Roman Zdzisław Wilhelmi przyszedł na świat w Poznaniu 6 czerwca 1936 roku. Zmarł w Warszawie 3 listopada 1991 roku. Był niezwykle popularnym i rozpoznawalnym w kraju aktorem teatralnym i filmowym.
Biografia i życiorys Romana Wilhelmiego
Przyszedł na świat 6 czerwca 1936 roku będąc najstarszym synem z trójki synów Zdzisława i Stefanii Wilhelmich. Roman Wilhelmi był absolwentem warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie, którą ukończył w 1958 roku. Był aktor teatrów warszawskich, w tym Ateneum na przestrzeni lat 1958-1982. Udało mu się wystąpić w licznych filmowych rolach pierwszoplanowych, takich jak choćby w filmie “Czterej pancerni i pies”, później “Zaklęte rewiry” oraz “Kariera Nikodema Dyzmy”. O tej ostatniej wspaniałej roli karierowicza, pisał wymownie Krzysztof Demidowicz:
“Jego interpretacja daleko wykracza poza konwencjonalny komizm. Wilhelmi nie uciekając całkiem od karykaturalnych tonów, odkrył jednak w tytułowym łajdaku, awansującym dzięki przypadkowi i ludzkiej głupocie, kogoś zupełnie innego. W mistyfikatorze rozpoznajemy chwilami szarego, zgnębionego przez życie człowieka, który próbuje się ‘odkuć’ za wszystkie klęski i upokorzenia.”
Często Wilhelmi grał w rolach odznaczających się potrzebą gry z pełnym poświęceniem charyzmatycznie. Swoja grą oddawał postacie niezwykle charakterystyczne, co było za pewne podyktowane samym charakterem Romana Wilhelmiego. Sprawdzał się świetnie w różnych gatunkach filmu, łącznie z produkcjami historycznymi, również dramatycznymi, czy też obecny był na przykład w kinie akcji oraz komedii. Stąd też możemy podziwiać jego niespotykany warsztat w takich obrazach jak choćby “Bez znieczulenia”, “Prywatne śledztwo”, “Alternatywy 4”, jak i “Kariera Nikodema Dyzmy”.
Roman Wilhelmi odszedł przedwcześnie w związku z postępem raka wątroby. Był dwukrotnie żonaty, z drugiego związku urodził się syn Rafał.
Ciekawostki o Romanie Wilhelmim
- Był również aktorem dubbingowym. Swój głos podłożył np. Panu Gąsienicy w utworze “Alicja w Krainie Czarów”.
- Początkowo odrzucił propozycje zagrania tytułowej roli w “Karierze Nikodema Dyzmy”, gdyż niechętnie postrzegał wszelkie seriale. Kiedy oznajmiono mu jednak, że zastąpi go Jerzy Stuhr (a ta informacja była zwykłym blefem), ostatecznie Wilhelmi zgodził się w tym filmie wystąpić.
- Brał udział w castingu do “Faraona”. Jerzy Kawalerowicz ostatecznie obsadził w roli Ramzesa Jerzego Zelnika.
- Stresy zawodowe próbował łagodzić jak umiał, zwykle całą resztą – biesiadami, czasem miłostkami, częściej życiem rodzinnym..Wszystko robił jednak zbyt mocno – uprawiał zawód, ale i pił oraz palił.
- Jeden z reżyserów zastał go kiedyś świętującego 25-lecie pracy artystycznej. Siedział na schodach klatki schodowej, w ręce trzymał ciastko, a obok paliła się świeczka.
- Artysta nie nadawał się do życia rodzinnego. Stale się zakochiwał, zmieniał narzeczone. Był m.in. związany z młodziutką wtedy Iwoną Bielską, obecną żoną Mikołaja Grabowskiego, oraz z Grażyną Barszczewską.
Cytaty Romana Wilhelmiego
“(…w młodości) Trafiłem na księdza, który wspaniale śpiewał, recytował i w jednej z salek parafialnych zrobił teatr. Zacząłem w nim występować. Kiedy przyszło więc do wyboru zawodu, nie miałem wątpliwości, kim naprawdę chciałbym być.”
“W tym zawodzie chodzi o to, ażeby nie tworzyć jednolitych, prostolinijnych sylwetek. Aktor grając postaci jednoznaczne przestaje interesować widownię. (…) dramat leży tak blisko komedii, że wystarczy dać jeden krok, ale też trzeba być w miarę elastycznym, ażeby się nie poślizgnąć.”
“Nikodem Dyzma, z tym miałem pewien problem, nie chciałem powtórzyć karykatury, którą w latach pięćdziesiątych – zresztą znakomicie – na ekranie zagrał Adolf Dymsza, zachowując ten właściwy mu dystans i urok. Musiał być to Dyzma bardziej prawdziwy, osadzony w epoce.”
Źródła
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Roman_Wilhelmi
- https://kobieta.interia.pl/gwiazdy/news-za-kariere-dyzma-zaplacil-wysoka-cene,nId,415549
- https://culture.pl/pl/tworca/roman-wilhelmi
Prawa autorskie do zdjęcia
Zdjęcie pochodzi z portalu wikipedia.org. Autorem jest Hubert Śmietanka. Zdjęcie zostało wykorzystane na podstawie licencji CC BY-SA 3.0.
Dobre, rzetelne zebranie ciekawostek o Romanie Wilhelmim, postaci szczególnie cenionej w Poznaniu, mieście, w którym już od wielu lat obchodzone są Dni Romana Wilhelmiego, aktora związanego z deskami działającej w tym mieście Sceny na Piętrze. Ma tu skwer swojego imienia z obeliskiem proj. Romana Kosmali oraz dwie odlewane tablice pamiątkowe, na rogu b. ulicy Strumekowej gdzie się urodził oraz przy ul. Masztalarskiejj, gdzie zagrał wiele spektakli.