Papież Franciszek (właściwie Jorge Mario Bergoglio) to argentyński duchowny rzymskokatolicki, który urodził się 17 grudnia 1936 w Buenos Aires. Od dnia 13 marca 2013 papież i Suweren Państwa Watykańskiego.
Krótki życiorys papieża Franciszka
Papież Franciszek urodził się 17 grudnia 1936 w Buenos Aires. Pochodzi z tradycyjnej włoskiej rodziny wielodzietnej. Papież Franciszek od najmłodszych lat był pełen radości i optymizmu, i nie zmieniło tego poświęcenie życiu duchowemu i posłudze kapłańskiej. Ukończył szkołę podstawową, następnie technikum chemiczne. Wówczas to, mając już fach, podjął studia seminaryjne w miejscowości Villa Devoto koło Buenos Aires. 11 marca 1958 roku wstąpił do jezuitów. Przebywał chwilowo w Chile, gdzie poświęcał się również naukom humanistycznym. Później uczył się w Colegio Máximo San José w San Miguel koło Buenos Aires, tam też obronił licencjat z filozofii. Natomiast w dziedzinie psychologii i literatury studia podejmował w Colegio de la Inmaculada Concepción w Santa Fe. Wkrótce wykładał wspomniane w Colegio de la Inmaculada Conception. Później studiował i apokryfy. Lata 1967–1970 oznaczały dla papieża Franciszka studia teologiczne w Colegio Máximo San José w San Miguel, które pozwoliły mu odnaleźć ścieżkę Franciszka. 13 grudnia 1969 roku przyjął święcenia kapłańskie, a 22 kwietnia 1973 roku złożył wieczystą profesję.
20 maja 1992 roku został biskupem pomocniczym Buenos Aires, a w 1998 roku arcybiskupem-koadiutorem. Został jednocześnie ordynariuszem wiernych rytów orientalnych. Pełnił również funkcje Wielkiego Kanclerza Katolickiego Uniwersytetu Argentyny oraz wiceprzewodniczącego Konferencji Episkopatu Argentyny. Do godności kardynalskiej wyniósł go Jan Paweł II w lutym 2001 roku. W grudniu 2011 w związku z ukończeniem 75 lat złożył rezygnację z obowiązków arcybiskupa metropolity Buenos Aires, ale pełnił tę funkcję aż do wyboru na papieża w 2013. Był w Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Duchowieństwa, a także Rodziny. Uczestniczył w Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej. Był przewodniczącym Konferencji Episkopatu Argentyny w latach 2005–2011. 13 marca 2013 został wybrany na nowego papieża. W dniu 5 lipca 2013 pojawiła się „Lumen Fidei”, mianowicie jego pierwsza encyklika. W 2015 pojawiła się druga encyklika „Laudato si”. Rok wcześniej natomiast, dzięki jego staraniom doszło do kanonizacji Jana Pawła II.
Biografia rozszerzona papieża Franciszka
Papież Franciszek — urodził się 17 grudnia 1936 w Buenos Aires. Pochodzi z tradycyjnej włoskiej rodziny wielodzietnej. W biografii tego człowieka kryje się coś poza przeciętnego i nie świadczy o tym fakt, że jest przede wszystkim zakonnikiem, a dopiero później kibicem piłkarskim. Albo zwolennikiem komunikowania się z ludźmi, jak na przykład w metrze lub autobusie miejskim, którymi to środkami długie lata podróżował. A dojeżdżał na przykład po zakupy do sklepów, by w zaciszu swojego M coś sobie czasem ugotować, a przy okazji zadzwonić do znajomych, podjąć ich lub ich odwiedzić. Czy to mało? Zdawać by się mogło, że mowa o życiu „wiecznego studenta” zamiast o pogrążonym w smutku samo-biczowniku. Tymczasem papież Franciszek od najmłodszych lat był pełen radości i optymizmu, i nie zmieniło tego poświęcenie życiu duchowemu i posłudze kapłańskiej. Wobec tego wymienione czynności prozy życia nie musiały być tymi małymi promykami w obowiązkach smutnej reguły, niejako — powtarzając za poetą – „kwiatami pomiędzy smutnymi liśćmi życia”, co jest przesadą o tyle, że Franciszek daje dowody radości trudu na praktycznie każdym kroku, które w sumie oznaczają też radość w modlitwie i wyciszeniu, a wymieniony styl życia przełamuje tylko stereotypy dotyczące papieża z „żelazną głową”.
Zawsze był żartownisiem, ale szarmanckim – wspomina dziewczyna z rodzinnego sąsiedztwa. – rozdzieliły nas nasze rodziny.
Jeśli się nie ożenię, to zostanę księdzem! – mawiał.
Jako pierwszy Argentyńczyk i w ogóle mieszkaniec Ameryki, a także pierwszy jezuita, który został wybrany na najwyższy urząd w Kościele katolickim, przybrał również jako pierwszy imię Franciszek, ale to dopiero symbolika, za którą przemawiają fakty.
Nie zbywało nam niczego – opowiada przyszły papież w wywiadzie zatytułowanym El Jesuita, wspominając młodość: – nie mieliśmy samochodu ani nie wyjeżdżaliśmy na wakacje, ale niczego nam nie brakowało.
Jest on bowiem prawdziwym reformatorem swojego własnego życia i widać też w jego biografii, że zaczął to dzieło najpierw od siebie. Otóż Franciszek najpierw zdobył wykształcenie, które dawałoby mu w tamtym momencie życia konkretny fach, jako klucz do zarobkowania na rynku pracy i zawodowej samowystarczalności.
Bardzo dziękuję mojemu ojcu za to, że posłał mnie do pracy – stwierdził w wywiadzie. – Praca w młodym wieku była jedną z tych rzeczy, które dobrze mi zrobiły w życiu. Zwłaszcza w laboratorium, gdzie pracowałem, nauczyłem się dobra i zła wszelkiej ludzkiej działalności.
W ten sposób, w wieku 21 lat, ukończył technikum chemiczne, co równało się z przygotowaniem do wykonywania zawodu w wielu branżach. Dopiero w ślad za tym rozpoczął studia w seminarium, w miejscowości Villa Devoto koło Buenos Aires. Wstąpił do zakonu jezuitów 11 marca 1958, tam też kontynuował naukę, następnie przebywał w kilku zakonnych domach studiów, na przykład jego nowicjat w Chile obfitował w naukę wielu nurtów humanistycznych, z kolei w Colegio Máximo San José w San Miguel koło Buenos Aires udało mu się obronić licencjat z filozofii, w której odnalazł uniwersalizm, pochylając się między innymi nad Kantem, ale i „Zaratustrą” Nietzschego oraz francuskimi egzystencjalistami. Natomiast psychologię i literaturę przyswajał sobie, chodząc do Colegio de la Inmaculada Concepción w Santa Fe. Dzięki temu mógł wykładać te przedmioty później, w Colegio de la Inmaculada Conception, w latach 1964–1965. Natomiast w 1966 w Colegio del Salvador w Buenos Aires odnalazł swoje studium nad apokryfami. Na lata 1967–1970 przypadły jego studia teologiczne na wydziale teologicznym Colegio Máximo San José w San Miguel, gdzie, jak wspominał po latach, odnalazł ścieżkę Franciszka. Wreszcie 13 grudnia 1969 roku zostało tą wyjątkową datą, ponieważ wówczas to przyjął święcenia kapłańskie, a 22 kwietnia 1973 roku złożył wieczystą profesję.
Biskupem pomocniczym Buenos Aires został 20 maja 1992 roku, w czerwcu 1997 promowany na arcybiskupa-koadiutora, objął rządy 28 lutego roku następnego. W wywiadzie rzece, którego udzielił po latach, już wówczas tęsknił za swobodą otrzymywaną ze strony swojej przeszłej na dobre codzienności. Zostając jednocześnie ordynariuszem dla wiernych rytów orientalnych, mieszkających w Argentynie, nieposiadających własnego ordynariusza, czuł też brzemię odpowiedzialności. Pełnił bowiem również funkcje Wielkiego Kanclerza Katolickiego Uniwersytetu Argentyny oraz wiceprzewodniczącego Konferencji Episkopatu Argentyny. W grudniu 2011 w związku z ukończeniem 75 lat złożył rezygnację z obowiązków arcybiskupa metropolity Buenos Aires, ale pełnił tę funkcję aż do wyboru na papieża w 2013.
Do godności kardynalskiej wyniósł go Jan Paweł II w lutym 2001 roku, by już w 2005 być w czołówce wymienianych jako jego następcy, a jednocześnie, będąc kontrkandydatem Ratzingera, przeżywał to szczególnie, świadom ogromu wiedzy i kompetencji późniejszego Benedykta XVI. Obsadzał tymczasem kilka dykasterii Kurii Rzymskiej, między innymi Kongregacje ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, czy też Duchowieństwa, a także Rodziny, łącznie z uczestniczeniem w Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej. Był przewodniczącym Konferencji Episkopatu Argentyny w latach 2005–2011.
Nadal jednak prowadził skromny tryb życia śladami dawnych dni: sam sobie gotował, a po mieście poruszał się, korzystając z transportu publicznego. W 2001 zrobiło się o nim głośno na świecie po tym, jak odwiedzając hospicjum, umył i ucałował stopy 12 osobom chorym na AIDS.
13 marca 2013 został wybrany na nowego papieża. Tradycyjny biały dym, obwieszczający światu wybór nowej głowy Kościoła, pojawił się o godz. 19:06 czasu rzymskiego.
Symboliczny był sam początek: imię Franciszek wybrał dlatego, że pragnie zająć się biednymi na wzór św. Franciszka z Asyżu. Wielu ma w pamięci fakt, iż na początku inauguracyjnego wystąpienia odmówił Modlitwę Pańską za swojego poprzednika, Benedykta XVI. Następnie, pod ciężarem odpowiedzialności, poprosił wiernych o odmówienie modlitwy za swój pontyfikat, po czym udzielił pierwszego błogosławieństwa Urbi et Orbi, do modlitwy o ogólnoświatowe braterstwo, co też czynił również później. Następnie opuścił mury Watykanu, by tam, gdzie mszę odprawiał św. Ignacy Loyola, czyli w Bazylice Matki Bożej Większej, złożyć podziękowania.
Papież Franciszek zachował biskupią dewizę tłumaczoną w słowach „Spojrzał z miłosierdziem i wybrał”, zaczerpniętą z komentarza do powołania św. Mateusza. 18 marca 2013 podano także, co też symboliczne, że papież Franciszek zatrzymuje swój dotychczasowy herb, natomiast gwiazdę pięcioramienną ma zastąpić ośmioramienna, a to na znak ośmiu ewangelicznych błogosławieństw.
Uroczysta inauguracja pontyfikatu Franciszka odbyła się 19 marca 2013. Według źródeł watykańskich we mszy św. inauguracyjnej wzięło udział ok. 200 tys. wiernych.
Lumen Fidei, czyli jego pierwsza encyklika, pojawiła się w publikacji już w dniu 5 lipca 2013. Papież, z właściwą sobie szczerością, przyznał wówczas, że szybkie tempo powstania pierwszej encykliki zawdzięcza rozpoczęciu pracy nad nią jeszcze przez swego poprzednika Benedykta XVI.
Wiele wydarzyło się jeszcze później. Będąc osobowością niezwykle medialną, otrzymał honorową Nagrodę im. Martina Fierro. Motywem decydującym o przyznaniu tej nagrody była dobrze wykonana praca przed kamerą w programie religijnym, który prowadził.
27 kwietnia 2014 Franciszek dokonał kanonizacji Jana Pawła II. Rok później natomiast pojawiła się jego druga encyklika „Laudato si’”, co niezwykle ciekawe, poruszająca temat ochrony środowiska.
Wydarzenie bez precedensu miało miejsce 12 lutego 2016, a jego miejscem Kuba. Tam bowiem wtedy papież Franciszek jako pierwsza głowa Kościoła katolickiego spotkał się z patriarchą moskiewskim i całej Rusi Cyrylem II, owocem czego została wspólna katolicko-prawosławna deklaracja.
„Franciszek – prawdziwa historia życia” jest pozycją literacką autorstwa Agnieszki Gracz i Adama Sosnowskiego, która przybliża zainteresowanym sylwetkę niezwykłego papieża.
Ciekawostki o papieżu Franciszku
- Został wybrany na najwyższy urząd w Kościele katolickim jako pierwszy Argentyńczyk i w ogóle mieszkaniec Ameryki, a także pierwszy jezuita.
- Przybrał również jako pierwszy imię Franciszek, które to ma symbolizować posługę i ubóstwo św. Franciszka z Asyżu.
- Najpierw zdobył wykształcenie zawodowe, dopiero mając w ręku fach chemika zapewniający utrzymanie, podjął starania seminaryjne.
- Nie ukrywa, że z sentymentem wspomina życie duchownego niższego stopniem, zwłaszcza podróże metrem i zakupy w supermarketach.
Cytaty papieża Franciszka
„Bez Krzyża (…) jesteśmy ludźmi doczesnymi, jesteśmy biskupami, kapłanami, kardynałami, papieżami, ale nie uczniami Pana.”
„Brońcie nienarodzonych przed aborcją, nawet jeśli będą was prześladować, oczerniać, zastawiać na was pułapki, ciągać was po sądach czy zabijać was. Żadne dziecko nie powinno być pozbawione prawa do urodzenia, prawa do wykarmienia i posłania do szkoły.”
„Chciałbym prosić wszystkich, którzy zajmują odpowiedzialne stanowiska w dziedzinie gospodarczej, politycznej i społecznej, wszystkich mężczyzn i kobiety dobrej woli: bądźmy opiekunami stworzenia, Bożego planu wypisanego w naturze, opiekunami bliźniego, środowiska.”
„Cnota jest przekonaniem, które przekształciło się w wewnętrzną i stabilną zasadę działania.”
Źródła
Autor zdjęcia Papieża Franciszka: Korea.net – Korean Culture and Information Service (Jeon Han)
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Franciszek_(papie%C5%BC)
- https://biografia24.pl/franciszek/
- http://www.pomorska.pl/polska-i-swiat/art/7336272,papiez-franciszek-kardynal-jorge-mario-bergoglio-biografia,id,t.html
Jakub Mazur jest z wykształcenia socjologiem, który swoje zawodowe życie poświęcił pracy dziennikarskiej. Doświadczenie dziennikarskie zdobywał pracując m.in. w podkarpackim czasopiśmie oraz regionalnej telewizji na Śląsku. Prywatnie jest wielkim fanem historii, a pasją tą dzieli się poprzez publikacje na portalu Zyciorysy.info. Jest autorem ponad 1000 tekstów biograficznych.