Św. Krystyna z Bolseny jest pierwszą w porządku chronologicznym, wśród jedenastu świętych i błogosławionych noszących to imię. Przyszła na świat w III wieku i w bardzo młodym wieku zginęła śmiercią męczeńską.
Spis treści
Św. Krystyna z Bolseny – życiorys
Żywoty św. Krystyny z Bolseny głoszą, że Święta pochodziła z Tyru, z Fenicji (dzisiejszy Liban). Ojciec jej miał być nawet namiestnikiem miasta. Kiedy wybuchło prześladowanie, we własnym domu przesłuchiwał chrześcijan, kazał ich dręczyć i skazywał na śmierć. Święta podziwiała bohaterstwo chrześcijan i pilnie wypytywała się o naukę Chrystusa. W porozumieniu z dwoma niewiastami, które były już chrześcijankami, ale ukrywały się, dowiedziała się o głównych prawdach wiary. One także umożliwiły Krystynie przyjęcie potajemnie przed ojcem Chrztu świętego. Święta początkowo kryła się przed ojcem z tego, że jest chrześcijanką. Na widok jednak odwagi, z jaką na śmierć szli wyznawcy Chrystusa, zaczęła Go wyznawać publicznie, w nadziei męczeństwa.
Gdy miała jedenaście lat, ojciec miał ją zamknąć w wieży, aby oddawała cześć posągom bożków. Nie zrobiła tego, a posążki miały popękać na kawałki. Ojciec, aby ją ukarać kazał zabić ją w okrutny sposób.
Na temat jej męczeństwa powstało wiele opowiadań. Mowa jest o łamaniu kołem, rozdzieraniu hakami, paleniu na ogniu, próbie utopienia, wrzuceniu do kotła z gorącą smołą, próbie zgładzenia przez jadowite węże. Z tych prób miała w cudowny sposób być ratowana, aby w końcu zginąć przebita strzałami łuczników, podobnie jak św. Sebastian. W każdym razie jej śmierć musiała być wyjątkowo okrutna, skoro tradycja — tak na Wschodzie, jak i na Zachodzie, oddawała jej kult przez wszystkie wieki, mimo że tyle innych niewiast poniosło również śmierć męczeńską za Chrystusa.
Henryk Fros i Franciszek Sowa w książce Twoje imię zachowują dystans do tej legendy, gdyż piszą, że wczesne martyrologia łacińskie (z Lyonu, Adona) złączyły prawdopodobnie w jedną dwie odrębne wzmianki, ponieważ legenda o św. Krystynie jest w niejednym szczególe podobna do legendy o św. Barbarze. Wyżej wymienieni autorzy dodają, że cokolwiek można by powiedzieć o tej legendzie, to trzeba stwierdzić, że przyczyniła się ona walnie do rozpowszechnienia czci św. Krystyny.
Św. Krystyna z Bolseny – patronka
Św. Krystyna z Bolseny jest uważana ze świętą chroniącą przed ukąszeniami jadowitych węży, za patronkę marynarzy, ponieważ została ocalona przed utopieniem, oraz młynarzy, gdyż kamień, który uwiązano jej na szyi przed wrzuceniem do jeziora był kamieniem młyńskim.
Św. Krystyna z Bolseny – kult
Św. Krystyna z Bolseny jest wspominana w martyrologium rzymskim pod dniem 24 lipca.
Najstarszy ślad jej kultu spotykamy już w IV wieku. W średniowieczu kult św. Krystyny był jednym z najbardziej intensywnych. Zaznaczył się także w sposób wyrazisty w sztukach plastycznych. Wystarczy wspomnieć, że świętą spotykamy na słynnych mozaikach raweńskich.
Podczas prac prowadzonych w latach 1880-1881 odkryto sarkofag, który zawierał marmurową urnę z kośćmi młodej dziewczyny, zmarłej między 11 a 14 rokiem życia. Nie można stwierdzić, czy szczątki te są relikwiami św. Krystyny. Jest natomiast pewne, że w 1084 roku papież Grzegorz VII i Matylda z Canossy udali się na Martanę, jedną z dwóch wysp na jeziorze, aby przywieźć stamtąd do Bolseny relikwie, które na początku średniowiecza zostały ukryte w sekretnym miejscu, dzięki czemu uniknęły profanacji podczas najazdów na miasto.
Centrum kultu św. Krystyny znajduje się nad Jeziorem Bolsena, od którego nazwę przejęła także miejscowość. Jest tam kościół poświęcony ku jej czci. Znajduje się tam poświęcony jej wspaniały ołtarz, wykonany przez słynnego rzeźbiarza Jana della Robia (XV wiek), który przedstawia sceny z życia św. Męczennicy.
Święta oczarowała wielu artystów. W kościołach na całym świecie znajdują się niezliczone obrazy i posągi poświęcone tej chrześcijańskiej męczennicy.
W ikonografii Święta jest przedstawiana nie jako dziewczynka, lecz dorosła osoba, w celu podkreślenia, że ukochaniem Pana Jezusa i okazanym męstwem przerosła wielu dorosłych.
Bibliografia
Ks. Wincenty Zaleski SDB, Święci na każdy dzień, Wydawnictwo Salezjańskie, Łódź 1982
Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa, Twoje imię, Wydawnictwo WAM, Kraków 2000
Praca zbiorowa pod red. Antonio Tarzia, Święci na każdy dzień, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2011
Grafika: obraz autorstwa Francesco Cairo (1607-1665) namalowany ok. 1638 roku
Ciekawe artykuły:
Niezwykły życiorys:
