Pocahontas (ok. 1595-1617) jest legendarną postacią, która istniała naprawdę. Była rdzenną Amerykanką i córką wodza Powatanu, która swoim życiem wpływała na relacje miedzy rdzennymi mieszkańcami, a kolonistami.
Pocahontas – biografia
Pocahontas była rdzenną Amerykanką. Urodziła się około 1595 roku, jako córka Powatana, potężnego wodza plemiennego Federacji Powatańskiej, który w najświetniejszych czasach kontrolował około 30 społeczności położonych na terenach obecnej Wirginii. Jej matką była Nonoma Winanuske Matatiske. Wiedza historyczna wskazuje, że nic w dzieciństwie nie wskazywało na to, aby miała stać się ludową ikoną, jednak kiedy pierwsi europejscy osadnicy przybyli na ziemie Federacji Powatańskiej, aby założyć kolonię Jamestown, Pocahontas została uwikłana w szereg wydarzeń, które na stałe połączyły ją z kolonialnym dziedzictwem Ameryki.
Nosiła imię Matoaka (czyt. Matowaka), co oznacza „białe piórko”. Była nazywana Pocahontas (co oznacza „figlarka”), ze względu na jej radosną i dociekliwą naturę.
Jako córka wodza Powatanu, Pocahontas miała więcej luksusów niż wielu jej rówieśników, lecz wciąż musiała uczyć się tzw. pracy kobiecej, takiej jak rolnictwo, gotowanie, zbieranie ziół, budowanie domu, robienie ubrań, rzeźnictwo i garbowanie skór.
Pocahontas i John Smith
Pierwsi angielscy osadnicy przybyli do kolonii Jamestown w maju 1607 roku. Zbudowali chaty mieszkalne, magazyny i wznieśli kościół, jednak od początku mieli kłopoty ze względu na konflikty z miejscowymi plemionami indiańskimi z federacji Powatanów. Po czterech miesiącach mieli wśród nich więcej wrogów, aniżeli przyjaciół. Wymiana handlowa była sporadyczna i szybko zaczęły kończyć się im zapasy. John Smith w czasie kryzysu przejął dowództwo w Jamestown, gdzie wprowadził zasadę: „Nie pracujesz – nie jesz”. Posuwał się coraz dalej wgłąb lądu w poszukiwaniu Indian, aby zaopatrzyć kolonię w żywność.
Tej zimy został ujęty przez brata Pocahontas i jak mówi relacja Smitha, położono jego głowę na dwóch kamieniach, a wojownik był gotów rozbić mu głowę i zabić go. Zanim jednak uderzył, Pocahontas popędziła w stronę Smitha i położyła swoją głowę na jego głowie, zapobiegając atakowi.
Istnieją dwa sposoby spojrzenia na to zdarzenie. Wg. jednej z nich przygotowanie do egzekucji miało pokazać kolonistom kto rządzi na kontynencie, a druga z wersji wskazuje, że był to rytuał adopcyjny. Po całym tym wydarzeniu Pocahontas i jej ojciec zbliżyli się do Smitha, ona nazwała go bratem, a wódz swym synem.
Wielu historyków uważa, że Smith nigdy nie był w niebezpieczeństwie, a umieszczenie jego głowy na kamieniach było ceremonią.
Ponowne uratowanie Johna Smitha
Pocahontas stała się znana przez kolonistów jako ważny emisariusz Powatanu. Czasem przynosiła ona głodnym osadnikom żywność i pomagała w negocjacjach w sprawie uwolnienia więźniów z Powatanu w 1608 roku. Jednak stosunki między kolonistami a Indianami pozostawały napięte.
Do 1609 roku susza, głód i choroby spustoszyły kolonistów i stali się oni coraz bardziej zależni od Powatanu, aby przeżyć. Zdesperowani i umierający grozili spaleniem miast Powatanu w poszukiwaniu żywności, więc Wódz Powatanu zaproponował wymianę handlową z kapitanem Smithem.
Kiedy negocjacje się rozpadły, wódz rzekomo zaplanował zasadzkę i egzekucję Smitha. Ale Pocahontas ostrzegła Smitha przed planami jej ojca i ponownie uratowała mu życie.
Wkrótce potem Smith został ranny i wrócił do Anglii, jednak Pocahontas i jej ojciec zostali poinformowani, że umarł.
Porwana przez Anglików
Uważa się, że Pocahontas poślubiła Indianina o imieniu Kocoum w 1610 roku. Następnie unikała Anglików aż do 1613 roku, kiedy to została zwabiona na angielski statek kapitana Samuela Argalla i porwana podczas pierwszej wojny angielsko-powatańskiej.
Argall poinformował wodza Powatana, że nie zwróci Pocahontas, jeśli nie uwolni angielskich jeńców, nie zwróci skradzionej broni i nie wyśle kolonistom żywności. Ku przerażeniu Pocahontas, jej ojciec wysłał tylko połowę okupu i zostawił ją w więzieniu.
Podczas pobytu w niewoli Pocahontas mieszkała w osadzie Henryka pod opieką duchownego o nazwisku Alexander Whitaker, gdzie poznała chrześcijaństwo, kulturę angielską i sposób mówienia po angielsku. Pocahontas została ochrzczona i otrzymał imię „Rebecca”.
Małżeństwo z Johnem Rolfe
Podczas pobytu w więzieniu Pocahontas spotkała wdowca i plantatora tytoniu Johna Rolfe. Para postanowiła się pobrać, prawdopodobnie zarówno z miłości, jak i w celach politycznych – choć decyzja ta nie była łatwa dla zagorzałego chrześcijanina Rolfe’a, dopóki Pocahontas się nie nawróciła.
Wysłali wiadomość do wodza Powatana, że chcą się pobrać; zgodził się na to podobnie jak gubernator Wirginii, Sir Thomas Dale. Niejasne jest, co stało się z pierwszym mężem Pocahontas, ale w kulturze Powatanu rozwód był dozwolony.
Pocahontas poślubiła Rolfe’a w kwietniu 1614 roku. Małżeństwo to zostało uznane za ważny krok w kierunku przywrócenia pozytywnych relacji pomiędzy kolonistami i Indianami. Rzeczywiście, małżeństwo przyniosło regionowi okres pokoju.
Podróż do Anglii
W 1616 r. Sir Thomas Dale popłynął do Anglii, aby uzyskać wsparcie finansowe dla Virginia Company, firmy należącej do zamożnych londyńczyków, która finansowała kolonię Jamestown.
Firma chciała również udowodnić, że spełniła swój cel nawrócenia rdzennych Amerykanów na chrześcijaństwo, więc Rolfe, Pocahontas, ich malutki syn Thomas (urodzony w 1615 r.) i kilkunastu Indian Powatanu towarzyszyli Dale’owi w podróży.
W Londynie Pocahontas była czczona jako księżniczka i nazywana „Lady Rebecca Wolfe”. Brała udział w przedstawieniach i balach, a nawet została przedstawiona rodzinie królewskiej.
Ku jej zaskoczeniu, Pocahontas spotkała w Londynie kapitana Smitha (którego uważała za zmarłego). Mimo że ogarnęło ją wzruszenie, gdy zobaczyła go żywego i nazwała go „ojcem”, podobno skarciła go również za traktowanie wodza Powatana i jego ludzi.
Firma Virginia Company zamówiła portret Pocahontas ubranej w drogie ubrania z wygrawerowaną metką, na której widniała napis: „Matoaka, znana jako Rebecca, córka najpotężniejszego księcia Powatanu z Wirginii”. Jest to jedyny obraz jej osoby.
Śmierć Pocahontas
W marcu 1617 roku Pocahontas, jej mąż i syn wyruszyli w rejs do Wirginii. Ale nie dopłynęli za daleko, gdyż ciężko zachorowała i została zabrana na ląd w Gravesend w Anglii.
Nie wiadomo, jaka choroba ją dotknęła. Niektórzy spekulują, że była to gruźlica, zapalenie płuc, dyzenteria lub ospa; inni uważają, że została otruta. Według Rolfe’a, Pocahontas powiedziała na łożu śmierci: „Wszyscy muszą umrzeć”. Ale „wystarczy, że moje dziecko żyje”.
Pocahontas została pochowana w kościele św. Jerzego w Gravesend 21 marca 1617 roku. Rolfe wrócił do Wirginii, ale jej syn Thomas pozostał u krewnych w Anglii. Wrócił prawie dwie dekady później w wieku 20 lat, aby odebrać spadek po ojcu i dziadku oraz stać się odnoszącym sukcesy dżentelmenem uprawiającym tytoń.
Wódz Powatanu był zdruzgotany, gdy dowiedział się o śmierci córki. Zmarł około rok później, a stosunki między kolonistami z Powatanu i Wirginii gwałtownie się pogorszyły.
Duża część życia Pocahontas została przedstawiona w filmach oraz książkach, zazwyczaj przedstawiana była w romantycznej formie. Ale z pisemnych relacji i ustnej historii rdzennych Amerykanów wynika, że prowadziła krótkie, lecz znaczące życie.
Okazało się, że Pocahontas jest pierwszym Indianinem z Powatanu, który nawrócił się na chrześcijaństwo. Jest pamiętana jako odważna, silna kobieta, która pozostawiła niezatarte wrażenie na kolonialnej Ameryce.
Źródła
Przy tworzeniu artykuły skorzystano w dużym stopniu z artykułu:
https://www.history.com/topics/native-american-history/pocahontasOsoby bardziej wnikliwe w tym temacie zapraszamy do przeczytania artykułu dłuższego i bogatszego w szczegóły, który przedstawia historię Pocahontas z innej strony:
wmrokuhistorii.blogspot.com/2016/06/pocahontas-prawdziwe-zycie-legendy.html
Ciekawe artykuły:
Niezwykły życiorys:
