Św. Juda Tadeusz był jednym z 12 apostołów, autorem Listu Judy. Zaliczany jest do grona męczenników. Jest świętym Kościoła katolickiego i prawosławnego.
Życiorys św. Judy Tadeusza
Imię Juda było czcigodnym imieniem w narodzie żydowskim. Nosił je syn patriarchy Jakuba, którego potomkowie byli władcami Izraela. Jakub przewidział także, że z pokolenia Judy przyjdzie Zbawiciel świata (Rdz 19,35; 35,23). Imię Juda znaczy “godny czci”. Największą chwałą okrył to imię, Juda, syn kapłana Matatiasza, który stanął na czele powstania, aby wyzwolić swój naród z niewoli syryjskiej (1 i 2 Księga Machabejska). Pośród apostołów nosił to imię nasz Święty oraz Judasz Iskariota, zdrajca.
Św. Juda miał ponadto przydomek Tadeusza, co oznacza “odważny”, lecz nie wiemy, dlaczego Ewangeliści nadali mu taki przydomek. Św. Juda był bratem św. Jakuba Młodszego (Mr 13,55) i dlatego bywa nazywany “Juda Jakubowy” (Łk 6,16; Dz 1,13). Orygenes oraz inni pisarze kościelni nazywają św. Judę Tadeusza przydomkiem Lebbeusz, jednak nie wiemy dlaczego.
Ewangeliści św. Judę stawiają w wykazach Apostołów na dalekim miejscu (podobnie jak św. Szymona i św. Jakuba Młodszego), lecz jest to związane z zasadą kolejności czasu przystąpienia do grona apostołów.
Św. Juda Tadeusz wstępując do grona Apostołów kierował się interesem własnym, zrobienia przy Chrystusie-Mesjaszu kariery, a myśl ta nie opuszczała go jeszcze w ostatnich chwilach ziemskiego pobytu Jezusa na ziemi (J 14,22). Podobne marzenia snuło wielu Apostołów (Mt 16,21-28; 20,20-28; Łk 9,46; J 6,62-67), jednak dopiero po Zesłaniu Ducha Świętego pojęli, że Chrystus mówił o królestwie duchowym. Św. Juda Tadeusz figuruje osobno tylko w jednym z fragmentów Ewangelii, kiedy to podczas Ostatniej Wieczerzy zapytał Jezusa: “Panie, cóż się stało, że nam się masz objawić, a nie światu?”.
Św. Juda Tadeusz zostawił piękny List, który zalicza się do ksiąg Pisma Świętego. Jest to dowód na to, że św. Juda był wykształconym człowiekiem,. Nie pisał go odręcznie, ale wg. powszechnego zwyczaju dyktował go. We wstępie Listu przedstawia się jako brat Jakuba. Pana Jezusa nazywa Panem, a siebie nazywa Jego sługą. List napisał około 67 roku, gdyż zapożycza w nim pewne zwroty z Listu św. Piotra.
Tradycja starochrześcijańska przekazała nam nowe informacje o naszym Świętym. Hegezyp, żyjący w II wieku, podaje, że Apostoł, gdy przystąpił do grona uczniów Jezusa, był żonaty, podobnie jak św. Piotr. Podejrzliwy na punkcie swojej władzy Domicjan, kazał sprowadzić do Rzymu wnuków św. Judy, gdyż obawiał się, że jako “krewni” Jezusa sięgną po władzę cesarską. Przekonał się jednak, że są to ludzie prości i bez tak wielkich ambicji, i odesłał ich do domu.
Późniejsze źródła mówią, że św. Juda Tadeusz po Zesłaniu Ducha Świętego głosił Ewangelię w Palestynie, Syrii, Egipcie i Mezopotamii. Miał ponieść śmierć męczeńską w Libanie lub Persji. W Edessie powstała legenda mówiąca, że św. Juda spotkał się z tamtejszym królem Abgarem i w ten sposób wypełnił obietnicę Jezusa, bowiem król zaprosił Jezusa do siebie ,a Chrystus obiecał, że pośle mu swojego ucznia.
Patron i ikonografia
Kult św. Judy był żywy w wielu państwach, również w Polsce. Jest czczony jako patron od spraw beznadziejnych. Święty ma w Polsce swoje sanktuaria oraz wiele kościołów wraz ze św. Szymonem.
Święty jest również patronem Armenii.
Ikonografia przedstawia Świętego z pałką albo włócznią w ręku, od których miał ponieść śmierć męczeńską. Przedstawia również św. Judę z obrazem Pana Jezusa, gdyż jak mówi legenda, miał on wizerunkiem Pana Jezusa uzdrowić króla Abgara w Edessie.
Modlitwa w ciężkim strapieniu do św. Judy Tadeusza
O święty Judo Tadeuszu, krewny Chrystusa Pana, wielki Apostole i Męczenniku, sławny cnotami i cudami, Ty jesteś potężnym Orędownikiem w przykrych położeniach i sprawach rozpaczliwych.
Przychodzę do Ciebie z pokorą i ufnością i z głębi duszy wzywam Twojej przed Bogiem pomocy. O święty mój Patronie, któremu Bóg dał przywilej ratowania w wypadkach, gdzie już nie ma nadziei pomocy, spojrzyj na mnie łaskawie. Oto życie moje pełne cierpień i boleści; dzień za dniem upływa w ucisku, a serce moje wezbrało goryczą. Drogi mojego życia gęstym pokryły się cierpieniem i ledwie dzień mija bez troski i łez. Umysł mój otoczony ciemnością; niepokój, zniechęcenie i rozpacz nawet wdzierają się do duszy tak, iż niemal zapominam o Boskiej Opatrzności.
O święty mój Orędowniku, ty mnie nie możesz opuścić w tym moim smutnym położeniu. Nie odejdę od stóp Twoich, dopóki mnie nie wysłuchasz. Pospiesz ku ratunkowi mojemu, a wdzięczność moją okazywać Ci będę przez całe życie, szerząc cześć Twoją.
Źródła
Święci na każdy dzień, ks. W. Zaleski SDB, 1982