Iwona – znaczenie imienia, imieniny, zdrobnienia, patronki

Imię Iwona jest odpowiednikiem męskiego imienia Iwo, które z kolei związane jest znaczeniowo z pewnym drzewem. W Polsce pojawiło się dosyć późno, bo dopiero w XX wieku. Ciekawy jest fakt, że w naszym kraju w statystykach funkcjonują różne, oryginalne formy tego imienia.

Pochodzenie i znaczenie imienia Iwona

Imię Iwona jest żeńskim odpowiednikiem imienia Iwo lub też Iwon. To imię z kolei może pochodzić od staroniemieckiego słowa iwa, oznaczającego „cis” lub „drzewo cisowe”, ale także „łuk z drzewa cisowego”. Inna koncepcja powstania imienia Iwo mówi o tym, że jest to celtycka lub też bretońska forma imienia Jan. W języku polskim imię Iwona jest wybitnie „świeże”, ponieważ zaistniało w nim dopiero w XX wieku. Jan Grzenia podaje, że było bardzo popularne w Polsce lat 60., 70. i 80. XX wieku. Ciekawostką jest, że imię to funkcjonuje w Polsce w jeszcze dwóch formach: Iwonna (914 kobiet w roku 2020) oraz Iwonka (153 kobiety). Forma Iwonna jest najprawdopodobniej spolszczoną wersją francuskiego imienia Yvonne. Z kolei 376 kobiet nosiło w tym roku również wywodzące się z języka francuskiego imię Iwetta, a 361 Iweta. Józef Bubak dodaje tu jeszcze rzadko występującą formę Iwa, kobiet o tym imieniu było w roku 2020 tylko 110. Obecnie wydaje się, że imię to zdecydowanie traci na popularności, ponieważ w roku 2020 nadano je tylko 18 dziewczynkom (odległe 245 miejsce). W sumie w tym roku jest jednak prawie 235 000 kobiet o tym imieniu (miejsce 29).

Imieniny Iwony

Najpopularniejsza data imienin Iwony to 23 maja. Osoby o tym imieniu mogą również obchodzić imieniny 18 i 19 maja, 27 października oraz 1 i 23 grudnia.

Zdrobnienia imienia Iwona

Najpopularniejsze zdrobnienia imienia Iwona to Iwonka, Iwusia, Iwoneczka, Iwcia, Iwoncia, Iwuś, Iwetka, Iwka, Iweczka, Iwusiek.

Imię Iwona w innych językach

Język angielski – Yvonne

Język francuski – Yvonne, Yvette, Ivette, Ivonne

Język niemiecki – Ivonne, Yvonne

Język włoski – Ivonne, Yvonne

Język łaciński – Ivona

Patronki imienia Iwona

O ile trudno jest odnaleźć patronkę, która nosiłaby dokładnie imię Iwona, o tyle możliwe jest to w odniesieniu do innych spotykanych odmian czy też form tego imienia, w tym obcojęzycznych. Trudno jest jedynie jednoznacznie stwierdzić czy można taką patronkę uznać również za patronkę imienia Iwona. Możliwe jest natomiast znalezienie informacji o błogosławionej, którą jest urodzona w 1158 roku Iwetta z Huy. Miasto to znajduje się pomiędzy Liège a Namurem, nad rzeką Mozą w obecnej wschodniej Belgii. Pochodziła z dość bogatej rodziny. W wieku 12 lub 13 lat została zmuszona przez swojego ojca do wyjścia za mąż. Urodziła łącznie trójkę dzieci, z których dwóch synów dożyło dorosłości. Obaj wstąpili później do zakonu cystersów. Iwetta owdowiała już w wieku 18 lat. Tym razem sprzeciwiała się życzeniom ojca, który chciał ponownie wydać ją za mąż. 

Przez 10 kolejnych lat swojego życia poświęciła się pracy w szpitalu dla trędowatych. Z kolei jej działalność charytatywna stała się zarzewiem konfliktu z jej ojcem, który obawiał się o losy spadku, który mieli odziedziczyć jej synowie. Ostatecznie pod jej wpływem nawrócił się nawet jej ojciec. Iwetta wyraziła w pewnym momencie swojego życia wolę, by zostać zamurowaną w rekluzji, w pokoju obok szpitala dla trędowatych. Przeżyła w ten sposób kolejnych 10 lat. Wspomina się, że w tym czasie uzyskała dar czytania w ludzkich sercach a nawet jasnowidzenia. Zmarła 13 stycznia 1228 roku.

Nie jest jednak wykluczone, że imię Iwona doczeka się „tylko swojej” patronki. Postacią, która daje takie nadzieje jest urodzona w 1901 roku siostra Iwona Beauvais, nazywana także Iwoną od Miłości z Malestroit. Swoje życie związała ze znajdującym się w tej miejscowości klasztorem, znacznie przyczyniając się do jego rozwoju, m.in. „zgromadziła Augustianki Szpitalne od Miłosierdzia Jezusowego w federacji”, a w roku 1946 została jednogłośnie wybrana pierwszą przełożoną generalną. W czasie II wojny światowej ukrywała w klasztorze partyzantów oraz spadochroniarzy, za co otrzymała order Legii Honorowej od samego Charlesa de Gaulle’a.

Niedługo po jej śmierci (1951 rok) rozpoczął się jej proces beatyfikacyjny. Niestety został on nagle przerwany w roku 1962, w tym samym czasie, kiedy wstrzymany został proces siostry Faustyny. W źródłach podawane są różne powody tej decyzji: od wątpliwości co do autentyczności cudów aż po „politykę” realizowaną przez jednego z kardynałów. Jednakże w roku 2009 biskup Vannes (Francja) zwrócił się do władz Watykanu o ponowne rozpatrzenie zebranych w jej sprawie i liczących około 4 000 stron dokumentów. Nie jest zatem wykluczone, że jej beatyfikacja jednak będzie miała w przyszłości miejsce.

Znane imienniczki

Iwona Schymalla – urodzona w 1961 roku dziennikarka i prezenterka telewizyjna. Dwukrotna laureatka Wiktora (1997 i 1999), laureatka plebiscytu Mistrz Mowy Polskiej w 2009 roku. Była dyrektorem TVP1. W TVP prowadziła m.in. program Między ziemią a niebem.

Iwona Guzowska – urodzona w 1974 roku polska bokserka i kickbokserka. Była mistrzyni świata w boksie federacji WIBO i WIBF oraz mistrzyni Europy. Czterokrotnie zdobyła Puchar Świata w kick-boxingu. Była posłanka na Sejm z ramienia Platformy Obywatelskiej.

Iwona Szymańska-Pavlović – urodzona w 1962 roku tancerka a także sędzia międzynarodowy. Była mistrzyni Polski w tańcu w różnych kategoriach. Popularności przysporzyła jej funkcja jurorki w programie Taniec z gwiazdami, w którym otrzymała pseudonim Czarna Mamba.

Iwona Matkowska – urodzona w 1982 roku zapaśniczka a także żołnierz sił powietrznych. Brązowa medalistka Igrzysk Olimpijskich z 2015 roku, zdobyła również złoty i srebrny medal na mistrzostwach Europy oraz srebrny i brązowy na mistrzostwach świata.

Iwona Węgrowska – urodzona w 1982 roku piosenkarka. W swojej karierze współpracowała m.in. z Marianem Lichtmanem, Dr Dre, Piotrem Kupichą, Piotrem Rubikiem, Liroy’em i Magdą Femme. Brała również udział w różnych programach rozrywkowych.

Bibliografia

J. Bubak, Księga naszych imion, Ossolineum, Wrocław 1993.

H. Fros, F. Sowa, Księga imion i świętych, tom 3, Wydawnictwo WAM, Kraków 1998.

J. Grzenia, Słownik imion, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.

R. Laurentin, Niezwykła miłość: siostra Iwona od Miłości, https://voxdomini.pl/archiwa/swieci-i-ich-dziela/s-iwona-od-milosci/, dostęp: 09.12.2021.

F. Leng, Consecrated Spirits: A Thousand Years of Spiritual Writing by Women Religious, Cantenbury Press, London 2011.

M. Schaus (red.), Women and Gender in Medieval Europe, Routledge, New York 2006.

Yvonne-Aimée de Malestroit, https://mediahaven-stigmatics.uantwerpen.be/index.php/set/watch/ad85cab620aa4b878d35d9f0cf623faf82f593ffb89b46a5be9681015177a901b7bd9ef25b6240eaaf0d2502f3b2ace9, dostęp: 09.12.2021.

Tagi: