Król Artur to mitologiczna postać związana z legendarnym królestwem i zamkiem Camelot. Postać ta mogła być oparta na życiu brytyjskiego wojownika z V–VI wieku, który zasłynął powstrzymując atakujących Saksonów.
Krótki życiorys króla Artura
Król Artur to średniowieczna mitologiczna postać, która była głową królestwa Camelot i Rycerzy Okrągłego Stołu. Nie wiadomo, czy istniał na prawdę, choć uważa się, że mógł być dowódcą wojskowym powiązanym z Rzymem, który skutecznie powstrzymał inwazję saksońską w okresie od V do VI wieku. Jego legenda została spopularyzowana przez wielu pisarzy, w tym Geoffreya z Monmouth.
Rozszerzona biografia króla Artura
Historyczna tajemnica
Niewiele wiadomo o postaci, która zainspirowała historię króla Artura, bohaterskiego monarchy, który od dłuższego już czasu jest popularną postacią mitologiczną i literacką. Sugerowano, że prawdziwy Artur mógł być wojownikiem, do tego oficerem rzymskim, który poprowadził brytyjskie siły zbrojne przeciwko przybywającym siłom saksońskim w okresie od V do VI wieku naszej ery. Mimo to celtycki mnich Gildas pisał o inwazji saksońskiej w jego dziele “The Ruin and Conquest of Britain”, nie wspominając jednak o żadnym wojowniku o tym imieniu.
Natomiast bard Aneirin z VI wieku stworzył walijską kolekcję wierszy Gododdin, w której mówi się o bohaterskim Arturze. Jednak w związku z dziełem tym pierwotnie przekazywanym wyłącznie ustnie, nie można ustalić, czy Artur był częścią oryginalnej historii. Inny poeta, Teliesin, wspomina także o dzielnym Arturze, o czym wzmiankuje w swojej pracy.
Pojawiła się również inna sugestia, że odniesienia do Artura były w rzeczywistości sposobem na uhonorowanie mitem celtyckiego bóstwa o podobnej nazwie.
Bohaterska postać
W latach 800. Nennius z Walii napisał Historię Brytyjczyków, która stała się podstawowym tekstem arturiańskim, w którym wymieniono kilkanaście bitew, a w nich wybitnego walczącego wojownika, choć wedle współczesnych nam ustaleniom historycznym dzieło takie mitycznego Artura było i pozostaje wciąż niemożliwe. Niemniej jednak praca Nenniusa przedstawia Artura jako dzielną, godną pochwały osobę; zostało to później wyjaśnione w XII-wiecznych pismach łacińskich Geoffreya z Monmouth, który opowiedział historię mistycznej postaci Merlina i połączył jego życie z życiem Artura, dając także królowi / wojownikowi historię życia.
Z powodu przenikania się kultury w Europie, wpływów politycznych i wyobraźni pisarzy, historia arturiańska przekształciła się w pełnoprawną legendę i złożoną historię, z naciskiem na szlachetne królestwo zwane Camelot, Rycerzy Okrągłego Stołu i królową Ginewrę, która ma romans z rycerzem Lancelotem. Inne aspekty opowieści to śmiertelny konflikt króla z jego siostrzeńcem lub synem Mordredem oraz poszukiwanie rycerzy do wyprawy poszukującej Świętego Graala.
Artur w literaturze…
Thomas Malory jako pierwszy przedstawił angielską prozę opowiadającą legendę w “Le Morte D’Arthur”, dziele opublikowanym w 1485 roku. Wieki później Alfred Tennyson opublikował swoje “Idylls of the King” w drugiej połowie XIX wieku, opowiadając historię Camelot w formie epickiego wiersza.
Historia Artura była interpretowana przez różnych pisarzy, w tym autorów dziecięcych, pisarzy komiksów i powieściopisarzy, takich jak Marion Zimmer Bradley, której “Mists of Avalon” (1982) przedstawia legendę z perspektywy kobiecych postaci.
… i na ekranie
W XX wieku król Artur znalazł także drogę do teatralnej sceny i srebrnego ekranu. W latach 60. mit znalazł swoje miejsce na Broadwayu wraz z musicalem “Camelot”, w którym Richard Burton wystąpił jako Artur. Późniejsze ekranizacje zaprezentowały chociażby Richarda Harrisa – który także zagrał w wersji filmowej z 1967 roku – i Roberta Gouleta wcielającego się w monarchę. Bardziej poważne, ponure spojrzenie na Camelota można było zobaczyć w filmie “Excalibur” z 1981 roku, w którym Helen Mirren wcieliła się w rolę Morgany, przyrodniej siostry króla. Natomiast Antoine Fuqua wyreżyserował “króla Artura” (2004), którego fantastyczna fabuła opierała się wciąż w największym stopniu na idei, że Artur, przedstawiony tam przez Clive’a Owena, był dowódcą wojskowym walczącym przeciwko Saksonom.
Warto dodać, iż dokumentalista i pisarz Michael Wood spojrzał na kulturowe i geograficzne pochodzenie historii króla Artura w swojej serii “In Search of Myths and Heroes”. Praca jest o tyle ważna, że pozwala obiektywnie spojrzeć na istotę przedstawień króla zarówno w teatrze, jak i w kinie.
Ciekawostki o królu Arturze
- Opowieść o królu Arturze i rycerzach Okrągłego Stołu jest za pewne jedną z najbardziej znanych, ale co więcej – popularnych legend ludzkości.
- Korzenie legendy o królu Arturze sięgają czasów Brytów, czyli celtyckiego ludu zamieszkującego dzisiejszą Anglię oraz północną Francję.
- Jak zauważył profesor Raluca Radulescu, legenda o królu Arturze ma za zadanie zwracać uwagę na istnienie pewnych archetypów, czy też istniejących niepodważalnych standardów moralnych, także w polityce. Artur jest zatem symbolem najwłaściwszej postawy feudalnego władcy.
Źródła
https://www.biography.com/military-figure/king-arthurhttps://kopalniawiedzy.pl/krol-Artur-rycerze-Okraglego-Stolu-Merlin,25918
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kr%C3%B3l_Artur
