Jakub – znaczenie imienia, imieniny, zdrobnienia, patron

Imię Jakub pochodzi z języka hebrajskiego, aczkolwiek podobne do niego imiona można było odnaleźć nawet w Egipcie a nawet w Mezopotamii. Jest w Polsce imieniem bardzo popularnym. Ciekawostką jest, że stało się ono podstawą dla powstania znanego nam skądinąd nazwiska Kubica. 

Pochodzenie i znaczenie imienia Jakub

Jakub to imię polskie, które pochodzi od hebrajskiego imienia Ja’aqōb. Tłumaczy się je w sposób następujący: jest to „ten, którego Jahwe (czyli Bóg) ochrania (lub) wspiera”, lub też „niech Bóg strzeże”. Jan Grzenia poddaje jednocześnie krytyce pogląd zgodnie z którym imię Jakub miałoby pochodzić od pochodzącego również z języka hebrajskiego ‘aquéb, które oznacza piętę i które związane jest z zawartym w Biblii opisem przyjścia na świat Jakuba i Ezawa. Ten pierwszy miał otrzymać swoje imię, ponieważ trzymał brata za piętę. Zgodnie z tą koncepcją to biblijne imię miałoby właśnie znaczyć „ten, który trzyma za piętę”. Henryk Fros i Franciszek Sowa podają, że podobne imiona odnajdowano np. w Mezopotamii, jako Ja-ah-qu-ub-el oraz na egipskich skarabeuszach – Ja’qob-hr. Wspominają również o arabskim słowie jakub, które oznacza drozda skalnego.

W Polsce imię Jakub zaczęło się pojawiać w wieku XIII. W wieku tym pojawiają się formy Jakub (1204) oraz Jakob (1244). W kolejnych wiekach doszły kolejne formy: Jokob (1356) oraz Jokub (1405). W Polsce istniały też formy powstałe w wyniku wpływów ruskich, były to Jakow (1438) oraz Jakuw (1475). Od imienia Jakub swoje nazewnictwo wzięły liczne nazwiska, np. Jakubczak, Jakubik, Jakubik, Jakubczyk, Kubala, Kubica, Jakubas, Jakubiczak, Jakubiec oraz również wiele nazw miejscowości, jak chociażby Jakubowice, Kubice, Kubowo, Jakubowskie, Jakubowo, Kubowo. Co ciekawe, to od nazwy miejscowości wzięło się dość popularne nazwisko Jakubowski. Według przywołanego powyżej autora imię Jakub cieszyło się w Polsce niesłabnącą popularnością od samego średniowiecza aż do wieku XVIII. W wieku XIX popularność tego imienia na ziemiach polskich zaczęła słabnąć. Obecnie imię to jednak nadal jest bardzo popularne. W roku 2020 nadano je aż 7162 chłopcom, co daje mu bardzo wysokie miejsce 4. W całej Polsce jest ponad 410 000 mężczyzn noszących to imię, co przekłada się na miejsce 9.

Imieniny Jakuba

Najpopularniejsza data imienin Jakuba to 25 lipca. Osoby o tym imieniu mogą również obchodzić imieniny 5 lutego, 14 marca, 3, 17 i 30 kwietnia, 1, 3, 6 i 11 maja, 1 czerwca, 5, 13 i 14 lipca, 6 sierpnia, 9 września, 3, 9, 20 i 21 października, 28 listopada oraz 20 grudnia.

Zdrobnienia imienia Jakub

Najpopularniejsze zdrobnienia imienia Jakub to Kuba, Kubuś, Jakubek, Jakubuś.

Imię Jakub w innych językach

Język angielski – James, Jimmy, Jacob

Język niemiecki – Jakob, Jacobus, Jacob

Język francuski – Jacques

Język hiszpański – Diego, Jaime, Jacobo

Język włoski – Giacobbe, Giacomo, Giacomino, Jacopo

Język rosyjski – Jakub, Jakov

Język łaciński – Jacobus, Iacobus

Patroni imienia Jakub

Tak w martyrologiach, jak i zapisach hagiograficznych można odnaleźć ponad 40 osób o imieniu Jakub, niemniej jednak za jednego z głównych patronów imienia Jakub należy uznać św. Jakuba Większego Apostoła, który był synem Zebedeusza i bratem św. Jana Ewangelisty. Jakub mieszkał w Kafarnaum lub też w Betsaidzie i wspólnie z rodziną trudnił się rybactwem. Po tym, jak został wybrany był uważany obok św. Piotra i św. Jana za jednego z najważniejszych z apostołów. Był m.in. świadkiem wskrzeszenia córki Jaira oraz tajemnicy Przemienienia, a także modlitwy Jezusa Chrystusa w Ogrójcu. 

Charakteryzowało go dosyć żywiołowe usposobienie. Na dowód tego Henryk Fros i Franciszek Sowa wspominają, że sugerował zniszczenie znajdującego się w Samarii miasta, którego mieszkańcy nie chcieli przyjąć Chrystusa i jego nauk. Jakub chciał również wiedzieć kiedy nastąpi zapowiadane przez Chrystusa zniszczenie świątyni. Sam Jezus Chrystus nazywał Jakuba oraz jego brata Jana „synami gromu”. Po śmierci Chrystusa Jakub odgrywał ważną rolę w Kościele. Stał się przez to ofiarą działań Heroda Agryppy I, kiedy ten zwrócił się przeciwko gminie jerozolimskiej. Sam Jakub został ścięty mieczem. 

Istnieje wersja mówiąca o tym, że ciało Jakuba trafiło do hiszpańskiej miejscowości Iria, gdzie zostało w IX wieku odnalezione przez biskupa Teodomira. Przeniesiono je do miejsca nazwanego Liberum Domum, które obecnie znamy pod nazwą Santiago de Compostella. Na przełomie wieku XI i XII powstała tam świątynia, a później słynna katedra. Św. Jakub jest uznawany za patrona Hiszpanii, Portugalii, jak też i za opiekuna pielgrzymów. W Kościele katolickim za datę jego wspomnienia przyjęto 25 lipca.

Dowiedz się więcej o św. Jakubie Większym Apostole

Znani imiennicy

Jan Jakub Kolski – urodzony w 1956 roku reżyser i scenarzysta. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Wyreżyserowane przez niego filmy były wielokrotnie nagradzane, m.in. Historia kina w Popielawach, Jańcio Wodnik, Daleko od kina i Grający z talerza.

Jakub Błaszczykowski – urodzony w 1985 roku piłkarz reprezentujący barwy Wisły Kraków. Wieloletni reprezentant Polski, jeden z nielicznych, którzy mają na koncie ponad 100 występów w reprezentacji. Uczestnik Mistrzostw Świata w 2018 roku oraz Mistrzostw Europy w 2012 i 2016. Dowiedz się więcej

Jakub Moder – urodzony w 1999 roku piłkarz grający na pozycji pomocnika w klubie Brighton & Hove Albion. Jest również reprezentantem Polski, uczestnikiem Mistrzostw Europy 2020. Przez lata kariery juniorskiej i seniorskiej związany był z Lechem Poznań. Dowiedz się więcej

Jakub Sienkiewicz – urodzony w 1961 roku muzyk rockowy, jest wokalistą, jak i gitarzystą. Od początku lat 90. jest związany z zespołem Elektryczne Gitary. Odznaczony brązowym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Zagrał gościnnie w Chłopaki nie płaczą. Dowiedz się więcej

Kuba Badach – urodzony w 1976 roku wokalista. Od lat 90. związany z zespołami Polucjanci oraz The Globetrotters. Jako wokalista roku nagrodzony Fryderykami w roku 2011 i 2012. Współpracował m.in. z Kayah, Robertem Jansonem, Anią Szarmach i Dorotą Miśkiewicz. Dowiedz się więcej

Bibliografia

J. Bubak, Księga naszych imion, Ossolineum, Wrocław 1993.

H. Fros, F. Sowa, Księga imion i świętych, tom 3, Wydawnictwo WAM, Kraków 1998.

J. Grzenia, Słownik imion, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.

Tagi: