Rafał Kalinowski (1835-1907) był polskim duchownym rzymskokatolickim, inżynierem i powstańcem styczniowym. Jest świętym Kościoła katolickiego.
Spis treści
Św. Rafał Kalinowski – życiorys
Rafał Kalinowski urodził się 1 września 1835 roku w Wilnie. Na chrzcie otrzymał imię Józef. Pochodził ze szlacheckiej rodziny herbu Kalinowa. Kształcił się w instytucie szlacheckim, a następnie w szkole rolniczej w Hory-Horkach koło Orszy. Stamtąd przeniósł się do Mikołajewskiej Szkoły Inżynierii Wojskowej w Petersburgu. W 1855 roku zdobył tytuł inżyniera mechaniki budowlanej, a w kolejnym roku został porucznikiem.
Wszedł w okres rozterek i poszukiwań. Spełniał rozmaite zajęcia. Pracował najpierw jako wykładowca akademicki, następnie przy budowie linki kolejowej Kursk-Odessa-Kijów, po czym pracował jako wojskowy w Brześciu Litewskim.
W 1863 roku wybuchło powstanie styczniowe. Zrezygnował z pracy w rosyjskim wojsku, gdyż obawiał się, że otrzyma rozkaz walki przeciw rodakom. Był przeciwny wszczynaniu powstania styczniowego, jednak włączył się w nie i objął stanowisko ministra wojny w litewskich władzach powstańczych. Zajmował się jedynie militarną stroną powstania, organizował siły zbrojnie, lecz sam nie brał udziału w walkach oraz nie zgodził się też na wydawanie i wykonywanie na szeroką skalę wyroków śmierci.
15 sierpnia 1863 roku spełnił obietnicę daną 14-letniej siostrze i po raz pierwszy od dziewięciu lat przystąpił do sakramentu spowiedzi. Od tego dnia codziennie uczestniczył we Mszy świętej, odbywał cotygodniową spowiedź oraz zainteresował się teologią.
Pod koniec 1863 roku przekonał się o tym, że sprawa powstania zbrojnego na Litwie jest beznadziejna, więc sprzeciwiał się rozszerzaniu działań zbrojnych, aby nie pociągnęło to kolejnych ofiar. Zwrócił się do kierownika litewskich władz o powiadomienie Rządu Narodowego w Warszawie o upadku powstania na Litwie.
W 1864 roku, po upadku powstania, Rosjanie skazali go na śmierć. Dzięki staraniom i koneksjom rodziny poddano go rewizji i orzeczono 10 lat katorgi wraz z pozbawieniem szlachectwa i przywilejów stanu. List Michaiła Murawjowa do generała-gubernatora wileńskiego miał złagodzić wyrok, gdyż napisał, że wykonanie wyroku śmierci na osobie uważanej za świętą uczyniłoby go męczennikiem w oczach Polaków.
Przyszły święty zabrał na syberyjskie zesłanie Ewangelię, książkę O naśladowaniu Chrystusa i krucyfiks. Do swoich bliskich napisał: „Mogą zabrać mi wszystko, ale nie modlitwę”.
Skazany na katorgę przebywał kolejno w Narczyńsku, Usole nad rzeką Angarą, w Irkucku i w Smoleńsku. Podczas 10-letniego pobytu na Syberii Józef modlił się, wspierał swoich towarzyszy niedoli i chorych, prowadził katechezę dla dzieci i młodzieży, pocieszał bliźnich i podtrzymywał w nich nadzieję. W maju 1874 roku wrócił z zesłania do kraju.
Przez trzy lata pracował jako charyzmatyczny wychowawca młodego księcia, przyszłego kapłana i błogosławionego, Augusta Czartoryskiego, towarzysząc mu podczas nauki i roztaczając nad nim opiekę. W tym charakterze przez długi czas przebywał w Hotelu Lambert w Paryżu, następnie ze swym wychowankiem podróżował po rozmaitych uzdrowiskach. Utwierdził się w tym czasie w swoim powołaniu zakonnym. W 1877 roku przekazał go w inne ręce.
W listopadzie 1877 roku wstąpił do nowicjatu w klasztorze karmelitanów w Grazu (Austria), przyjmując zakonne imię Rafał od św. Józefa. Nowicjat rozpoczął, gdy miał 42 lata. Po pięciu latach został został kapłanem. Osiadł w Czernej k. Krakowa, w jedynym polskim klasztorze zakonu, gdzie poświęcił się nauce i modlitwie, a wkrótce został przeorem. O. Rafał okazał się być fenomenalnym i cierpliwym spowiednikiem, spowiadając nieraz po kilkanaście godzin. Ludzie przychodzili do niego i cenili go. Charakteryzował się niezwykłą intuicją i dążył do wzbudzenia skruchy w penitencie. Sam spowiadał się kilka razy na tydzień i niemal codziennie odprawiał drogę krzyżową.
Następnie zakon powierzył mu zadanie zakładania kolejnych klasztorów: w Krakowie, Przemyślu i we Lwowie. W ten oto sposób Rafał od św. Józefa powrócił na ścieżkę działalności apostolskiej. Jego autorytet rósł, jednak siły słabły, zawsze jednak „radośnie akceptował cierpienie” i innym polecał tę postawę.
Zmarł po 11 miesiącach choroby, w klasztorze w Wadowicach (którego był budowniczym i przeorem w latach 1892-1894, 1897-1898 i w roku 1906). Odszedł 15 listopada 1907 roku i został pochowany w grobie ziemnym na czerneńskim klasztorze przyklasztornym. W 1937 roku przeniesiono jego szczątki do kaplicy św. Jana od Krzyża w czerneńskim klasztorze, w związku z toczącym się procesem beatyfikacyjnym
Jan Paweł II beatyfikował o. Rafała Kalinowskiego na Błoniach krakowskich w 1983 roku, kanonizował zaś w 1991 roku w Rzymie.
Św. Rafał Kalinowski – patron
Św. Rafał Kalinowski jest patronem Sybiraków, żołnierzy, oficerów, inżynierów, kolejarzy, diecezji sosnowieckiej, a także osób przeżywających trudne lub beznadziejne sprawy. Jest również patronem Saperów w Ordynariacie Polowym Wojska Polskiego.
Źródła
- Opracowanie zbiorowe: Święty pośród świętych. Kielce: Wydawnictwo „Jedność”, 2021.
- Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Twoje imię: przewodnik onomastyczno-hagiograficzny. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2000.
- Janina Immakulata Adamska: Biorę życie takim, jakim ono jest. Rzecz o św. Rafale Kalinowskim. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 2003.
- Ryszard Bender: Powstaniec-zakonnik. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1977.
- Krzysztof Rafał Prokop: Św. Rafał Kalinowski. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2007, seria: Wielcy ludzie Kościoła.
- Jadwiga Stabińska: W nawróceniu i w ciszy. Święty Rafał Kalinowski. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 2001.
- Encyklopedia Katolicka, tom 16, Lublin 2012
- Sylwetki Saperów. Kolejne pokolenia
