Cyprian Kamil Norwid (1821-1883) to jeden z najwybitniejszych polskich poetów, autor wierszy, wspomnień, noweli, dramatów i esejów, a także filozof, malarz i rzeźbiarz. Był bardzo niedoceniany za życia, a jego los był bardzo nieszczęśliwy. Dopiero kilkadziesiąt lat po jego śmierci odkryto jego wielki talent.
Spis treści
Kim był Cyprian Kamil Norwid? Krótka biografia | Notatka z najważniejszymi informacjami
Życie Cypriana Kamila Norwida
Cyprian Kamil Norwid urodził się 24 września 1821 roku w Laskowie-Głuchach. Do 1842 roku przebywał w Warszawie, gdzie uczył się malarstwa i rozpoczął twórczość literacką. W 1842 roku wyjechał do Drezna, następnie do Włoch, a później udał się do Berlina. W 1846 roku w Berlinie zostaje aresztowany. Podczas krótkiego pobytu w więzieniu rozpoczęły się jego kłopoty ze zdrowiem. Uwolniono go, jednak jeszcze tego samego roku musiał wyjechać. Trafił do Brukseli, następnie do Rzymu, gdzie poznał m.in. Adama Mickiewicza i Zygmunta Krasińskiego. W 1849 roku osiada w Paryżu, gdzie spotyka wielkich Polaków: Juliusza Słowackiego i Fryderyka Chopina. Dzieła Norwida nie były wówczas doceniane, miał problemy finansowe i zdrowotne, ponadto przeżywał zawody miłosne. Lata 1853-54 spędził w Stanach Zjednoczonych, jednak nie pomogło mu to poprawić sytuacji finansowej, ani zdrowotnej. W 1854 roku wraca do Paryża i choć udaje mu się wówczas wydać kilka utworów, jego sytuacja zdrowotna staje się coraz gorsza. Powoli traci słuch i wzrok, ponadto choruje na gruźlicę. W 1877 roku ze względu na trudne warunki materialne zmuszony jest zamieszkać w przytułku dla dzieci i emigrantów polskich. Tam w Zakładzie św. Kazimierza w Paryżu umiera dnia 23 maja 1883 roku. Odszedł w biedzie i zapomnieniu. Niestety jego twórczość nie była wówczas rozumiana. Część jego twórczości bezpowrotnie przepadła po jego śmierci, zniszczono ją, uważając za bezużyteczną.
Twórczość Cypriana Kamila Norwida
Nieznanego za życia Norwida odkryto dopiero po wielu latach. Dochodzi do tego głównie dzięki poecie Zenonowi Przesmyckiemu, który odkrył oraz wydał dzieła artysty. Dopiero wtedy świat dowiedział się o Norwidzie. Pierwsze wydania to rok 1911. Następnie w 1934 Tadeusz Pini wydaje „Dzieła” Norwida. W latach 1936-1939 kolejne tomy są wydawane przez Zenona Przesmyckiego i twórczość Norwida trafia na bardzo dobry grunt. Norwid wyprzedził kulturę o kilkadziesiąt lat, więc jego dzieła nie zostały za jego życia zrozumiane. W 1968 roku Juliusz Wiktor Gomulicki wydaje „Pisma wybrane”, a w latach 1971-1976 jedenaście tomów Pism wszystkich (w tym listy i reprodukcje artystyczne Norwida).
Do najważniejszych dramatów Norwida należą: Noc tysiączna druga. Komedia (1850), Krakus. Książę nieznany (1851, 1861), Kleopatra i Cezar (ok. 1870, 1878), Pierścień Wielkiej Damy, czyli Ex-machina Durejko (1872), Za kulisami. Do najważniejszych noweli można zaliczyć: „Ad leones!” (1883), Bransoletka. Legenda dziewiętnastego wieku (1858), Cywilizacja. Legenda (1861), Stygmat (1883). Z kolei najważniejsze poematy Norwida to: QUIDAM. Przypowieść (1855–1857), Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem (1851), Rzecz o wolności słowa (1869).
Cyprian Kamil Norwid uznawany jest za najwybitniejszego twórcę tzw. drugiego, popowstaniowego pokolenia romantyków. Norwid nie tylko zrewolucjonizował oblicze polskiego romantyzmu, ale także jako „poeta przeklęty” stał się patronem Młodej Polski, a jako orędownik etyki pracy – prekursorem pozytywizmu.
Cyprian Kamil Norwid – Ciekawostki
Cyprian Kamil Norwid był krewnym króla Jana III Sobieskiego. Poeta był dumny ze swych rodowych koneksji i niejednokrotnie o nich wspominał, choć pokrewieństwo Cypriana Kamila Norwida i Jana III Sobieskiego było jednak dość dalekie.
Dworek w Laskowie-Głuchach z końca XVIII wieku, posiadłość rodzinna Cypriana Kamila Norwida, obecnie należy do Karoliny Wajdy, córki aktorki Beaty Tyszkiewicz i reżysera Andrzeja Wajdy. Mieści się tam Muzeum poety, stajnie i Akademia Sztuki Jeździeckiej prowadzona przez córkę reżysera.
Jego dzieła mogą być dla wielu osób trudne do zrozumienia.
Jego nauka była często przerywana i większość umiejętności, które wykorzystywał w malarstwie czy jako pisarz musiał nauczyć się sam.
Fragmenty wierszy Moja piosnka oraz Bema pamięci żałobny rapsod (muzyka Czesława Niemena) w coverze Norwid przypomniał pod koniec zeszłego wieku Maciej Maleńczuk z zespołem Homo Twist.
W zbiorach Muzeum Książąt Lubomirskich we Wrocławiu można zobaczyć Jutrznię – alegoryczną wizję odrodzonej Polski, jeden z czterech ocalałych obrazów olejnych Norwida.
Cyprian Kamil Norwid został pochowany na cmentarzu w Ivry. Po pięciu latach, tj. w 1888 roku jego ciało zostało przeniesione do polskiego grobu zbiorowego w Montmorency (na którego pomniku wyryto i jego imię), a po 15 latach przeniesiono je do jednego z tamtejszych grobów „domowników” Hotelu Lambert. Dopiero w 2001 roku Norwid doczekał się upamiętnienia, na jakie zasłużył: w 180. rocznicę urodzin poety urna z ziemią z ostatniego jego grobu została umieszczona obok grobów Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego w Krypcie Wieszczów na Wawelu.
Cyprian Kamil Norwid – Najczęściej zadawane pytania
Gdzie i kiedy urodził się Cyprian Kamil Norwid?
Cyprian Kamil Norwid urodził się 24 września 1821 roku we wsi Laskowo-Głuche (woj. mazowieckie).
Bibliografia
Szkolny Słownik Biograficzny, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 1996
YouTube, kanał Nasza Historia
300 postaci które zmieniły historię Polski i świata, Videograf II, Chorzów 2008
Pisarze. Najsłynniejsi twórcy literatury polskiej, Grupa wydawnicza PWN, 2011
Narodowe Centrum Kultury, NCK.pl
Ciekawe artykuły:
Niezwykły życiorys:
