Leonardo da Vinci, czyli wielki obserwator rzeczywistości, innowator oraz kreator idei zrealizowanych dopiero w XX wieku. Był wybitnym rysownikiem i malarzem, naukowcem, wynalazcą, filozofem, muzykiem, pisarzem i aranżerem, który oznacza doskonale epokę renesansu.
Krótki życiorys Leonardo da Vinci
Leonardo da Vinci przyszedł na świat w Anchiano 15 kwietnia 1452 roku. Uczył się malarstwa terminuąc w jednej z lokalnych pracowni, w związku z czym mógł wpierw pracować na dworze samego Ludvica Sforzy, aby mając dwadzieścia lat zostać członkiem cechu malarzy. Przebywał pracując we Florencji i Mediolanie. W roku 1513 wyjechał do Rzymu, później przeniósł się do Francji, wprost na dwór Franciszka I. Natomiast to przebywając we Florencji popełnił takie dzieła jak „Pokłon Trzech Króli”, „Św. Anna Samotrzecia”, „Św. Hieronim i Zwiastowanie”, „Bitwa pod Anghiari”, oraz „Mona Lisa”. Był to zatem jego okres florencki, traktowany też w takich ramach wśród znawów twórczości. Jednak to okres mediolański był dla Leonarda da Vinci tym najdłuższym, owocując dziełami jak na przykład słynna „Dama z gronostajem”, „Madonna w grocie skalnej”. Były obok obrazów i malowidła ścienne, wystarczy przecież wspomnieć dzieła: „Ostatnia Wieczerza”, „Bachus”, „Św. Jan Chrzciciel” czy też „Leda z łabędziem”. Był człowiekiem renesansu, bowiem zajmował się oprócz tego mechaniką, optyką, matematyką, botaniką czy również anatomią. Zawdzięczamy mu też traktaty w dziedzinach takich jak architektura, anatomia, optyka i mechanika. Był wspaniałym budowniczym, skonstruował prasę dźwigniową, walcarkę, tokarkę kołową, szlifierki, spadochron, łódź podwodną oraz śmigłowiec i rozmaite dźwigi. Umarł w zamku Cloux koło Amboise mając 67 lat.
Biografia rozszerzona Leonardo da Vinci
W poszukiwaniu mecenasa
Był nieślubnym synem notariusza i chłopskiej córki. Przyszedł na świat w wiosce Anchiano, koło Vinci, niedaleko Florencji. Terminował w pracowni malarskiej. W wieku dwudziestu lat zasilił cech malarzy, przy czym już trzy lata wcześniej samodzielnie pracował na dworze Ludvica Sforzy. Przejściowo pracował w Mediolanie i Florencji, by wyjechać do Rzymu w roku 1513, gdzie znalazł się pod opieką brata papieża Leona X. Cieszył się już wówczas dobrą reputacją, dzięki której król francuski Franciszek I ściągnął go do siebie.
Twórczość malarska w dwóch okresach
Popularność po dziś dzień zawdzięcza malarstwu, a zwłaszcza technice malarskiej zwanej sfumato, przy czym zachwycała jego wszechstronność. Proporcje dzieł są nadzwyczajne i widać w nich szczegółowe wyliczenia matematyczne. Jego okres twórczości zwanym florenckim przyniósł dzieła takie jak „Pokłon Trzech Króli”, „Św. Hieronim i Zwiastowanie”, „Św. Anna Samotrzecia” i „Bitwa pod Anghiari”, czy w końcu jego pewnie najsłynniejsze dzieło „Mona Lisa”, gdzie odnajdujemy niezwykłe i wprost nieprawdopodobne studium perspektywy sprzed przecież pół tysiąca lat. Natomiast okresem najdłuższym jego twórczości był okres mediolański, stąd takie dzieła jak „Dama z gronostajem”, „Madonna w grocie skalnej” oraz malowidło ścienne „Ostatnia Wieczerza”. Ale nie tylko, bowiem to także „Św. Jan Chrzciciel”, „Bachus” i „Leda z łabędziem”.
Twórczość naukowa
Był przy całym swym kunszcie malarskim geniuszem naukowym swych czasów. Świadczą o tym udokumentowane rezultaty jego badań i odkrycia, których dokonał. W Mediolanie podjął systematyczne studia w dziedzinie mechaniki, optyki, matematyki, botaniki, anatomii czy również faz snu. Poprowadził wówczas pracę nad traktatami w dziedzinie architektury, anatomii, optyki i mechaniki. Natomiast okres florencki to jego zaangażowanie w kosmologię i w pracę nad licznymi wynalazkami, takimi jak śmigłowiec, spadochron, pojazd bojowy, łódź podwodna, maszyna włókiennicza, pompy, zawory, szlifierki, tokarka kołowa, walcarka oraz prasa dźwigniowa. Były to projekty, które jednak nie przeszły z teorii papieru do rzeczywistości praktycznej, mimo że próby dotyczące maszyny latającej były w fazie konstrukcyjnej podobnie jak konstrukcje dźwigów. Dzięki temu za pewne wyprzedzał swoją epokę o całe stulecia. Prace dotyczące teorii wymienionych rozwiązań ukazały się dopiero po jego śmierci za sprawą kompilacji wykonanej w 19 księgach, a to przez jego przyjaciela Francesco Melzi’ego. Każe to spojrzeć na Leonarda da Vinci jak na artystę naukowca oraz odkrywcę. Z całą pewnością Leonardo da Vinci był geniuszem. Pracował do ostatnich swych chwil. Umarł w zamku Cloux koło Amboise mając 67 lat.
Ciekawostki o Leonardo da Vinci
- Wyznawał zasadę podążania za nauką nawet jeśli godzi ona w dogmat.
- Nazywał muzykę młodszą siostrą malarstwa.
- Uważał, że dusza opuszcza ciało bardziej niechętnie niż może się to zdawać.
- Uważał, że kluczem do sukcesu jest odpowiedni balans między pewnością siebie a zwątpieniem.
- Wyznawał hermetyczny trójpodział istoty ludzkiej na ciało, duszę i ducha.
- Eksperymentował z miłością homoseksualną.
- Trzymał pędzel w lewej dłoni a palcami prawej rozsmarowywał farbę.
- By weryfikować efekt malarski używał lustra, aby w odwróconej perspektywie móc spojrzeć na dzieło z odpowiednim dystansem.
- W sprawie samej percepcji uwzględniał nawet wilgotność powietrza, a to podkreślając dynamiczny charakter światła i jego „stawanie się”.
- Wyrażał przekonanie, iż warstwa emocjonalna determinuje stan ducha.
- Dopiero mikroskopijne badanie jego dzieł dowiodło jego drobiazgowości w wykonywaniu swych dzieł.
- Był optymistą w stosunku do istoty natury ludzkiej, wyznając przekonanie o nieograniczonych zdolnościach ewolucyjnych.
- Zaprojektował maszynę latającą podobną do helikoptera.
- Posługiwał się techniką malarską zwaną sfumato, którą opanowawszy do perfekcji mógł on oddawać wspaniałą perspektywę, którą obserwujemy na przykład w jego obrazie „Mona Lisa”.
- Leonardo da Vinci miał przyjaciela nazwiskiem Francesco Melzi, któremu to zawdzięczamy upublicznienie wszystkich dziewiętnastu ksiąg sporządzonych przez wybitnego twórcę.
- Prasa dźwigniowa, walcarka i tokarka kołowa, jak również rozmaite dźwigi, były tymi wynalazkami, które wkrótce po śmierci artysty odnalazły swe zastosowanie gospodarcze.
Cytaty Leonardo da Vinci
„Życie dobrze użyte jest długie.”
„Źle czynisz, jeśli chwalisz, gorzej, jeśli ganisz rzecz, której dobrze nie znasz.”
„Zostawiajmy po sobie dobre imię i trwałą pamięć wśród śmiertelnych, aby życie nasze nie przeszło nadaremnie.”
„Znam sposób budowy mostów bardzo lekkich i mocnych, łatwo przenośnych oraz innych mocniejszych, które opierają się ogniowi i atakowi. Potrafię także budować kryte wozy bezpieczne i nie do zdobycia. Pod ich osłoną może posuwać się piechota, nie natrafiając na żaden opór. (…) Mógłbym wykonać w brązie posąg konny i malować obrazy wszelkiego rodzaju.”
„Zły uczeń, który nie przewyższa swego mistrza.”
„Złe towarzystwo wciąga dobrych w zgubę.”
„Ziemia nie znajduje się w środku koła słonecznego ani w środku świata.”
Artykuły, które mogą Ci się spodobać:
Książka o Leonardo da Vinci
„Leonardo” Arrechea Julio jest dziełem oddającym twórczość Mistrza przez pryzmat całokształtu jego renesansowej działalności.
Źródła:
- „300 postaci które zmieniły historię Polski i świata”. Videograf II, Chorzów 2008
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Leonardo_da_Vinci
- https://biografia24.pl/leonardo-da-vinci/
- https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Leonardo-da-Vinci;3931631.html
- http://niezlasztuka.net/artysta/leonardo-da-vinci/
Zapisz się do newslettera
Chciałbyś co jakiś czas otrzymywać powiadomienia o nowych, ciekawych biografiach?Zapisz się do newslettera: