Św. Andrzej Bobola (1591 – 1657) – duchowny katolicki, męczennik, święty Kościoła katolickiego oraz jeden z katolickich patronów Polski.
Krótki życiorys św. Andrzeja Boboli
Urodzony w roku 1591 Andrzej Bobola, przyszedł na świat ściślej rzecz ujmując 29 lub 30 listopada w miejscowości Strachocina, pod Sanokiem. Podjął nauki w szkole prowadzonej przez jezuitów. Po zakończeniu gimnazjum w Braniewie, mając ukończone dwadzieścia lat życia zdecydował się przenieść do Wilna, by wstąpić do tamtejszego nowicjatu Towarzystwa Jezusowego. Natomiast według źródeł, śluby zakonne złożył pod koniec lipca 1613 roku. W Wilnie jednak pozostał. W latach 1613-1622 studiował tam dalej teologię, ale i filozofię, w Akademii Wileńskiej. Miał z uwagi na to dwuletnią przerwę, wymaganą by odbyć praktyki pedagogiczne w szkołach jezuickich, co miało miejsce najpierw w Braniewie, następnie w Pułtusku. Co do daty święceń Boboli nie ma wątpliwości – święcenia kapłańskie otrzymał 12 marca 1622 roku. Natomiast w kościele Świętego Kazimierza w Wilnie 2 czerwca roku 1630 złożył profesję czterech ślubów zakonnych.
Jako duszpasterz pracował między innymi w Łomży, Wilnie, Połocku, Bobrujsku i Warszawie, jako nauczyciel młodzieży w Nieświeżu, Braniewie i Pułtusku. Od 1652 roku apostołował wśród ubogiej ludności na obrzeżach ówczesnej Rzeczypospolitej oddając się całkiem pracy ewangelizacyjnej. W naszej Ojczyźnie trudne to były czasy, a św. Andrzej z olbrzymim zapałem głosił Ewangelię mimo to, bez względu na trudności. Jego niestrudzoną pracę przerwała nagle śmierć męczeńska w 1657 roku. Jak widać, po swojej śmierci nie został zapomniany na zawsze, bowiem dał o sobie przypomnieć. 16 kwietnia 1702 roku ukazał się w Pińsku, czyli 300 lat temu, gdzie objawił się przełożonemu klasztoru oo. jezuitów. W związku z tym wydobyto trumnę ze szczątkami Świętego. Okazało się wtedy, że jego relikwie zachowane są w niezwykły sposób, natomiast pozwoliły też bliżej poznać okrutne szczegóły męczeńskiej śmierci. Wraz z tym wydarzeniem i wkrótce potem rozpoczął się kult Męczennika. Jego tamtejsze relikwie zostały przedmiotem pielgrzymek zarówno katolickich, jak i prawosławnych, które w ten sposób mogły jednoczyć się we wspólnej modlitwie.
„Św. Andrzej Bobola” jest książką Stanisława Kani, która przybliża niezwykłą sylwetkę Świętego.
Biografia rozszerzona św. Andrzeja Boboli
Andrzej Bobola przyszedł na świat w miejscowości Strachocina pod Sanokiem, 29 lub 30 listopada roku 1591. Urodził się w rodzinie szlacheckiej – herbu Leliwa. Jego ojciec dzierżawił dobra królewskie, z których rodzina utrzymywała się. Uczył się w braniewskim gimnazjum. Ukończenie przez niego dwudziestu lat zbiegło się w czasie z przeprowadzką do Wilna – tam rozpoczął nowicjat w Towarzystwie Jezusowym. Warto zaznaczyć, iż mistrzem – spowiednikiem Andrzeja Boboli w czasach nowicjatu, był nie kto inny, a sam Wawrzyciec Bartilius, czyli teolog, filozof i jezuita.
W wieku natomiast lat dwudziestu dwóch złożył śluby zakonne, mianowicie w lipcu roku 1613. Nie poprzestał jednak na takim zdobywaniu wiedzy, bowiem pozostając w Wilnie dłużej oddał się następnie studiowaniu teologii i filozofii, kierunków prowadzonych wyśmienicie właśnie na Akademii Wileńskiej. Tok nauczania był przerwany dwuletnimi pedagogicznymi praktykami Boboli, które miały miejsce w placówkach jezuickich – najpierw w Braniewie, następnie w Pułtusku. Rok 1622 oznaczał dla niego święcenia kapłańskie. Lecz dopiero po następnych ośmiu latach złożył profesję czterech ślubów zakonnych (a ściślej 2 czerwca 1630 roku).
Jako duszpasterz pracował w wielu miejscach, nabywając coraz to nowych doświadczeń. Między innymi oddawał się swym obowiązkom w Łomży, będąc doradcą rektora, kaznodzieją i dyrektorem szkoły humanistycznej, ale także w Wilnie, Bobrujsku czy też w Warszawie. Był nauczycielem młodzieży w miejscowościach: Nieśwież, Braniewo i Pułtusk. Trwało to do roku 1652, bowiem wówczas to obrał sobie za cel pracę ewngelizacyjną na obrzeżach ówczesnej Polski, pracę, która dotyczyła głównie ludności ubogiej i najbardziej potrzebującej. Zmarł w Janowie Poleskim w 1657 roku, bowiem dostał się niedługo wcześniej w ręce Kozaków, którzy najechali tereny gdzie przebywał, był wszakże Bobola politycznym wrogiem Kozaków, wrogiem nawracającym na katolicyzm ludność prawosławną. Źródła mówią, że wpierw pojmano kapłana, następnie zdarto z niego suknię kapłańską, a na pół obnażonego Kozacy zaprowadzili pod płot. Przywiązanego do słupa Bobolę bito nahajami, z zamiarem, by duchowny katolicki wyrzekł się swej wiary. Następnie
ubrano mu na głowę atrapę korony cierniowej wybijając przy tym zęby. Był z kolei poddany zdzieraniu paznokci i ciągnięciu przez dwa konie. Wykuto mu oko i oszpecono szablami, zdzierając skórę z jednej ręki. Później przypalano go ogniem w rzeźni miejskiej, by kończyć obdzieraniem ciała i obcinaniem nosa, udzu i warg. Na koniec Kozacy posypali rany sieczką oraz wyrwali język, ponieważ głośno wzywał na pomoc osoby święte. Umarł powieszony do góry nogami na skutek podcięcia gardła. Wszystko miało trwać według przekazów dwie godziny.
Po swojej śmierci nie został zapomniany. Było przeciwnie, ponieważ dał o sobie przypomnieć. Był 16 kwietnia 1702 roku. Wtedy to ukazał się w Pińsku, gdzie objawił się przełożonemu klasztoru oo. jezuitów. W związku z tym udano się do miejsca jego pochówku i wydobyto trumnę ze szczątkami Świętego. Okazało się wtedy, że relikwie zachowane są w niezwykle dobry sposób, natomiast można było przy okazji poznać okrutne szczegóły męczeńskiej śmierci. Wraz z tymi faktami i wkrótce potem rozpoczął się kult Boboli. Jego tamtejsze relikwie zostały przedmiotem, do których pielgrzymowano. W pielgrzymkach obecni byli zarówno katoliccy wierni, jak i prawosławni. W ten sposób mogli jednoczyć się we wspólnej modlitwie.
Ciekawostki o św. Andrzeju Boboli
- Do grona świętych dołączył nieoczekiwanie Andrzej Bobola, ogłoszony patronem Polski 16 maja 2002 r.
- Był pewnie świętym, który doświadczył przed śmiercią najokrutniejszych tortur.
- Losy Andrzeja Boboli wspaniale wyrażają treść stosunków polsko – uraińskich.
- Andrzej Bobola nie skorzystał z szansy ucieczki. Miał przygotowaną już kryjówkę w lesie, podczas gdy on siedział pokornie na wozie, czekając na nadciągających Kozaków.
- W niedzielę, 16 kwietnia 1702 r., rektorowi jezuickiego kolegium pińskiego Marcinowi Godebskiemu ukazał się pewien jezuita: przedstawił się on jako właśnie Andrzej Bobola. Powiedział przy tym, że otoczy kolegium opieką i rektor nie ma się o co lękać. Następnie nakazał mu, by odnaleziono jego ciało.
Cytaty św. Andrzeja Boboli
„Moja wiara prowadzi do zbawienia. Nawróćcie się.”
Źródła
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Andrzej_Bobola
- http://wypracowania24.pl/religia/1900/sw-andrzej-bobola-zyciorys
- http://bobola.jezuici.pl/sw-andrzej-bobola-zyciorys/
Autor zdjęcia Andrzeja Boboli: Aw58
Jakub Mazur jest z wykształcenia socjologiem, który swoje zawodowe życie poświęcił pracy dziennikarskiej. Doświadczenie dziennikarskie zdobywał pracując m.in. w podkarpackim czasopiśmie oraz regionalnej telewizji na Śląsku. Prywatnie jest wielkim fanem historii, a pasją tą dzieli się poprzez publikacje na portalu Zyciorysy.info.