Święty Aleksander z Aleksandrii (ok. 250 – ok. 326) był biskupem Aleksandrii w latach 313-326. Zdecydowanie bronił nauki Kościoła o Chrystusie. Jest świętym Kościoła katolickiego i prawosławnego, czczony także przez Syryjski i Koptyjski Kościół Ortodoksyjny.
Św. Aleksander z Aleksandrii – życiorys
Św. Aleksander urodził się w samej Aleksandrii ok. 250 roku. Od pierwszych lat swojej młodości poświęcił się służbie Bożej. Zajmował wśród kleru aleksandryjskiego za rządów św. Piotra a potem św. Achilla wybitne miejsce, skoro po śmierci tego ostatniego został wybrany w 313 roku na jego następcę.
W 311 roku został ścięty patriarcha Aleksandrii Piotr I. Było to podczas ostatniego prześladowania chrześcijan, które zostało zarządzone przez cesarza Galeriusza, a następnie odwołane. Za jego następców, Konstantyna i Licyniusza, wyznawcy Chrystusa uzyskują wolność kultu w 313 roku., kiedy w Egipcie patriarchą jest właśnie św. Aleksander. Boryka się on z problemami życia po prześladowaniu. Liczni wierni, którzy wyparli się wiary ze strachu, proszą o powtórne przyjęcie do Kościoła. W tej kwestii chrześcijanie, którzy nigdy nie ulegli, dzielą się na dwie grupy. Pierwsza grupa to ci, którzy są wyrozumiali i są gotowi przyjąć ich, a druga grupa to ci nieugięci, którzy nie przebaczają i których surowość wywołuje także lokalne schizmy. Tak dzieje się właśnie w żywotnym chrześcijaństwie egipskim, gdzie energia Aleksandra powstrzymuje ekstremizmy, a zarazem umacnia duchowieństwo.
Jego największą zasługą było to, że pierwszy poznał błędy Ariusza i z całą stanowczością je zwalczał. Gdyby wszyscy biskupi Kościoła na Wschodzie poszli śladem św. Aleksandra, herezja Ariusza nie wyrządziłaby Kościołowi Chrystusowemu tyle krzywdy i zaoszczędziłaby mu wielu ran. Ariusz pochodził z Cyrenajki (Afryka), ale kształcił się w Aleksandrii. Tam też został wyświęcony na kapłana. Kiedy Ariusz zaczął publicznie głosić swoją błędną naukę, że Pan Jezus nie jest Synem Bożym naturalnym, ale tylko z adopcji, św. Aleksander zwołał synod, na którym nauka Ariusza została potępiona (320). Naukę tę potępił również pierwszy sobór powszechny, zebrany w Nicei (Mała Azja) w roku 325. Cesarz skazał Ariusza na wygnanie a jego pisma jako heretyckie nakazał spalić.
Niestety, syn cesarza Konstantyna I Wielkiego, Konstancjusz (337—361), jawnie sprzyjał arianom. Co więcej, rozpoczął nawet krwawe prześladowanie przeciwników Ariusza — a więc zwolenników prawowiernej wiary. Sypały się cesarskie dekrety, skazujące najlepszych hierarchów na banicję; mnożyły się ariańskie synody, rzucające klątwy na katolików; dochodziło nawet do gwałtów, więzień i śmierci. Czego nie dokonało 300 lat krwawych prześladowań ze strony pogańskiego cesarstwa rzymskiego, to dokonał arianizm, który skłócił i rozbił jedność Chrystusowego Kościoła. Dopiero za cesarza Teodozjusza Wielkiego (379—395) nastąpił upadek arianizmu, a sobór w Konstantynopolu w 381 roku uroczyście zatwierdził wszystkie uchwały soboru w Nicei z roku 325.
Św. Aleksander wyróżnił się nie tylko jako żarliwy obrońca czystości wiary, ale również jako doskonały administrator i duszpasterz. Wystawił w Aleksandrii największy kościół ku czci św. Teonasa. Mnichom, żyjącym w wielkich koloniach w Egipcie, posyłał kapłanów. Zostawił także 70 listów do różnych hierarchów, które stanowią cenne źródło dokumentalne dla poznania ówczesnych dziejów. Wśród nich jest list do cesarza Konstantyna I Wielkiego z prośbą i inicjatywą zwołania soboru powszechnego, co się też stało (325). Na tym soborze w Nicei w imieniu św. Aleksandra przemawiał diakon Kościoła aleksandryjskiego, św. Atanazy, wykazując błędy Ariusza, które zostały potępione. Św. Atanazy właśnie po św. Aleksandrze objął stolicę biskupią w tym mieście. Święty zmarł 18 kwietnia 326 roku.
Martyrologium Rzymskie jego pamiątkę umieszcza 26 lutego. Kościół grecki czci jego pamięć 20 maja.
Św. Aleksander z Aleksandrii – patron
Źródła nie podają, aby św. Aleksandrowi z Aleksandrii przypisano jakiś szczególny patronat.
Artykuły, które mogą Ci się spodobać:
Bibliografia
Praca zbiorowa pod red. Antonio Tarzia, Święci na każdy dzień, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2011
Ks. Wincenty Zaleski SDB, Święci na każdy dzień, Wydawnictwo Salezjańskie, Łódź 1982
Obraz: ikona św. Aleksandra z Aleksandrii, XI-XIV wiek
Zapisz się do newslettera
Chciałbyś co jakiś czas otrzymywać powiadomienia o nowych, ciekawych biografiach?Zapisz się do newslettera: