Wojciech – znaczenie imienia, imieniny, zdrobnienia, patron

Wojciech to imię, które kojarzyć możemy z wieloma znanymi osobami, m.in. artystami oraz sportowcami. Co ciekawe, jest to imię typowo słowiańskie, które powstało z połączenia dwóch wyrazów. Szeroko znana jest postać najsłynniejszego patrona tego imienia, czyli św. Wojciecha.

Pochodzenie i znaczenie imienia Wojciech

W przeciwieństwie do wielu prezentowanych przez nas imion imię Wojciech jest imieniem słowiańskim. Powstało ono w wyniku połączenia dwóch wyrazów: woj – czyli wojownik oraz ciech, który z kolei jest pokrewny z takimi wyrazami, jak u-ciecha oraz po-ciecha. Po raz pierwszy w piśmiennictwie imię Wojciech pojawiło się w Polsce w XI wieku. Istniały różnorodne jego staropolskie formy, takie jak Wociech (1257), Wojciej (1189), Wojcieszek (1235), Wojch (1239), Wojsza (1384), Wojciek (1399) czy Wojtusz, która po raz pierwszy pojawia się w roku 1428. Dodatkowo Henryk Fros i Franciszek Sowa wspominają jeszcze o takich formach imienia Wojciech, jak Wojek, Wojtasz, Woś oraz Wosiek. Z kolei popularne obecnie zdrobnienie Wojtek jako forma tego imienia zaczęło się pojawiać w źródłach w roku 1382. Jan Grzenia podaje, że błędnie utożsamia się czasem imię Wojciech z łacińskimi Adalbertus lub Albertus. Związane jest z postacią św. Wojciecha, który jak wspomina autor otrzymał imię Adalbertus, ale przy bierzmowaniu. Również Henryk Fros i Franciszek Sowa stoją na stanowisku, że Adalbertus nie jest odpowiednikiem imienia Wojciech. Co ciekawe, ten duet autorów wspomina również o żeńskiej formie tego imienia: Wojciecha, które zaczyna się pojawiać w XII wieku.

Imieniny Wojciecha

Najpopularniejsza data imienin Wojciecha to 23 kwietnia. Osoby o tym imieniu mogą również obchodzić imieniny 12 czerwca, 24 lipca i 20 października.

Odmiany i zdrobnienia imienia Wojciech

Wojtek, Wojtuś, Wojteczek, Wojtunio

Imię Wojciech w innych językach

Co ciekawe imię Wojciech nie doczekało się jak dotąd zbyt wielu odpowiedników w innych językach. Być może jest to związane z faktem, że jest to imię rdzennie słowiańskie. W językach angielskim, francuskim i włoskim brak jest w ogóle odpowiedników tego imienia.

Język hiszpański – Vojtech

Język niemiecki – Voitech

Język rosyjski – Vojtech

Język łaciński – Vojtechus

Patron imienia Wojciech

Przyszły święty Wojciech urodził się około roku 956 w Libicach, w Czechach. Wspomina się, że kiedy zachorował jego rodzice postanowili, że jeżeli powróci do zdrowia poświęcą go Bogu. Wojciech w istocie wyzdrowiał. Został przez nich wysłany na studia do Magdeburga, gdzie kształcił się pod skrzydłami arcybiskupa Adalberta. To ten fakt miał zaważyć na tym, że później przybrał to imię. Pierwszą funkcję kościelną pełnił przy biskupie Pragi Dytmarze, który jednak w 982 roku zmarł. Św. Wojciech przejął po nim biskupstwo. W tym czasie starał się zwalczać zwyczaje pogańskie oraz m.in. handel niewolnikami, co sprowadzało na niego niechęć mieszkańców.

W międzyczasie wyjechał na dwa lata do Rzymu, gdzie mieszkał w klasztorze. Powrócił do Pragi, ale z powodu incydentu w jego kościele (została w nim zamordowana szukająca schronienia kobieta) zdecydował się jednak ponownie opuścić Czechy. Tym razem powrót okazał się już niemożliwy. Oto bowiem rywalizujący z jego rodziną czeski ród najechał Libice i wymordował znajdujących się tam braci Wojciecha oraz ich rodziny, a rządzący Czechami książę Bolesław II dał mu do zrozumienia, że nie jest już tam mile widziany. W roku 996 Wojciech przybył zatem do Polski, gdzie jego oraz pozostałych przy życiu członków jego rodu powitał Bolesław Chrobry. Zajął się działalnością duszpasterską, zakładał również kościoły i klasztory. Chciał również podjąć się działalności misyjnej. Pierwotnie chciał wybrać się do Wieletów, ale z powodu sytuacji politycznej ostatecznie udał się do Prus.

W roku 997 Wojciech wyruszył wraz ze swoim bratem Radzymem Gaudentym oraz kapłanem Boguszą z Gniezna przez Gdańsk do Prus. Odesłał zapewnioną mu przez Bolesława Chrobrego zbrojną eskortę nie chcąc nauczać mieczem. Próbował wraz z towarzyszami zdobyć zaufanie miejscowych i nauczyć się ich języka. Jednak 23 kwietnia 997 roku podczas próby odprawienia mszy zostali zaatakowani. Wojciech został przebity włócznią lub strzałą, a jego głowa została odcięta i wbita na pal. Jego ciało zostało później wykupione przez króla Polski, zapłacił za nie złotem. W roku 999 św. Wojciech został kanonizowany przez papieża Sylwestra II, który w tym samym roku wydał również bullę o utworzeniu w Polsce pierwszego arcybiskupstwa.

Dowiedz się więcej o św. Wojciechu

Znani imiennicy

Wojciech Szczęsny – urodzony w 1990 roku polski piłkarz (bramkarz), syn Macieja Szczęsnego, również bramkarza. Od roku 2017 występuje w Juventusie FC, wcześniej był piłkarzem Arsenalu. Od 2009 roku bramkarz reprezentacji Polski. Więcej o Wojciechu Szczęsnym

Wojciech Kossak (1856-1942) – polski malarz, autor obrazów o tematyce batalistycznej. Zespół malarzy pod kierunkiem jego i Jana Styki namalował słynną Panoramę Racławicką. W czasie niemieckiej okupacji odmówił namalowania portretu Hansa Franka. Więcej o Wojciechu Kossaku

Wojciech Kilar (1932-2013) – polski kompozytor, w tym muzyki filmowej oraz pianista. Odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski oraz Orderem Orła Białego. Autor muzyki m.in. do filmów Pan Tadeusz (1999), Trędowata (1976) i Ziema obiecana (1974). Więcej o Wojciechu Kilarze

Wojciech Mann – urodzony w 1948 roku polski dziennikarz muzyczny i satyryk. Przez lata związany był z Programem Trzecim Polskiego Radia. Znany jest też z programów telewizyjnych prowadzonych z Krzysztofem Materną. Był redaktorem naczelnym miesięcznika „Non Stop”. Więcej o Wojciechu Mannie

Wojciech Gąssowski – urodzony w 1943 roku polski piosenkarz i kompozytor. W trakcie swojej kariery występował z takimi zespołami, jak Tajfuny, ABC oraz Test. Słynna jest jego utwór Gdzie się podziały tamte prywatki? Jest autorem tytułowej piosenki z serialu M jak miłość. Więcej o Wojciechu Gąssowskim

Wojciech Fibak – urodzony w 1952 roku polski tenisista. Najwyższym zajmowanym przez niego miejscem w rankingu ATP było miejsce 10. W roku 1980 dotarł do ćwierćfinału turniejów Roland Garros, Wimbledonie i US Open. W deblu w roku 1979 zajmował w rankingu 2 miejsce. Więcej o Wojciechu Fibaku

Bibliografia

M. K. Barański, Historia Polski średniowiecznej, Zysk i S-ka, Poznań 2012.

H. Fros, F. Sowa, Twoje imię, Wydawnictwo WAM, Kraków 2007.

J. Grzenia, Słownik imion, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.

Kossakowie Juliusz Kossak (1824–1899) i Wojciech Kossak (1856–1942), http://muzeum.bialystok.pl/kossakowie/?print=pdf, dostęp: 15.11.2021.

Tagi: