Claude Monet

Claude Monet (1840-1926) to francuski malarz i twórca impresjonizmu. Od jego obrazu „Impresja, wschód słońca” powstała nazwa nowego kierunku w malarstwie.

Claude Monet – biografia

Claude Oscar Monet urodził się 14 listopada 1840 roku w Paryżu, jako drugi syn właściciela sklepu kolonialnego. Gdy miał 5 lat, jego rodzina przeprowadziła się do Hawru, z powodu słabych zysków w Paryżu. Jego ojciec chciał, aby Claude zajął się ich rodzinnym interesem, lecz on wolał zostać malarzem. Młody Monet nie lubił się uczyć i rzadko chodził do szkoły, a jeżeli już się w niej pojawił, to zajmował się głównie rysowaniem karykatur nauczycieli. Te karykatury stanowiły jego debiut malarski, gdyż dzięki nim 15-letni Monet był już powszechnie znany w mieście. Zaczął wtedy zarabiać swoje pierwsze pieniądze, rysując podobizny sławnych postaci. Kazał sobie płacić 20 franków za jeden portret, co było sporą, jak na owe czasy sumą.

W 1858 roku Claude Monet w Hawrze zetknął się z Eugene Boudinem, który został jego pierwszym nauczycielem i zachęcił go do uprawiania malarstwa plenerowego. Rok później Monet wyjechał do Paryża, aby studiować malarstwo na Académie Suisse. Ojciec nie był zachwycony jego decyzją, a matka, która popierała pasję syna, zmarła w 1857 roku.

W latach 1860-62 Monet przebywał w Algierii. Powołano go do jednostki Chasseurs d’Afrique, jednak rodzina wykupiła go z powodów zdrowotnych i wrócił do Paryża. Przyznał później, że tamtejsze pejzaże przygotowywał go do impresjonizmu. Po powrocie ze służby wojskowej studiował w atelier Charlesa Gleyre’a. Poznał tam Auguste’a Ranoira, Alfreda Sisleya i Frederica Bazille’a. Razem z nimi wyjechał wiosną 1863 roku do Barbizon. Miejscowość ta słynęła z faktu, że w jej okolicach działała grupa malarzy pejzażystów. Z Reonirem Monet zaprzyjaźnił się na całe życie i stworzył wspólnie z nim kierunek w malarstwie – impresjonizm. Gdy Gleyre zamknął pracownie, Monet w 1864 roku wyjechał do Honfleur, gdzie przebywał przez kilka miesięcy. Jego stosunki z własnym ojcem znacząco się pogorszyły, na co wpłynęła decyzja Moneta, że chce zostać profesjonalnym malarzem.

W tamtych czasach, aby dać się poznać szerszej publiczności trzeba było postarać się o wystawienie swoich obrazów na paryskim Salonie, odbywającym się co niedzielę. Było to szczególnie ważne dla młodych, jeszcze nieznanych artystów, gdyż krytycy sztuki bacznie obserwowali nowe dzieła, a dzienniki rozpisywały się na ich temat. Dzięki temu malarze zdobywali rozgłos, co udało się również Monetowi, który wystawił w Salonie Przylądek La Heve w Ebb Tide i Ujście Sekwany w Honfleur. Monet już zaplanował kolejny obraz, którym było Śniadanie na trawie na kolejny Salon. Dwa lata wcześniej dzieło o takim samym tytule, namalowane przez niego, wywołało sporą sensację w Salonie. Przedstawiało ono dwóch mężczyzn jedzących śniadanie w towarzystwie dwóch kobiet: jednej nagiej, drugiej myjącej stopy. Publiczność oglądająca ten obraz była zbulwersowana. Monet postanowił namalować podobny obraz, na którym postacie byłyby naturalnych rozmiarów. Zabrał więc do lasu Fontaineblau swoją 19-letnią kochankę, Camille Doncieux, i przyjaciela malarza, którzy przez kilka godzin pozowali do 12 postaci na obrazie. Jako, że miały być one naturalnych rozmiarów, płótno miało rozmiary 4,20 na 6,50 metra. Jednak Monet nie zdążył namalować swojego dzieła i na Salon namalował (podobną w ciągu czterech dni) Damę w zielonej sukni. Portret odniósł ogromny sukces, a Monet, zachęcony tak pochlebnymi ocenami kontynuował pracę nad przedstawieniem postaci, do których cierpliwie pozowała mu Camille. Najbliższe lata nie były jednak najłatwiejsze dla malarza. Z trudem zarabiał na życie i utrzymanie Camille oraz ich pierwszego syna, Jeana, który przyszedł na świat w 1867 roku. Problemy materialne doprowadziły go do głębokiego załamania psychicznego i próby samobójczej. W dniu 26 czerwca 1870 roku Claude i Camille pobrali się, a w sierpniu tego samego roku malarz wyjechał wraz z Pissarrem do Londynu, co było spowodowane wybuchem wojny francusko-pruskiej. Żonę i syna zostawił we Francji pod opieką swojego dawnego mistrza Eugene Boudina.

W Londynie Monet poznał dzieła Turnera i Constabla, które wywarły znaczny wpływ na jego malarstwo. W 1871 roku Monet przebywał w Holandii. W styczniu tego samego roku zmarł jego ojciec, pozostawiając mu mały spadek, dzięki któremu Monet wrócił do Francji i razem z żoną i synkiem zamieszkali w wynajętym domu w Argenteuil. Dodatkowo marszand Paul Durand-Ruel zakupił w 1872 roku 29 płócien artysty, co znacznie poprawiło poziom życia Moneta.

W 1872 roku Monet stworzył obraz Impresja, wschód słońca, który publicznie zaprezentowano w 1874 roku na wystawie w Atelier Nadara. Obraz ten nadał nazwę późniejszemu kierunkowi malarstwa.

Monet odzyskał równowagę wewnętrzną oraz mógł skupić się na kształtowaniu własnego stylu. Kupił łódkę, na której zbudował atelier. Dzięki temu mógł pracować na wodzie, która fascynowała go jako temat obrazów. Często także portretował żonę i syna. Wiodło im się bardzo dobrze, często zapraszali do siebie przyjaciół, ale po przejściowym boomie nadszedł czas trudności finansowych, gdyż nabywców obrazów było mało, a ponadto na świat przyszedł drugi syn Moneta, Michel. Rodzina musiała przeprowadzić się do skromnego domku w Vetheuil nad Sekwaną. W 1879 roku na skutek poronienia i powikłań zdrowotnych, zmarła w wieku zaledwie 32 lat Camille – żona, modelka i muza Moneta. Pogrążony w rozpaczy został z dwójką dzieci.

W 1883 roku wynajął dom w Giverny na północy Francji, gdzie mieszkał już do końca swych dni. Nowe miejsce zamieszkania pozytywnie wpłynęło na jego samopoczucie. Nastawienie krytyków do jego twórczości powoli zmieniało się i rosła sprzedaż jego obrazów. Od połowy lat 80. XIX wieku Monet regularnie sprzedawał swoje obrazy, co wpłynęło na poprawę jego sytuacji finansowej. Kupił dom w Giverny i przekształcił otaczający go sad w przepiękny ogród, który odwiedzany jest po dziś dzień. W tej samej miejscowości zamieszkał jego przyjaciel Ernest Hoschede, jego żona Alice i ich dzieci. Po śmierci Ernesta Monet i Alice wzięli ślub czym przypieczętowali długotrwały związek. Ogród otaczający ich dom oraz przyroda Giverny była niezwykłą inspiracją dla Moneta. Malował on rośliny ze swojego ogrodu, nenufary pływające w okolicznych stawach; często powtarzał, że zawsze jego pracownią był plener.

Monet malował to, co nieuchwytne, ulotne, co jest wrażeniem chwili. Prowadził studia nad kolorem, oświetleniem i ich relacjami. Często wychodził w plener o konkretnej godzinie, by uchwycić światło charakterystyczne dla danej pory dnia. Lubił malować ten sam pejzaż w różnych porach roku, w różnym oświetleniu. W ten sposób powstawały cykle obrazów, jak Katedra w Rounen (1894), Dworzec St-Lazare (od 1874 roku), Wenecja (1908) czy Nenufary (1897-1922). Pod koniec życia Monet tworzył obrazy o rozmytych konturach, bliskie już nurtowi abstrakcjonizmu. Pod koniec swojego twórczego życia stał się coraz bardziej wymagający; wiele nieudanych wg niego obrazów spalił i zniszczył. Od 1908 roku miał też coraz większe problemy ze wzrokiem – lekarze zdiagnozowali kataraktę. W 1911 roku zmarła jego żona Alice, a w 1914 roku– syn Jean. Malarz przeszedł dwie operacje, przywracające mu wzrok. Często jednak popadał w melancholię i przygnębienie, zwłaszcza w 1919 roku po śmierci przyjaciela Augusta Renoira. Zmarł 6 grudnia 1926 roku w Giverny mając 86 lat.

Dzisiaj obrazy Moneta możemy podziwiać przede wszystkim w Musee d’Orsay i Musee de l’Orangerie, gdzie znajdują się ogromne malowidła przedstawiające nenufary.

Claude Monet – ciekawostki

Jedyny obraz Moneta w polskich zbiorach to Plaża w Pourville. Jest własnością Muzeum Narodowego w Poznaniu.

Monet był wrogiem wszelkiego stylu – w Luwrze oglądał jedynie pejzażystów holenderskich. Pisano o nim: „Cały swój system pracy pragnął oprzeć wyłącznie na obserwacji natury, na bezpośrednim doznaniu oka”, a Cezanne pewnego razu powiedział o nim: „Monet to tylko oko, ale, mój Boże, co za oko!”

Jego ogród w Giverny można zwiedzać w całej okazałości – odnowiono dom, odbudowano japoński most, zadbano o rabaty kwiatowe i pomalowano ławki. W domu malarza znajduje się muzeum impresjonizmu, które zawiera wiele oryginalnych prac artysty i jego przyjaciół.

Claude Monet – cytaty

„Kolor to moja codzienna obsesja, radość i męka.”

„Chciałbym namalować sposób, w jaki śpiewa ptak.”

„Każdego dnia odkrywam
bardziej i bardziej
Piękne rzeczy.
To wystarczy, by doprowadzić mnie do szaleństwa.
Mam takie pragnienie
żeby zrobić wszystko,
głowa mi pęka od tego.”

„Wszyscy dyskutują o mojej sztuce i udają, że rozumieją, jakby koniecznym było zrozumieć, kiedy po prostu wystarczy pokochać.”

„Mój ogród jest moim najpiękniejszym arcydziełem.”

„Im dłużej żyję, tym bardziej żałuję, jak mało wiem.”

„To na podstawie obserwacji i refleksji znajduje się sposób. Więc musimy kopać i zagłębiać się nieustannie.”

„Bogactwo, które osiągam, pochodzi z natury, źródła mojej inspiracji. ”

„Potrafię namalować tylko to, co widzę.”

Źródła

Biografie Sławnych Ludzi, Tom 2, wyd. SMS
https://pl.wikipedia.org/wiki/Claude_Monet
https://roszkowskae.wordpress.com/2013/01/10/claude-monet-ciekawostki/
https://niezlasztuka.net/o-sztuce/sztuka-i-ogrod-dwie-najwieksze-milosci-claude-monet/
https://www.goodreads.com/author/quotes/110017.Claude_Monet

Tagi: