Imię Tadeusz w dużej mierze może nam się kojarzyć ze słynnym dziełem Adama Mickiewicza. Jednakże jeżeli sięgniemy do historii zauważymy, że było to imię wieku wybitnych polskich patriotów, a przede wszystkim wojskowych, tak dowódców, jak i (nie)zwykłych żołnierzy.
Znaczenie imienia Tadeusz
Imię Tadeusz jest jednym z tych imion, którego pochodzenie trudno jest dokładnie ustalić. Spotykanych jest tutaj kilka możliwych koncepcji. Jedna z nich mówi o tym, że imię to wywodzi się z języka aramejskiego, a konkretnie od słowa thad-daj, które oznacza „człowieka o szerokiej piersi”. Z kolei zgodnie z inną koncepcją pochodzenie imienia Tadeusz jest hebrajskie, zaś miało ono się wziąć od wyrazu taddai, czyli „sprytny, mądry”, ewentualnie „śmiały, odważny”. Bez względu na to, która z nich jest prawdziwa w języku polskim imię to pojawiło się za pośrednictwem języka łacińskiego, w którym brzmiało ono Thaddaeus. Właśnie w takiej formie pojawia się ono w źródłach średniowiecznych, po raz pierwszy w roku (1339). Kolejne jego warianty to Tadej (1382), Tadzik (1424) oraz Tadaj (1430). Od imienia Tadeusz powstało kilka nazwisk, m.in. Tadaj, Tadeusiak, Tadzik oraz nazw miejscowości, takich jak Tadajewo, Tadajówka, Tadeuszew, Tadeuszewo, Tadeuszów.
W Polsce i na polskich ziemiach przez wieki nie było to imię wybitnie popularne, co uległo zmianie w wieku XIX. Obecnie jednak nie należy do czołówki. W roku 2021 zostało nadane 926 chłopcom, co daje mu miejsce 44, zaś w całej Polsce na początku roku 2022 było ponad 212 000 mężczyzn o tym imieniu (miejsce 31).
Zdrobnienia imienia Tadeusz
Najpopularniejsze zdrobnienia imienia Tadeusz to Tadek, Tadzio, Tadeuszek, Tadzik, Tadeusio, Tadeunio, Tadziulek, Tadeo, Tadziczek, Taduś.
Imię Tadeusz w innych językach
Język angielski – Thaddeus
Język niemiecki – Thaddäus, Thadde
Język francuski – Thaddée
Język hiszpański – Tadeo
Język włoski – Taddeo
Język łaciński – Thaddaeus, Thaddeus, Taddaeus
Imieniny Tadeusza
Najpopularniejsza data imienin Tadeusza to 28 października. Mężczyźni, chłopaki i chłopcy o tym imieniu mogą również obchodzić imieniny 26 marca, 12 czerwca oraz 29 grudnia.
Patron imienia Tadeusz
Postacią, którą z pewnością kojarzy się większości osób w kontekście patronów imienia Tadeusz jest Apostoł – św. Juda Tadeusz, który był także nazywany Judą Jakubowym. Niestety Nowy Testament nie dostarcza zbyt wielu informacji o jego osobie. Św. Jan wspomina, że podczas Ostatniej Wieczerzy zapytał Chrystusa: „Panie, cóż się stało, że nam się masz objawić, a nie światu?”. Kwestią dyskusyjną jest jego autorstwo ostatniego z listów apostolskich (Fros, Sowa, s. 369). O późniejszym jego życiu dowiadujemy się już z pism różnych autorów, którzy podają, że działał w okolicach Edessy (obecna Grecja) lub też w Mezopotamii. W kontekście tej drugiej koncepcji podaje się, że dotarłszy do Persji zetknął się ze św. Szymonem Apostołem i tam też wraz z nim zginął śmiercią męczeńską. Zresztą wspólnie z Szymonem został umieszczony w Martyrologium Rzymskim, zaś jako data wspomnienia ustalony został 28 października. Jego kult w Polsce stał się szerzej obecny dopiero w wieku XVIII. Uważany jest przede wszystkim za orędownika w sprawach beznadziejnych.
Chcesz dowiedzieć się więcej? Przeczytaj artykuł: Św. Juda Tadeusz
Znani Tadeusze
Tadeusz Kościuszko (1746-1817) to słynny dowódca wojskowy, przywódca insurekcji kościuszkowskiej, walczył również w wojnie o niepodległość USA. Dowiedz się więcej
Tadeusz Rejtan (1742-1780) twardo sprzeciwił się zdradzie i rozbiorom Polski, był nowogródzkim posłem na Sejm. Dowiedz się więcej
Tadeusz Komorowski „Bór” (1895-1966) był generałem dywizji Polskich Sił Zbrojnych oraz jednym z Komendantów Głównych Armii Krajowej.
Tadeusz Rozwadowski (1866-1928) był generałem broni Wojska Polskiego, w czasie bitwy warszawskiej był szefem Sztabu Generalnego.
Tadeusz Kutrzeba (1886-1947) był generałem dywizji Wojska Polskiego, w czasie kampanii wrześniowej dowodził Armią „Poznań”.
Tadeusz Zawadzki „Zośka” (1921-1943) był harcmistrzem, ale przede wszystkim komendantem Grup Szturmowych w stolicy i podporucznikiem Armii Krajowej. Dowiedz się więcej
Tadeusz Pietrzykowski (1917-1991) był bokserem, a także żołnierzem Armii Krajowej, jednym z pierwszych więźniów Auschwitz. Dowiedz się więcej
Tadeusz Gajcy (1922-1944) był poetą oraz żołnierzem Armii Krajowej, zginął w powstaniu warszawskim w wysadzonej przez Niemców kamienicy.
Tadeusz Borowski (1922-1951) był pisarzem i publicystą, to autor znanych opowiadań Pożegnanie z Marią i Proszę państwa do gazu. Dowiedz się więcej
Tadeusz Różewicz (1921-2014) był wybitnym poetą i dramatopisarzem, laureatem Nagrody Literackiej Nike, słynnym jego dramatem jest Kartoteka. Dowiedz się więcej
Tadeusz Rydzyk (ur. 1945) jest polskim duchownym rzymskokatolickim, redemptorystą, doktorem teologii, nauczycielem akademickim, założycielem i dyrektorem Radia Maryja oraz Telewizji Trwam. Dowiedz się więcej
Tadeusz Sznuk (ur. 1943) jest polskim dziennikarzem radiowym, prezenterem telewizyjnym, lektorem filmowym i pilotem. Swoją rozpoznawalność zawdzięcza programowi „Jeden z dziesięciu”. Dowiedz się więcej
Tadeusz Drozda (1949) jest polskim popularnym satyrykiem, komikiem, aktorem i konferansjerem. Dowiedz się więcej
Artykuły, które mogą Ci się spodobać:
Bibliografia
J. Bubak, Księga naszych imion, Ossolineum, Wrocław 1993.
H. Fros, F. Sowa, Księga imion i świętych, tom 3, Wydawnictwo WAM, Kraków 1998.
J. Grzenia, Słownik imion, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
Herbert Gnaś jest doktorem nauk społecznych w zakresie nauki o polityce. Tytuł uzyskał na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Jest autorem monografii naukowej "Protokół z Kioto. Analiza decyzji międzynarodowej". Został laureatem konkursów polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych na najlepszą rozprawę doktorską (nagroda główna) i książkę politologiczną (wyróżnienie).