Ernest Hemingway

Ernest Hemingway był amerykańskim twórcą, pisarzem, autorem powieści, jak i opowiadań oraz reportaży. Człowiekiem uhonorowanym za swą twórczość Nagrodą Nobla w 1952 roku. Był człowiekiem o bujnej osobowości, którego doświadczenia życiowe nie tylko odnajdywały się na zapisywanych przez niego kartkach przyszłych publikacji, ale również w życiu prywatnym – miał cztery żony i trójkę dzieci.

Szczególnie zastanawia autobiografizm Hemingway’a, każąc spojrzeć na jego osobę przez pryzmat twórczości. Walczący z depresją Hemingway ostatecznie przegrał z chorobą odbierając sobie życie, jednak można to również potraktować mniej jednoznacznie, zgodnie z konstatacją jego autorstwa, zawartą w słowach: „Człowieka można zniszczyć, ale nie można pokonać”.

Rys biograficzny

Dorastał w Oak Park na przedmieściach Chicago. Ojciec był lekarzem, matka muzykiem. Młody Ernest Hemingway przepadał szczególnie za aktywnościami na łonie natury. Już w liceum nabył umiejętności dziennikarskie, a po jego ukończeniu pracował przez kilka miesięcy dla gazety „The Kansas City Star”, gdzie zdobył podstawy dla swojego warsztatu pisarskiego. Pod koniec I wojny zaciągnął się, by udzielać pomocy rannym we Włoszech. Tam też został ranny. Ale mógł wpierw poczynić wiele cennych obserwacji, które później znalazły się w opisach jego książek, m.in. w „Śmierć po południu”. W 1921 roku poślubił Hadley Richardson, by następnie zamieszkać z nią w Paryżu. Tam przebywając wśród innych pisarzy, zżył się z środowiskiem artystycznej cyganerii. Mógł też konfrontować swoje doświadczenia z innymi. Dzięki temu w 1926 roku wydał swoją pierwszą powieść „Słońce też wschodzi”, której klasa przyniosła mu światową sławę. Rok 1927 przyniósł mu rozwód z Hadley, ale i nowe małżeństwo z Pauliną Pfeiffer. Małżeństwo przetrwało 13 lat, po czym rozwiódł się, by ponownie i w tym samym roku 1940 poślubić Marthę Gellhorn. Wtedy to ukazała się powieść „Komu bije dzwon”. Nie był to jednak koniec miłosnych perypetii autora, bowiem kiedy poznał Mary Welsh zdecydował się na rozwód. Był czas II wojny światowej, gdy wziął udział w wyzwalaniu Paryża oraz zasilając szeregi walczących w Ardenach. Przełomowy dla Hemingway’a był rok 1953, ponieważ został laureatem Nagrody Pulitzera. Rok później osiągnięcia literackie ukoronowało przyznanie mu Nagrody Nobla. Kluczem okazały się pozycje: „Stary człowiek i morze” oraz „Komu bije dzwon”. W 1961 roku odebrał sobie życie. Do dziś pozostaje tajemnicą bezpośrednia przyczyna tak dramatycznego rozwiązania. Według analiz psychologicznych, cierpiał na Chorobę Afektywną Dwubiegunową.

Doświadczenia

Przede wszystkim Ernest Hemingway czerpał ze swych doświadczeń wojennych. Po wtóre, czynnikiem, który zaznaczył się równie mocno, były wpływy środowiskowe, mianowicie cyganerii artystycznej, wśród której się obracał. W przypadku doświadczeń wojennych zaważył szczególnie udział Hamingway’a w I wojnie jako pracownika Czerwonego Krzyża. Niosąc pomoc sam został ranny, by w roku 1920 wrócić do Ameryki. Następna była wojna domowa w Hiszpanii, stąd też akcja i treść powieści „Komu bije dzwon”, czy też doświadczenia podczas drugiej wojny w utworze „Śniegi Kilimandżaro”.

Doskonały warsztat

Charakterystycznemu stylowi twórczości Hemingway’a towarzyszy równie interesująca konstrukcja bohaterów jego prozy. Na kartach książek obecne są obserwacje autora wplecione w wątki opisywane językiem potocznym, opartym na konkretach, a jednocześnie zawierające symbolikę i pewien rodzaj liryzmu właściwy tylko jemu. Bohaterzy to często osoby silne, przy tym proste i waleczne, stawiające czoła wyzwaniom w sposób bezceremonialny, dokładnie tak, jak autor widział spotykanych na swej drodze ludzi skazanych na życie w czasach trudnych, wymagających zdecydowania, a nawet brutalności. Nie są to przy tym bohaterzy jednostronni, raczej przeciwnie. Pisarz daje do zrozumienia, że heroizm postaci idzie w parze z wszystkimi ich ludzkimi słabościami. Ernest Hemingway podkreśla okrucieństwo i bezsens wojen, dając wyraz potrzebie odruchów pacyfistycznych. Mieści się też w jego narracji wątek miłości niespełnionej i tragicznej, ale pokazany subtelnie i nadzwyczaj sugestywnie.

Odzwierciedlenie własnych zmagań

Na szczególną uwagę zasługuje za pewne zekranizowany później utwór „Stary człowiek i morze”. Jest to dzieło często stawiane za wzór opowiadania, osadzonego w duchu psychologicznym zmagań bohatera. Realizm i bogactwo szczegółów są uderzające, postać nakreślona przez autora to niemal archetyp żeglarza nieustępliwego, z pozoru typ oryginała, a z drugiej strony człowieka z jego wszystkimi przeciętnymi cechami. Doskonałość kompozycyjna i stylistyczna utworu każe spojrzeć na warsztat pisarski pod względem widocznej dbałości o każdy pojedynczy element opisu. Widać morze tekstu, z którego pisarz niejako odcedzał fragmenty najwartościowsze, pracował nad nimi i udoskonalał.

Ciekawostki

• Oszalał na punkcie kotów, których po jego posiadłości biegało aż 50. Ponad połowa jego kotów miała wadę genetyczną w postaci sześciu palców u łapek. Marynarze wierzyli, że im więcej palców u łap ma kot tym jest bardziej łowny.
• Hemingway pisał swoje dzieła na stojąco.
• W latach 40. XX wieku Hemingway został rosyjskim szpiegiem, lecz dostarczał tak bezużytecznych informacji, że zrezygnowano z jego usług.
• Zakończenie „Pożegnania z bronią” korygował 39 razy, gdyż nie mógł się zdecydować na właściwy dobór słów.
• Nie przepadał za rozdawaniem autografów, jednak niejaki Victor Hill założył się ze znajomymi, że zdobędzie jego autograf i po wielu miesiącach mu się to udało. Podpis brzmiał: Dla Victora Hilla, prawdziwego skurczybyka, który nie zna słowa „nie”.
• Ukradł pisuar z jednej ze swoich ulubionych knajp, co argumentował słowami: „Wysikałem” tam tyle pieniędzy, że pisuar mi się należy.
• Model strzelby marki Vincenzo Bernardelli z której odebrał sobie życie nazwano po pisarzu – Hemingway.

Książka godna polecenia

„Komu bije dzwon” jest książką Hemingway’a która doskonale unaocznia przeżycia autora.

Źródła: