Święty Tomasz z Akwinu (ok. 1226 – 1274) był filozofem scholastycznym, teologiem, członkiem zakonu dominikanów. Był jednym z najwybitniejszych myślicieli w dziejach chrześcijaństwa. Jest świętym Kościoła katolickiego i jednym z doktorów Kościoła.
Kim był św. Tomasz z Akwinu? Życiorys Świętego
Św. Tomasz z Akwinu urodził się ok. 1226 roku w Roccasecca pod Neapolem, jako syn Landulfa i Teodory. Gdy miał 5 lat został oddany jako oblat benedyktynom w Monte Cassino. Wychowywał się u nich. Nauczyciele byli zdziwieni jego postępami, prześcignął wszystkich kolegów zarówno w nauce, jak i w ćwiczeniu cnoty. Później opuścił klasztor i udał się do Neapolu, gdzie studiował na tamtejszym uniwersytecie. Tam zapoznał się z niedawno założonym przez św. Dominika Zakonem Kaznodziejskim. Bez wiedzy rodziców w 1243 roku wstąpił do dominikanów. Krok ten spotkał się z dezaprobatą rodziny, która wszelkimi sposobami usiłowała skłonić go do opuszczenia zakonu. Źródła mówią o uwięzieniu go przez braci, próbie skuszenia go kobietą lekkich obyczajów, a także wysłaniu do niego siostry Marotty, do której Święty tak przemówił, że sama wstąpiła do benedyktynek.
Św. Tomasz z Akwinu został wysłany przez przełożonych na studia do Paryża, a następnie w roku 1248 do Kolonii, gdzie wykładał na tamtejszym uniwersytecie głośny uczony dominikański, św. Albert Wielki. Koledzy przezywali św. Tomasza „głuchym wołem” z powodu cichego kroku i olbrzymiej postury; w gruncie rzeczy należał do bardzo zdolnych studentów. Po chlubnym ukończeniu studiów, św. Tomasz został wysłany przez przełożonych do Paryża, aby na Sorbonie wykładał teologię. Wszystkich zadziwiał jasnością wykładów, wymową oraz głębią. Stworzył własną metodę, w której najpierw wysuwał trudności i argumenty przeciw danej prawdzie, a potem je zbijał kolejno i dawał pełny wykład. W Paryżu zaszczycał go przyjaźnią król, św. Ludwik, który często zapraszał go na obiady.
Wskutek intryg, które przeciwnicy dominikanów rozbudzili na Sorbonie, po siedmiu latach wrócił do Włoch. W 1260 roku podczas kapituły generalnej został mianowany kaznodzieją. W 1261 roku został wezwany przez papieża Urbana IV do Rzymu, aby nauczał na dworze papieskim. Czynił to do 1265 roku. Św. Tomasz stanowczo uchylał się od przyjęcia jakiejkolwiek godności kościelnej. Papież Klemens IV ofiarował mu arcybiskupstwo Neapolu, ale i tę propozycję odrzucił.
Na przestrzeni lat 1265-1267 uczył w szkole swego zakonu w Rzymie, a w latach 1267-1268 przebywał we Viterbo jako kaznodzieja papieski.
Kiedy ucichła burza w Paryżu, ponownie został wysłany przez przełożonych do Paryża, jako czołowy teolog zakonu. Nauczał tam w latach 1269-1272 i zwalczał awerroistów, tzn. wyznawców doktryny filozoficznej, która opierała się na interpretacjach myśli Arystotelesa dokonanych przez Ibn Ruszda (Awerroesa). Następnie powrócił do Włoch, aby w latach 1272-1274 wykładać na uniwersytecie w Neapolu. W tym czasie kapituła generalna zobowiązała go, aby zorganizował teologiczne studium generale dla zakonu. Na miejsce tych studiów Święty upatrzył sobie Neapol.
W 1274 roku papież bł. Grzegorz X zwołał sobór powszechny w Lyonie, który znany jest pod nazwą Sobór Lyoński II. Święty Tomasz z Akwinu umarł w drodze po krótkiej chorobie. Zmarł we Fossanuova dnia 7 marca 1274 roku.
Tomasz z Akwinu został kanonizowany w 1323 roku przez papieża Jana XXII. W 1567 roku został ogłoszony doktorem Kościoła.
Św. Tomasz z Akwinu – najważniejsze dzieła
Św. Tomasz z Akwinu był nazywany „największym świętym wśród uczonych i największym uczonym pośród świętych”. Był teologiem i filozofem, człowiekiem niezwykłej dobroci serca, głębokiej pobożności i świętości życia. Jego spuścizna literacka jest olbrzymia. Niewiarygodne, że wśród tak wielu zajęć napisał dziesiątki tomów, w których zadziwia uniwersalizm podejmowanych zagadnień i głębia ich wyjaśnień. Wyróżniał się nie tylko analitycznym umysłem, ale także syntetycznym. Dał panoramę całej nauki filozofii i teologii katolickiej w zdumiewająco zwartym systemie, który nazwano „tomizmem”. Pracę naukową uważał za nabożeństwo, za służbę Bożą. Do najważniejszych dzieł Świętego należą: Summa contra gentiles (Suma przeciwko poganom, zwana także Summą filozoficzną), Kwestie dysputowane, Komentarz do sentencji Piotra Lombarda, Summa teologiczna, Komentarze do niektórych ksiąg Pisma świętego oraz do dzieł Arystotelesa.
Św. Tomasz z Akwinu był także uzdolnionym poetą. Zostawił piękne teksty liturgiczne do brewiarza i mszału na uroczystość Bożego ciała.
Św. Tomasz z Akwinu – patron
W 1880 roku św. Tomasz z Akwinu został ogłoszony przez papieża Leona XIII patronem szkół katolickich.
Św. Tomasz z Akwinu – kult
Relikwie Świętego w 1368 roku przeniesiono z Fossanuova do Tuluzy. Wówczas dokonano ich podziału. Prawe ramię otrzymali dominikanie w Paryżu, natomiast relikwie głowy podarowano do Solerno. Relikwie z Tuluzy zbezczeszczone w 1562 roku przez kalwinów i w 1779 roku przez rewolucję francuską, przeniesiono do St. Sernin a część podarowano do Fossanuova. Znaczna część jego śmiertelnych szczątków znajduje się także w Priverno. Z kolei jego cela klasztorna w Neapolu została zamieniona na kaplicę. Można tam zobaczyć dzwonek, którym posługiwał się podczas wykładów oraz relikwię jego lewego ramienia.
Wspomnienie liturgiczne św. Tomasza Apostoła w Kościele katolickim odbywa się dnia 28 stycznia.
Artykuły, które mogą Ci się spodobać:
Bibliografia
Biskup Karol Radoński, Święci i błogosławieni Kościoła katolickiego, Księgarnia św. Wojciecha, 1947
Ks. Wincenty Zaleski SDB, Święci na każdy dzień, Wydawnictwo Salezjańskie, Łódź 1982
O. Hugo Hoever, Żywoty Świętych Pańskich, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 1995
Grafika: Carlo Crivelli, 1476 rok, domena publiczna
Redaktor i administrator strony Zyciorysy.info. Prowadzi ten portal od ponad pięciu lat i jest autorem ponad 450 życiorysów.
Zapisz się do newslettera
Chciałbyś co jakiś czas otrzymywać powiadomienia o nowych, ciekawych biografiach?Zapisz się do newslettera: