Bernard Ładysz (1922-2020) był wybitnym śpiewakiem operowym, aktorem i żołnierzem. Życiorys ten opisuje jego rodzinę i wczesne lata, drogę do kariery czy życie prywatne. Zapoznaj się bliżej z historią tego wybitnego śpiewaka.
Bernard Ładysz – rodzina, wczesne lata
Bernard Ładysz urodził się 24 lipca 1922 roku w Wilnie, jako syn Adama i Jadwigi z Kłyszejków. Jego ojciec prowadził warsztat szewski, natomiast mama zajmowała się domem. Obydwoje mieli piękne głosy. Jego tenor i jej sopran rozbrzmiewały niektórymi wieczorami. Bernard miał dwóch starszych braci. Jeden z nich grał na pianinie, drugi na skrzypcach. Sąsiedzi schodzili się posłuchać ich rodzinnych koncertów, z których wracali pełni zachwytu.
Razem z wujem i ciotkami występował w chórze „Hasło”, prowadzonym w kościele Ojców Bernardynów. Członkami chóru byli rzemieślnicy (szewcy, kaletnicy, piekarze) i choć żaden ze śpiewaków amatorów nie znał nut, to w 1935 roku wygrali warszawski konkurs ex aeqo z „Harfą”, najlepszym zespołem w Europie.
Młody Bernard kochał muzykę, jednak nie łatwo było mu łączyć tę pasję z nauką w Gimnazjum Mechanicznym i pracą w piekarni. Jego rodzina żyła bardzo skromnie, jednak nie narzekali, a za wszystko dziękowali Bogu. Tę głęboką wiarę przekazywali swoim synom.
Barnard Ładysz – okres okupacji
Gdy Bernard miał 17 lat, wybuchła II wojna światowa. Został zmobilizowany jako żołnierz Wojska Polskiego i brał udział w kampanii wrześniowej. Po jej klęsce służył jako sierżant Armii Krajowej w szeregach 6. Brygady Wileńskiej. Był uczestnikiem akcji „Burza” na Wileńszczyźnie. Pod koniec okupacji oddział otoczyli Rosjanie. Bernard został złapany i zesłany na roboty przy wyrębie lasów w Kałudze. Przebywał tam w latach 1944-1946. Gdy wrócił, jego ukochane Wilno leżało już w granicach ZSRR. Postanowił przyjechać do Warszawy i tu się osiedlić.
Bernard Ładysz – kształcenie i kariera
Naukę śpiewu rozpoczął w Wilnie (1940-41) i po przyjeździe do Warszawy kontynuował naukę w latach 1946-48 na studiach wokalnych w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej. Naukę tą rozpoczął dzięki pomocy księgowego, byłego profesora Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej, który usłyszał go jak pośpiewuje sobie pod nosem, gdy pracował jako pomocnik magazyniera w Zjednoczeniu Przemysłu Konfekcyjnego.
Bernard Ładysz nie miał z czego żyć, aby zarobić na chleb. Dołączył do Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego. Pewnego dnia zgłosił się na zastępstwo solisty i wówczas został dostrzeżony. Dostał w ten sposób w 1950 roku angaż solisty Opery Warszawskiej. W 1956 roku wygrał międzynarodowy Konkurs Wokalny w Vercelli, dzięki czemu rozpoczęła się jego międzynarodowa kariera. Zaangażował się wtedy do Teatru Massimo w Palermo.
Występował z najlepszymi, jednak w kraju nie mógł liczyć na wsparcie władz. Celowo nie przekazywano mu zaproszeń, nie dostał także paszportu, gdy miał śpiewać w La Scala. Odnosił sukcesy na wszystkich kontynentach, występując od Australii przez obie Ameryki, aż po Chiny. Zaangażowano go jako pierwszego polskiego artystę do partii solowej w kompletnym nagraniu opery przez wielką firmę fonograficzną „Columbia”. Tym samym Bernard Ładysz wystąpił w 1959 roku obok Marii Callas w nagraniu Łucji z Lammermooru. Został później zaproszony do nagrania całej płyty z ariami operowymi Verdiego i rosyjskich kompozytorów.
Stworzył wielkie role operowe w takich operach jak: Eugeniusz Oniegin, Straszny dwór, Faust, Halka, Cyrulik Sewilski, Don Carlos, Don Giovanni, Nieszpory sycylijskie, Aida, Moc przeznaczenia, Rigoletto, Borys Godunow, Kniaź Igor czy Jolanta.
W 1972 roku związał się z Teatrem Wielkim w Warszawie. Występował w filmach i musicalach. Najważniejsze były dla niego: uznanie publiczności oraz zdanie matki, z którym bardzo się liczył. Jego matka oglądała wszystkie jego występy.
Bernard Ładysz występował także w operach Stanisława Moniuszki i śpiewał jego pieśni. Wziął także udział w nagraniach opery Król Roger Karola Szymanowskiego. Występował na wielu festiwalach, w tym na „Warszawskiej Jesieni” czy Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze.
Brał udział w prawykonaniach Pasji według św. Łukasza i Jutrzni oraz w prapremierze „Diabły z Loudun” Krzysztofa Pendereckiego. Występował w takich filmach jak „Ziemia obiecana” (reż. Andrzej Wajda) „Znachor” (reż. Jerzy Hoffmann) oraz musicalu „Skrzypek na dachu”
Bernard Ładysz: żona i dzieci (synowie)
Chociaż kobiety go uwielbiały, to on długo zwlekał z założeniem rodziny. Owocem jego związku z dziennikarką Zuzanną Czajkowską było przyjście na świat syna Aleksandra. Bernard Ładysz ustatkował się jednak dopiero, kiedy poznał Leokadię Rymkiewicz, sopranistkę i wilniankę. Połączyła ich wspólna pasja oraz miłość do Wilna. Pobrali się i doczekali syna Zbigniewa. Wspólnie stworzyli rozśpiewany dom, taki sam jaki pamiętał z dzieciństwa. Obaj synowie odziedziczyli po nim talent muzyczny i wspaniały słuch.
Podczas stanu wojennego wraz z małżonką śpiewali w kościołach, aby nieść ludziom otuchę. W ostatnich latach przeprowadzili się do Otrębusów, gdzie wyremontowali letni dom odziedziczony po mamie.
Bernard Ładysz – odznaczenia
Bernard Ładysz w uznaniu za wybitnego zasługi artystyczne został uhonorowany wieloma nagrodami, odznaczeniami i wyróżnieniami. Otrzymał m.in.:
- 2000 rok – Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2000)
- 2006 rok – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- 2008 rok – Doctor honoris causa Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie
- 2019 rok – Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości
Bernard Ładysz – śmierć
Bernard Ładysz obchodził 98. urodziny z uśmiechem. Nie zabrakło na nich jego wnuków i przyjaciół. Odszedł dzień później, 25 lipca 2020 roku, otoczony miłością.
Uroczystości pogrzebowe miały charakter państwowy i odbyły się 5 sierpnia. Artystę pochowano w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. W uroczystościach uczestniczyli najbliżsi, przedstawiciele władz, świata kultury oraz wielbiciele jego talentu. Prezydencki doradca Tadeusz Deszkiewicz odczytał list pożegnalny od Prezydenta RP Andrzeja Dudy. W wyniku rozkazu Ministra Obrony Narodowego pośmiertnie został awansowany do stopnia pułkownika.
Artykuły, które mogą Ci się spodobać:
Źródła
https://pl.wikipedia.org/wiki/Bernard_%C5%81adyszDobry Tydzień, Nr 32 (302)
https://culture.pl/pl/tworca/bernard-ladysz
Grafika: Aleksander Ładysz, Wikimedia, CC BY-SA 2.0, Obróbka: przycięcie, powiększenie i wyostrzenie
Redaktor i administrator strony Zyciorysy.info. Od 2018 roku zgłębia historie znanych ludzi, w czym pomagają mu dziesiątki książek z życiorysami znanych postaci, wideo wywiady czy publikacje internetowe. Efektem tych działań jest ponad 450 opublikowanych życiorysów. Jego publikacje bywają źródłem dla wielu znanych portali.
Zapisz się do newslettera
Chciałbyś co jakiś czas otrzymywać powiadomienia o nowych, ciekawych biografiach?Zapisz się do newslettera: