Krystyna Prońko (ur. 1947 r.) – polska piosenkarka, wokalistka jazzowa i pedagog muzyczny. Popularność przyniosły jej m.in. utwory: „Psalm stojących w kolejce”, „Poranne łzy”, „Jesteś lekiem na całe zło”, „Modlitwa o miłość prawdziwą”. Była warszawską radną, jest Honorową Obywatelką Gorzowa Wielkopolskiego.
Instagram: @krystynapronko_official
Spis treści
Krystyna Prońko – życiorys
Krystyna Prońko urodziła się 14 stycznia 1947 r. w Gorzowie Wielkopolskim. Wywodzi się z rodziny o łemkowskich korzeniach, która przed wojną zamieszkiwała na kresach wschodnich, na terenie dzisiejszej Białorusi. Po wojnie rodzice – Józef i Edyta – przyjechali do Gorzowa Wielkopolskiego, gdzie przyszła na świat Krystyna. Ojciec był znanym w Gorzowie żużlowcem, matka grała na harmonii i śpiewała. Z rodzinnego mieszkania w trzypiętrowej kamienicy wyniosła, jak mówi, umiejętność życia. Z dzieciństwa zapamiętała piękne podwórko pod skarpą i zabawy z rówieśnikami. Małą Krystynę zapisano nawet do przedszkola muzycznego, a później uczyła się gry na pianinie, ale „twardo stąpając po ziemi” – wybrała zawód chemika.
Przez krótki czas pracowała w gorzowskim Sanepidzie jako laborantka, jednak muzyczne pasje nie pozwalały o sobie zapomnieć. Po pracy zdarzało jej się wsiąść w pociąg i przez kilka godzin jechać do odległego Rzeszowa, by wystąpić tam z amatorskim zespołem.
Krystyna Prońko – kariera muzyczna
Karierę wokalną rozpoczęła w 1968 r. w amatorskim zespole „Refleks” . W latach 70. występowała w chórkach z Czesławem Niemenem, Skaldami oraz grupą Czerwone Gitary. Jako solistka dała się poznać w zespole Koman Band, prowadzonym przez przyszłego męża – Janusza Komana. Pięć lat po debiucie w amatorskim „Refleksie” interpretacje utworów „Po co ci to chłopcze” i „Umarłe krajobrazy” przyniosły wokalistce I nagrodę na Festiwalu Wokalistów Jazzowych w Lublinie oraz na Krajowym Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu. Kariera artystyczna nabrała rozpędu, a dwa lata później artystkę znów nagrodzono na festiwalu opolskim, tym razem za przebój „Niech moje serce kołysze ciebie do snu”. Czytelnicy magazynu „Non Stop” wybrali zaś utwór piosenką roku 1975.
Sukcesy estradowe nie stanęły na przeszkodzie muzycznej edukacji. W 1975 r. Krystyna Prońko ukończyła studia na Wydziale Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej w Katowicach z wyróżnieniem samego rektora – Mikołaja Góreckiego. Równocześnie koncertowała, nagrywała płyty i kasety, występowała w telewizji. Piosenki w jej wykonaniu wielokrotnie zajmowały pierwsze miejsca na listach przebojów radiowej „Trójki” czy telewizyjnego „Studia Gama”.
W kolejnych latach doszły występy na Jazz Jamboree oraz wykonania na zagranicznych festiwalach. Zwyciężczyni opolskiego festiwalu nie pozwoliła o sobie zapomnieć, zdobywając nagrody na festiwalu polskiej piosenki jeszcze w latach 1980-81 i 1986-87. W 1980 r. przyznano jej zaszczytny tytuł „Piosenkarki Roku”.
Wokalistka ma na koncie również duże formy muzyczne. W 1978 r. zagrała główną rolę w rock operze „3400 lat po Ikarze” (taśmy z jej wykonaniem nieszczęśliwie zaginęły). Publiczność po raz kolejny odkryła talent Prońko w oratorium „Kolęda Nocka”, gdzie wokalistka wcieliła się w rolę kobiety z osiedla.
Za czym kolejka ta stoi?
Po szarość, po szarość, po szarość
Na co w kolejce tej czekasz?
Na starość, na starość, na starość
– te słowa z jej wykonania „Psalmu stojących w kolejce” (1981 r.) stały się symbolem trudnych lat osiemdziesiątych, kiedy na półkach królował ocet i musztarda, a bardziej pożądane dobra były reglamentowane systemem tzw. „kartek”. Oratorium okazało się tak bardzo niewygodne dla ówczesnej władzy, że po wprowadzeniu stanu wojennego „Kolęda Nocka” została zdjęta z afisza.
W kolejnych latach artystka z powodzeniem śpiewała nie tylko w jazzowych tonacjach, ale też angażowała się we współczesne wykonania, by wspomnieć choćby udział w Festiwalu Muzyki Współczesnej Rainbow Music w Katowicach w 1988 r. czy współpracę z Big Bandem Gustawa Broma, z którym nagrała m.in. Mszę Jazzową z udziałem chóru Brnenskich Madrygalistów (lata 1987-89).
Od 1991 r. prowadzi własną Agencję Artystyczną P.M. Krystyna Prońko, która produkuje wydarzenia artystyczne. Nagrania sygnowane jako Power Music Krystyna Prońko to również dzieło artystki, realizowane we współpracy z zespołem Paweł Serafiński-Piotr Prońko.
W latach 1999-2000 Prońko nagrała płytę CD „Kolędy i piosenki świąteczne”, wydała też dwie płyty z cyklu „Osobista kolekcja” z najpopularniejszymi piosenkami od początku kariery. Pięć lat później ukazała się kolejna płyta „Jestem po prostu”, a jesienią 2007 r. nagrała składankę „Poranne łzy i inne tęsknoty”, z najważniejszymi utworami od początku kariery. Artystka spędziła na estradzie 40 aktywnych lat. Nadal występuje okazjonalnie i prowadzi różne aktywności za pośrednictwem swojej agencji.
Krystyna Prońko – życie prywatne
Jako najstarsza z trójki rodzeństwa nieraz sprawowała opiekę nad młodszymi braćmi – Piotrem i Wojciechem (1951-1994) oraz siostrą Małgorzatą (żoną perkusisty Ireneusza Budnego). Wszyscy związali swoje życie z muzyką jazzową, ale szczególnie Piotr Prońko dał się poznać jako ceniony saksofonista, a później manager Krystyny.
Mimo że błyszczała na scenie, życie prywatne nie szczędziło jej rozczarowań, a nawet dramatów. W latach młodzieńczych występów z zespołem Koman Band poznała przyszłego męża Janusza Komana. Małżeństwo okazało się jednak nietrwałe. W czasach PRL-u pokątnie mówiło się o konflikcie z młodziutką Majką Jeżowską, studentką i przyjaciółką, która wdała się w romans z mężem starszej koleżanki. W efekcie małżeństwo Krystyny Prońko z Januszem Komanem rozpadło się, ale i związek Komana z Jeżowską nie przetrwał próby czasu. Po latach dawne rywalki – Prońko i Jeżowska zakopały topór wojenny, a zgodę miała przypieczętować wspólna piosenka „On nie kochał nas”.
Jako że Prońko nie miała własnych dzieci, wielką miłością obdarzyła Mateusza Budnego, syna siostry Małgorzaty. Chłopak współpracował w jej firmie, jednak po jednym z koncertów uległ wypadkowi samochodowemu. Mimo starań lekarzy, nie udało się go uratować. Po śmierci siostrzeńca w 2011 r. wokalistka na pewien czas wycofała się z życia estradowego.
Krystyna Prońko – działalność polityczna, dziennikarska i edukacyjna
Aktywność muzyczna to niejedyne zaangażowanie wokalistki. Mimo wielu zajęć scenicznych znalazła czas na przekazanie swoich doświadczeń adeptom sztuki muzycznej. Po ukończeniu studiów prowadziła klasę śpiewu na Akademii Muzycznej w Katowicach, kształciła młodych w Studiu przy Teatrze Muzycznym w Gdyni, prowadziła warsztaty w Berlinie. W latach 1992-95 jako dziennikarka prowadziła autorskie programy w rozgłośniach radiowych w całej Polsce oraz program „Fono” w Telewizji Szczecin.
Zaangażowała się również politycznie. W latach 2014–2018 była radną m.st. Warszawy z ramienia Platformy Obywatelskiej
Krystyna Prońko – ciekawostki
Mówi o sobie w wywiadach – „miłośniczka drewnianych domów”. Uwielbia ich stylistykę, pachnące drewnem ściany i ciepły klimat.
W latach 1996-98 piosenka pt. „Pieśń V” Krystyny Prońko towarzyszyła Akcji Wielkiej Świątecznej Pomocy w ramach „Światełka do nieba”.
W listopadzie 2005 r. zarejestrowała płytę DVD „Koncert 2005″ zapraszając do udziału Michała Gasza, laureata telewizyjnej „Szansy na sukces”.
Wraz z Markiem Kościkiewiczem wiosną 2010 zasiadała w jury pierwszej edycji programu telewizyjnej „Jedynki” – „Śpiewaj i walcz”.
W 2008 r. z rąk ministra kultury i dziedzictwa narodowego Bogdana Zdrojewskiego odebrała Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, a w 2019 r. od prezydenta Andrzeja Dudy Medal Stulecia Odzyskania Niepodległości.
Przez wiele lat uczestniczyła w dorocznym Zjeździe Krystyn.
Informacje o artystce publikowane są na stronie internetowej www.pronko.pl oraz na profilach facebookowych “Krystyna Prońko (@krystyna.pronko.official )” i “Deszcz w Cisnej – Fanklub Krystyny Prońko (@krystyna.pronko.fanklub). Nazwa Fanklubu pochodzi od drugiego solowego albumu piosenkarki pt. „Deszcz w Cisnej”.
Źródła
Grafika: wikipedia.org | Autor: EKzoom | Licencja: CC BY-SA 4.0
https://www.pronko.pl/https://www.gala.pl/artykul/tylko-u-nas-krystyna-pronko-zdradza-sekrety-swojego-dziecinstwa
https://pl.wikipedia.org/wiki/Krystyna_Pro%C5%84ko
https://www.weranda.pl/domy-i-mieszkania/znani-i-lubiani-w-domu/moje-male-szczescie
https://www.fakt.pl/kobieta/plotki/majka-jezowska-miala-romans-z-mezem-krystyny-pronko/p233w0h
https://www.pomponik.pl/plotki/news-rodzinna-tragedia-krystyny-pronko,nId,382186
