Stan Lee przyszedł na świat w Nowym Jorku, 28 grudnia 1922 roku. Zmarł w Los Angeles, 12 listopada 2018 roku. Był amerykańskim scenarzystą, producentem filmowym i komiksowym, współtwórcą postaci słynnego Spider-Mana. Był wieloletnim prezesem i członkiem zarządu wydawnictwa Marvel Comics.
Biografia i życiorys Stana Lee
Urodzony w Nowym Jorku 28 grudnia 1922 roku, Stan Lee rozpoczął pracę w firmie, która w końcu urosła do rozmiarów wytwórni Marvel Comics. Wraz z artystą Jackiem Kirby, Lee uruchomił zespół superbohaterów Fantastic Four w 1961 roku i wkrótce był odpowiedzialny za tworzenie popularnych postaci, takich jak Spider-Man, X-Men, Hulk i Thor. Lee pracował później w wielu przedsięwzięciach biznesowych i multimedialnych związanych z komiksem.
Zacznijmy jednak od początku. Stanley Martin Lieber urodził się 28 grudnia 1922 r. W Nowym Jorku, z rumuńskich imigrantów nazwiskiem Lieber. Przez część swojego dzieciństwa spędzonego podczas Wielkiego Kryzysu Lieber i jego młodszy brat Larry obserwowali, jak jego rodzice zmagają się z wiązaniem końca z końcem, dla rodziny.
Lieber, który później skrócił swoje nazwisko do „Lee” jako pisarz, został zatrudniony jako asystent biura w Timely Comics w 1939 roku i został tymczasowym redaktorem dla tejże firmy na początku lat 40-tych. Lee służył także w armii w czasie II wojny światowej, pracując jako pisarz i ilustrator.
Na początku lat 60-tych Lee został zaangażowany przez swojego szefa do stworzenia serii dla Marvel Comics (nowa nazwa Timely), która mogłaby konkurować z przebojowym tytułem Justice League of America. Powołując się na wpływy pisarskie, takie jak Sir Arthur Conan Doyle i Jules Verne, i po zachęcie jego żony, Joan, Lee zrezygnował z niektórych zwyczajnych konwencji superbohaterów. W związku z tym, wraz z artystą i współtwórcą Jackiem Kirby, w 1961 roku narodziła się Fantastyczna Czwórka.
Po sukcesie Fantastycznej Czwórki wyrosło w ślad za tym mnóstwo nowych postaci, w tym Hulk, Spider-Man, Doctor Strange, Daredevil i X-Men.
Lee był szczególnie znany ze swojej dynamiki i nasycania swoich postaci w swoiste poczucie człowieczeństwa, zajmując się w tym rzeczywistymi problemami, takimi jak bigoteria czy nawet używanie narkotyków, czyli kwestie, które przez dziesięciolecia miały wpływ na komiksy. Otwarty, dowcipny showman, opracował także kilka sloganów jako część jego pseudonimu, w tym wywołanego łaciną wezwania do powstania „Excelsior!”.
Marvel Comics stał się bardzo popularną serią, a Stan Lee został awansowany na stanowisko dyrektora redakcyjnego i wydawcy w 1972 roku. Później przeniósł się na Zachodnie Wybrzeże, aby zaangażować się w przedsięwzięcia filmowe Marvela i ostatecznie został emerytowanym prezesem.
Lee zaangażował się w różne projekty multimedialne, pełniąc jednocześnie funkcję ambasadora Marvela, mimo że złożył pozwy przeciwko firmie i był przedmiotem debaty na temat odpowiedniej rekompensaty dla twórców komiksów. Pisarz widział, jak Marvel przekształcił się w podmiot, który zainspirował hity filmowe, takie jak Iron Man, X-Men, Thor i The Avengers.
Lee założył firmę zajmującą się własnością intelektualną POW! Rozrywka w 2001 roku i kolejny rok przyniosły opublikowanie jego autobiografii “Excelsior! Niesamowite życie Stana Lee”. W późniejszym dziesięcioleciu otrzymał odznaczenie Medal of Arts od prezydenta George’a W. Busha i uruchomił pokaz historii Channel Stan Super’s Superhumans, który przyglądał się ludziom o niezwykłych umiejętnościach i zdolnościach.
Rok 2012 przyniósł kolejne nowe przedsięwzięcia. Lee był współautorem powieści graficznej Romeo and Juliet: The War, która trafiła na listę bestsellerów The New York Times i uruchomiła kanał YouTube, World of Heroes Stan Lee, który zawiera komiksy, komedie i treści sci-fi. Pod koniec roku zawsze aktywny Lee skończył 90 lat.
Lee przeżył śmierć swojej żony w lipcu 2017 roku. Potem dał fanom powody do zmartwień, kiedy to zameldował się w szpitalu narzekając na nieregularne bicie serca i duszność następnego stycznia. Jednak tytan komiksu został zwolniony wkrótce potem i ogłosił, że jest gotowy na wznowienie pełnego harmonogramu z najnowszą funkcją Marvela, Black Panther, która wkrótce zostanie wydana.
Lee zmarł 12 listopada 2018 roku w Los Angeles w Kalifornii.
Ciekawostki o Stanie Lee
- Stanley Martin Lieber – takie właśnie jest prawdziwe imię i nazwisko słynnego i uwielbianego, zwłaszcza w USA, Stana Lee. Stanley postanowił bowiem tworzyć komiksy pod pseudonimem, gdyż w młodości marzył o karierze pisarza a nie chcąc, żeby jego nazwisko było powszechnie kojarzone z niedocenianym gościem znikąd, przyjął ten jakże chwytliwy i marketingowy pseudonim.
- Twórca Spider-Mana był wyjątkowo kreatywny, pracowity i nieszablonowy w podejściu nie tylko do sztuki, bo i całego swego życia. W młodości tak bardzo chciał pisać, że podjął się pracy, w której pisał…nekrologi.
- Zaangażował się w pracę dla wojska. Podczas II wojny światowej Stan Lee zgłosił się do służby w wojsku. Na samym początku naprawiał słupy telegraficzne, lecz szybko przebranżowiono go na…dramatopisarza, i pod taką też nazwą figurował w wojskowej ewidencji.
Cytaty Stana Lee
“Dla mnie możesz zawinąć cały judaizm jednym zdaniem, a mianowicie: „Nie rób innym …” Wszystko, co próbowałem zrobić w moich opowiadaniach, to pokazać, że w ludzkiej kondycji jest jakaś wrodzona dobroć. I zawsze będzie zło; zawsze powinniśmy walczyć ze złem.”
“Jako autorzy komiksów musieliśmy mieć w naszych historiach złoczyńców. A kiedy wybuchła II wojna światowa, naziści dali nam największych złoczyńców na świecie, aby walczyć. To był slam dunk.”
“Czego naprawdę chciał doktor Doom? Chciał rządzić światem. Pomyśl o tym. Mógłbyś przejść przez ulicę pod światłami i uzyskać wezwanie do jaywalkingu, ale mógłbyś podejść do policjanta i powiedzieć „chcę rządzić światem” i nie ma nic, co mógłby z tym zrobić, to nie jest przestępstwo. Każdy może chcieć rządzić światem. Tak więc, chociaż był największym zagrożeniem dla Fantastycznej Czwórki, w moim przekonaniu nigdy nie był przestępcą!”
Źródła
https://pl.wikipedia.org/wiki/Stan_Leehttps://czytajpl.pl/2018/12/28/stan-lee-ciekawostki-o-tworcy-thora-fantastycznej-czworki-i-spider-mana/
https://en.wikiquote.org/wiki/Stan_Lee
https://www.biography.com/people/stan-lee-21101093
Jakub Mazur jest z wykształcenia socjologiem, który swoje zawodowe życie poświęcił pracy dziennikarskiej. Doświadczenie dziennikarskie zdobywał pracując m.in. w podkarpackim czasopiśmie oraz regionalnej telewizji na Śląsku. Prywatnie jest wielkim fanem historii, a pasją tą dzieli się poprzez publikacje na portalu Zyciorysy.info. Jest autorem ponad 1000 tekstów biograficznych.