Św. Andrzej Apostoł

Św. Andrzej Apostoł rozpoczyna listę świętych o imieniu Andrzej, których w sumie znamy około 30. Był on jednym z dwunastu apostołów. Zginął śmiercią męczeńską za wiarę. Jest świętym Kościoła katolickiego i prawosławnego.

Św. Andrzej Apostoł – życiorys

Św. Andrzej Apostoł był Żydem. Pochodził z Betsaidy i był młodszym bratem św. Piotra. Andrzej i Piotr mieszkali u teściowej Piotra w Kafarnaum. Św. Andrzej był z zawodu rybakiem.

Początkowo był uczniem św. Jana Chrzciciela. Pasjonowało go przepowiadanie Jana Chrzciciela i dlatego towarzyszył mu nad dolnym Jordanem. Kiedy Jan zobaczył przechodzącego Jezusa powiedział „Oto Baranek Boży”. Na te słowa św. Andrzej bez wahania poszedł za Jezusem i przyprowadził do Jezusa swojego brata, któremu oświadczył z zapałem: „Znaleźliśmy Mesjasza” (J 1,35 – 4,2).

W czwartej Ewangelii św. Andrzej jest zaprezentowany jako pierwszy uczeń, który poszedł za Jezusem. W związku z tym w tradycji prawosławnej nazywany jest Protokletos, czyli „pierwszy powołany”.

Nie znamy imienia matki św. Andrzeja, jednak Ewangeliści przekazali nam imię ojca Andrzeja i Szymona Piotra. „A Jezus wejrzawszy na niego rzekł: «Ty jesteś Szymon, syn Jana»” (J 1,42; Mt 16,17).

Św. Andrzej był jednym ze świadków cudu, którego Jezus dokonał w Kanie Galilejskiej.

Andrzej i jego brat po pierwszym spotkaniu nad rzeką Jordan powrócili do Galilei, do swoich zajęć rybackich. Tam Pan Jezus wezwał ich po raz drugi i od tego momentu pozostali przy Nim aż do końca. Wezwani zostali po cudownym połowie ryb. Św. Mateusz na kartach Ewangelii tak przekazał to spotkanie: „Gdy [Jezus] przechodził obok Jeziora Galilejskiego, ujrzał dwóch braci: Szymona, zwanego Piotrem, i brata jego, Andrzeja, jak zarzucali sieć w jezioro; byli bowiem rybakami. I rzekł do nich: «Pójdźcie za Mną, a uczynię was rybakami ludzi». Oni natychmiast zostawili sieci i poszli za Nim” (Mt 4, 18-20).

Św. Marek opowiada o innej scenie, kiedy to Mistrz został ugoszczony w domu Andrzeja i Piotra, który stał się Jego mieszkaniem w Kafarnaum. „Zaraz po wyjściu z synagogi przyszedł z Jakubem i Janem do domu Szymona i Andrzeja”. Przy tej okazji Jezus uzdrowił teściową Piotra, która „im usługiwała” (Mk 1, 29-31). To usługiwanie – jak sugeruje greckie słowo – jest symbolicznym odesłaniem do diakonatu kobiet.

Św. Andrzej należał do grona najbliższych uczniów Jezusa i najbardziej zaufanych. Był obecny przy cudownym rozmnożeniu chleba; przedstawiał Mistrzowi prośbę Filipa o dopuszczenie pogan; wraz ze św. Piotrem, św. Janem i św. Jakubem ośmiela się na zadawanie poufałych pytań (Mk 13,3).

Świadectwo Orygenesa zawarte przez Euzebiusza w Historii Kościelnej mówi, że Apostoł po Zesłaniu Ducha Świętego był ewangelizatorem Scytii. Głosił kazania w Azji mniejszej, w różnych regionach Bitynii i Pontu, wzdłuż wybrzeży Morza Czarnego. Prawdopodobnie dotarł również nad Wołgę, dlatego jest czczony jako patron Rumunii, Ukrainy i Rosji. Z Synopy, w Turcji, wyruszył później do Grecji.

Apostoł poniósł śmierć męczeńską w Patras. Został poddany rzymskiej torturze crux decussata, czyli ukrzyżowany na krzyżu w kształcie litery X, zwanym później krzyżem św. Andrzeja.

Tradycja podaje, że śmierć Apostoła nastąpiła 30 listopada ok. 65 roku po narodzeniu Chrystusa.

Św. Andrzej Apostoł – relikwie

Relikwie św. Andrzeja przewieziono w 356 roku z Patras do Konstantynopola i umieszczono je w kościele Apostołów. Krzyżowcy którzy w 1202 roku podczas czwartej wyprawy krzyżowej zajęli Konstantynopol, zabrali ze sobą relikwie św. Andrzeja i umieścili je w Amalfi, w pobliżu Neapolu. Natomiast głowę św. Andrzeja kazał papież Pius II (papież w latach 1458-1464) przywieźć do Rzymu, do bazyliki św. Piotra, wg zasady, że skoro obu braci połączyła wspólna krew, powinna ich także połączyć wspólna chwała ołtarza. W dniu 25 września 1964 roku papież Paweł VI nakazał zwrócić w duchu ekumenizmu kościołowi w Patras relikwie głowy św. Andrzeja. W 1980 roku arcybiskup Marsylii, kard. Roger Etchegaray, zwrócił Kościołowi Greckiemu krzyż św. Andrzeja (domniemaną część relikwii tego krzyża).

Św. Andrzej Apostoł – patron

Wiele krajów i miast ogłosiło św. Andrzeja Apostoła swoim głównym patronem. Apostoł patronuje niezliczonym miejscowościom, kościołom, korporacjom i zawodom (np. rybakom, podróżnikom, rzeźnikom, woziwodom, rycerzom itd.). Uchodzi także za orędownika w sprawach matrymonialnych i wypraszaniu potomstwa.

Bibliografia

Ks. Wincenty Zaleski SDB, Święci na każdy dzień, Wydawnictwo Salezjańskie, Łódź 1982

Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa, Twoje imię, Wydawnictwo WAM, Kraków 2000

Praca zbiorowa pod red. Antonio Tarzia, Święci na każdy dzień, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2011

Grafika: Ikona św. Andrzeja Apostoła, Heiliger Andreas, wikipedia.de, domena publiczna

Tagi: