Stalin, a właściwie Iosif Dżugaszwili (1878 – 1953), dyktator sowiecki, marszałek Związku Sowieckiego od 1943 roku, a następnie od 1945 generalissimus. Ludobójca. Autor rosyjskiej mocarstwowości pod postacią sowietyzacji życia. Mierny dowódca wojskowy. Zręczny dyplomata.
Spis treści
Biografia i życiorys
Autor klęski, wielki zwycięzca
Mit, jaki go otaczał oraz jaki sam tworzył, spowodował, że wiele faktów z jego biografii do dziś pozostaje przemieszanych z legendą. Przykładem są niedawne ustalenia historyków, że urodził się o rok wcześniej niż to przyjmowano wcześniej. Został relegowany z seminarium duchownego w Tyflisie (Tbilisi). Głosił początkowo hasła narodowe. Rok 1898 przyniósł mu związek z miejscową socjaldemokracją. Niezwykle ambitny, podejrzliwy i bezwzględny, co poskutkowało szybkim awansem w partyjnej hierarchii. W czasie rewolucji 1905 roku nadzorował akcje egzekucyjne, wtedy też miała miejsce jego przejściowa współpraca ze służbami Ochrany. Józef Stalin był kilkukrotnie zsyłany, ale za każdym razem uciekał. W roku 1912 wybrany został zaocznie członkiem Komitetu Centralnego Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji. Po Rewolucji Lutowej w Piotrogrodzie odniósł się z wyraźną rezerwą do leninowskich tez kwietniowych, rychło jednak widząc swą szansę stanął po stronie Lenina i był, aż do zakończenia wojny domowej, jego pozornie najwierniejszym stronnikiem. Uchodził już wówczas za zdolnego organizatora, otrzymując stanowisko komisarza ludowego do spraw narodowościowych. Uczestniczył także w działaniach wojennych, był wtedy komisarzem szeregu frontów, współautorem rozreklamowanego sukcesu pod Carycynem (później Stalingrad). Jednak zaprzepaścił szanse na zwycięstwo w Bitwie Warszawskiej podczas wojny polsko – bolszewickiej. Prawdopodobnie jego decyzje podłożyły nogę ofensywie bolszewickiej, która miała szanse pokonać Polskę i dotrzeć do Niemiec. Tym samym uważany za sabotażystę komunistycznej rewolucji światowej, za sprawą której Rosja miała szansę zostać jedynym imperium.
Absolutne szczyty
Członek Politbiura od chwili jego powstania, w 1922 wybrany na Sekretarza Generalnego Rady Komisarzy Ludowych. Rozciągnął następnie dzięki temu kontrolę nad aparatem partyjnym, który zaczął rozbudowywać na niespotykaną skalę. Józef Stalin wszedł w konflikt z Leninem, który na skutek choroby bezskutecznie wzywał do jego zwolnienia ze stanowiska. W walce o swą sukcesję i objęcie najwyższej władzy wykazał się największą finezją taktyczną oraz brakiem skrupułów, dzięki czemu wyeliminował z gry Trockiego, Bucharina i Rykowa. Dalsze jego posunięcia, mające na celu umocnienie własnej pozycji, doprowadziły do zabicia Kirowa, torując drogę do władzy absolutnej. Podczas tzw. Wielkiej Czystki wymordował właściwie całą elitę partyjną. Przeprowadzał czystki w armii. Mimo iż był z pochodzenia Gruzinem, głosił hasła Wielkoruskie i imperialistyczne, paradoksalnie osadzone pod hasłami walki z imperializmem. Przygotowywał kraj do konfliktu światowego, pozbawiając go zdolnych przywódców. Przeprowadził kolektywizację wsi powodując miliony ofiar. Zawarł wówczas traktat Ribbentrop – Mołotow, który był przyczynkiem do wybuchu II wojny światowej, był zatem faktycznym sojusznikiem Hitlera w momencie wybuchu wojny. Był odpowiedzialny za serię klęsk w trakcie ataku Niemiec na ZSRR, by następnie kierować źle obroną. Wskutek tego zmuszony był oprzeć obronę na decyzjach rzeczywiście lepszych od niego sztabowców. Militarnie wojnę wygrał za niego Żukow, natomiast Józef Stalin objawił swój talent dyplomatyczny uczestnicząc w obradach Wielkiej Trójki. Sprawnie wówczas perswadował swoje stanowiska, urastając do roli obrońcy pokoju. Po wojnie przygotowywał kolejne czystki. Umarł 5 marca 1953, w zagadkowych okolicznościach, sugerujących pomoc z zewnątrz.
Czerwony car
Jako twórca najbardziej ludobójczego w czasach najnowszych systemu, wprowadził monstrualny kult własnej osoby w miejsce rzeczywistych teorii marksistowskich. Faktem jest natomiast, że zyskał dzięki temu wielomilionową rzeszę wiernych i lojalnych poddanych, czy nawet wyznawców, nie tylko całkowicie pogodzonych ze swoim statusem, ale szczęśliwych z powodu czerwonej feudalizacji życia publicznego. Cechowała go podejrzliwość, cierpliwość i mściwość, co bywa podważane do dziś w kręgu cywilizacji bizantyjskiej. Józef Stalin skłony był dochodzić swych uraz po upływie wielu lat. Jednak ludobójstwa dopuszczał się zawsze w ślad za chłodną kalkulacją, nie pozwalając, aby emocje miały na niego wpływ. Wprawdzie doprowadził Rosję do statusu supermocarstwa atomowego, jednak ceną było masowe ludobójstwo wielu narodów. Warto zaznaczyć, że gdyby nie on, Rosja sowiecka miała szansę zająć Europę Zachodnią.
Ciekawostki
- Stalin, Hitler i Napoleon liczyli sobie niemal tyle samo wzrostu.
- Stalin, podobnie jak Hitler, miał krótszy lewy bark i niedowład lewej ręki.
- Na Kremlu ubierano na buty specjalne pantofle filcowe, by nie budzić Stalina.
- Stalin wysyłał do Jugosławii grupy terrorystyczne mające na celu likwidację Josipa Bros Tity.
- Po wielu latach przywitał dawno nie widzianego przyjaciela słowami: „Witaj! Jeszcześmy Cię nie zabili?!”
- Wypijał na noc puchar gruzińskiego wina.
- Sentymenty prostalinowskie są w Rosji nie tylko żywe do dziś, ale i dość liczne.
- Lenin w testamencie politycznym umieścił informację, by nie dopuszczać Stalina do stanowisk, ponieważ „Jest on zbyt wielkim grubianinem”.
Cytaty
- „Obiektywnie socjaldemokracja jest umiarkowanym skrzydłem faszyzmu”.
- „A ile dywizji ma papież?”
- „To było jedyne stworzenie zdolne zmiękczyć moje kamienne serce. Umarła, a razem z nią wszystkie ciepłe uczucia, jakie miałem dla ludzkich istot” (nad grobem ukochanej Jekatieriny Swanidze).
Książka
„Czerwone i brunatne” Lecha Niekrasza do ciekawe studium porównawcze rosyjskiego komunizmu i niemieckiego faszyzmu.
Źródła:
- „Czerwone i brunatne”. Lech Z. Niekrasz, Marpress 2010
- https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zef_Stalin
- „Mały Oksfordzki Słownik Historii Świata w XX wieku”. Świat Książki, Warszawa 1995
Zobacz także
Ciekawe artykuły:
Niezwykły życiorys:
