jej bohaterów wobec dorosłych autorytetów, niekiedy budziła gniew niektórych konserwatystów.
Magazyn dla kobiet „Damernas Värld” wysłał Lindgren w 1948 roku do Stanów Zjednoczonych, aby napisała stamtąd swe krótkie eseje. Uważa się, że była tam rozczarowana rzeczywistością z uwagi na dyskryminacje czarnych Amerykanów. Kilka lat później mogła jednak w związku z tym opublikować książkę „Kati w Ameryce”, która została zbiorem krótkich esejów inspirowanych tą właśnie podróżą.
W 1958 roky Lindgren otrzymała Medal Hansa Christiana Andersena za książkę „Rasmus i Vagabond”, czyli powieść napisaną w 1956 roku. Było to też związane z faktem, iż w tym czasie pojawiły się także scenariusze pisarki do produkcji filmowych bazujących na jej literaturze.
W swoje 90. urodziny Astrid Lindgren została ogłoszona „Międzynarodową Postacią Szwecji 1997” przez Szwedów mieszkających na całym świecie.
Lindgren bez wątpienia została najważniejszym szwedzkim twórcą współczesnej dziecięcej twórczości fantasy. Encyklopedyczny wpis w artykule na temat Lindgren podsumował jej pracę w świetnych słowach: „Jej nisza w dziecięcej fantazji pozostaje zarówno bezpieczna, jak i wywyższona. Jej historii i obrazów nigdy nie można zapomnieć”.
Ciekawostki o Astrid Lindgren
- Psychologizm dzieł Lindgren obudził zainteresowanie wśród dorosłych, bowiem ma charakter archetypowy – dzięki temu autorka porusza głębsze warstwy zagadnień egzystencjalnych i ponadczasowych.
- W samym Związku Radzieckim książki Lindgren osiągnęły zawrotny nakład ponad 10 milionów egzemplarzy.
- Otrzymała nagrodę Right Livelihood Award (znana również jako Alternatywna Nagroda Nobla): „Za zaangażowanie w sprawiedliwość, brak przemocy i zrozumienie mniejszości, a także za miłość i troskę o naturę”.
- W 1996 roku jedna z asteroid została nazwana na cześć pisarki przez Rosyjską Akademię Nauk – „3204 Lindgren”.
Cytaty Astrid Lindgren
„Dzieciństwo bez książek – to nie byłoby dzieciństwo. To byłoby jak bycie zamkniętym z dala od zaczarowanego miejsca, gdzie można pójść i znaleźć najrzadszy rodzaj radości.”
„Dajcie dzieciom miłość, więcej miłości i jeszcze więcej miłości – a zdrowy rozsądek przyjdzie sam z siebie.”
„Nie chcę pisać dla dorosłych. Chcę pisać dla czytelników, którzy potrafią czynić cuda. Tylko dzieci czynią cuda, kiedy czytają.”
„Jeśli udało mi się rozjaśnić choć jedno ponure dzieciństwo – to jestem usatysfakcjonowana.”
Źródła
https://pl.wikipedia.org/wiki/Astrid_LindgrenKhttp://lubimyczytac.pl/ksiazka/293762/dzieci-z-bullerbyn
https://biografia24.pl/astrid-lindgren/
http://wyborcza.pl/1,75517,706285.html
https://www.goodreads.com/author/quotes/410653.Astrid_Lindgren
Z wykształcenia socjolog. Swoje dziennikarskie doświadczenie zdobywał pracując w lokalnym czasopiśmie na Podkarpaciu i w regionalnej telewizji na Podbeskidziu.