Charles Dickens (1812-1870) był angielskim pisarzem epoki wiktoriańskiej, jednym z najpopularniejszych powieściopisarzy w historii literatury.
Spis treści
Krótki życiorys Charlesa Dickensa
Charles Dickens urodził się 7 lutego 1812 w Landport (Anglia). Jego życiorys określił ściśle XIX-wieczny Londyn, który jest bardzo częstym tłem, na którym rozgrywają się fabuły jego powieści. W 1824 roku ojca pisarza uwięziono za długi, co zmusiło młodego Dickensa do wczesnego rozpoczęcia pracy zarobkowej. Wówczas to nabył doświadczeń i obserwacji, które przyczyniły się do rozwinięcia w Dickensie głębszej wrażliwości na krzywdę i niesprawiedliwość społeczną. Znalazło to odbicie w jego książkach, gdzie łącząc umiejętnie realizm z rodzajem specyficznego liryzmu często mógł portretować życie ludzi ubogich, bezduszność machiny urzędniczej i instytucji publicznych wobec ludzkiego cierpienia. W latach 30-tych Charles Dickens podejmował pracę dziennikarza, jego artykuły tyczyły się głównie kwestii politycznych.
W 1836 roku Dickens wreszcie zadebiutował swą powieścią zatytułowaną „Klub Pickwicka”, dzięki której zdobył sporą popularność w kręgach środowisk czytelniczych. Jego kolejne istotne dzieła to m.in. „Oliwer Twist”, czy też „David Coperfield” i „Wielkie nadzieje” z roku 1860.
Bohaterami powieści Dickensa są ludzie ciekawi, często uchodzący za dziwaków i ekscentryków, niekiedy nawet postacie groteskowo-karykaturalne.
Dickens jest również obok tego autorem nowel, jedna z nich to słynna „Opowieść wigilijna” z roku 1843, która na stałe wpisała się w obchody tradycji bożonarodzeniowej.
Charles Dickens zmarł w 1880 roku, w wielu angielskich domach przechodzono wówczas żałobę, co dobitnie potwierdza wpływ, jaki Dickens wywarł na jemu współczesnych.
Rozszerzona biografia Charlesa Dickensa
Literacki geniusz
Charles John Huffam Dickens (ur. 7 lutego 1812 – zm. 9 czerwca 1870) był angielskim pisarzem i krytykiem społecznym. Stworzył jedne z najbardziej znanych postaci fikcyjnych na świecie i przez wielu uważany jest za największego powieściopisarza epoki wiktoriańskiej. Jego prace cieszyły się niespotykaną popularnością już za jego życia, a do XX wieku krytycy i uczeni uznali Dickensa literackim geniuszem. Jego powieści i opowiadania są dziś nadal często czytywane.
Przede wszystkim działacz
Urodzony w Portsmouth Dickens opuścił szkołę, aby pracować w fabryce, co związane było bezpośrednio z faktem, iż jego ojciec został uwięziony w związku z niespłaconymi długami. Pomimo braku formalnego wykształcenia, przez 20 lat Dickens redagował tygodnik, napisał wówczas kilkanaście powieści oraz setki opowiadań i artykułów non-fiction (literatury faktu). Oprócz tego Dickens energicznie prowadził kampanie na rzecz praw dzieci, edukacji i niezbędnych wówczas wg niego reform społecznych.
Sukces zaklęty w cliffhangerach
Sukces literacki Dickensa rozpoczął się od publikacji seryjnej książki “Klub Pickwicka” w 1836 roku. W ciągu kilku lat stał się międzynarodową gwiazdą literacką, znaną ze swojego humoru, satyry i uważnej obserwacji charakterów i społeczeństwa. Jego powieści, najczęściej publikowane w miesięcznych lub cotygodniowych odcinkach, były pionierami seryjnej publikacji opowiadań fabularnych, które stały się dominującą wiktoriańską formą powieści. Pisane przez niego zakończenia typu cliffhanger, czyli zabiegi fabularne, polegające na nagłym zawieszeniu akcji w sytuacji pełnej napięcia, potrafiły trzymać czytelników Dickensa do końca w swoistej ciekawskiej niepewności. Oprócz tego Dickens często modyfikował fabułę i rozwój postaci w oparciu o informacje zwrotne nadsyłane przez jego fanów. Na przykład, gdy pedikiurzystka jego żony wyraziła niepokój z powodu sposobu, w jaki panna Mowcher w “Dawidzie Copperfieldzie” zdawała się odzwierciedlać niepełnosprawność, Dickens poprawił rys postaci rozwijając pozytywne cechy bohaterki. Jego fabuły były zatem starannie konstruowane, a ponadto często posiadając wplecione w narrację elementy z aktualnie dziejących się wydarzeń. Słuchaczami odczytów jego utworów były wówczas również masy niepiśmiennych biedaków, domagające się, aby czytać im każdy nowy comiesięczny odcinek – w ten sposób Dickens inspirował nową klasę czytelników.
Dzieła największe
Jego powieść „Opowieść wigilijna” z 1843 r. pozostaje szczególnie popularna i wciąż inspiruje do adaptacji w każdym gatunku artystycznym. Często adaptowane są też i takie pozycje literackie jak “Oliver Twist” i “Wielkie Nadzieje” i, podobnie jak wiele jego powieści, przywołują obrazy z wczesnego wiktoriańskiego Londynu. Jego powieść z 1859 r. pt. “Opowieść o dwóch miastach” (osadzona w Londynie i Paryżu) jest jego najbardziej znanym dziełem fikcji historycznej.
W opinii ludzi pióra
Dickens był chwalony przez wielu innych pisarzy – od Lwa Tołstoja do George’a Orwella, G. K. Chestertona i Toma Wolfe’a – za realizm, formę komedii, styl prozy, unikalne cechy charakterystyczne i krytykę społeczną. Jednak Oscar Wilde, Henry James i Virginia Woolf skarżyli się na brak psychologicznej głębi, luźnego pisania i pokłady pewnej dozy niemodnego już sentymentalizmu.
Termin “dickensowski” jest używany do opisania czegoś, co przypomina Dickensa i jego pisma, zjawisk takich jak złe warunki społeczne lub postaci komicznie odpychające.
Ciekawostki o Charlesie Dickensie
- Charles Dickens miał aż dziesięcioro dzieci.
- Ojciec młodego Dickensa został uwięziony za długi, co później determinowało zachowania i kierunki życiowe pisarza.
- „Opowieść wigilijna” jest dotąd tak popularna, że nie trudno pomylić autora tego utworu.
- Śmierć Dickensa opłakiwano licznie, za sprawą czego jeszcze liczniej sięgano po jego książki.
- Był wrażliwym na krzywdę społeczną obrońcą najbiedniejszych.
- Dickens był uważany za moralistę, podczas gdy zdradzał żonę wielokrotnie przy okazji licznych bankietów, na których bywał solo, ponieważ małżonka pisarza była zajęta opieką nad jego licznymi dziećmi.
Cytaty Charlesa Dickensa
„Jeżeli chcesz zrobić coś dobrego, dlaczego nie zrobić tego dla samego dobra, a odrzucić precz swoje lubienia i przyjemności?”
„Bóg wie, że nie należy nigdy wstydzić się własnych łez. Są one jak deszcz obmywający pył, który zalega nasze stwardniałe serca.”
„Miłosierdzie zaczynamy od nas samych, sprawiedliwość – od innych.”
„Aby być niepospolicie uczonym, trzeba zacząć od pospolitego uczenia się.”
Źródła
- http://www.newsweek.pl/kultura/jaki-naprawde-byl-charles-dickens-nieznana-historia-slynnego-pisarza,artykuly,375753,1.html
- https://www.filmweb.pl/person/Karol+Dickens-664672/trivia#
- https://kultura.onet.pl/wiadomosci/karol-dickens-podwojne-zycie-wielkiego-moralisty/69lv657
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Charles_Dickens
