Zyciorysy.info - logo
  • Życiorysy i biografie
    • Aktorzy
    • Duchowni
    • Działacze proklimatyczni
    • Działacze religijni
    • Działacze społeczni
    • Dziennikarze
    • Filozofowie
    • Kompozytorzy
    • Malarze
    • Modelki
    • Naukowcy
    • Papieże
    • Pierwsze damy
    • Piłkarze
    • Piosenkarze
    • Pisarze
    • Podróżnicy i odkrywcy
    • Politycy
    • Postacie biblijne
    • Prezenterzy telewizyjni
    • Projektanci mody
    • Przedsiębiorcy
    • Przywódcy
    • Reżyserzy
    • Rodzina królewska
    • Różne
    • Satyrycy
    • Sportowcy
    • Święci
    • Władcy Polski
    • Wojskowi
    • Wynalazcy
    • Zbrodniarze
    • Zespoły
  • Znaczenie imion
    • Imiona męskie
    • Imiona żeńskie
  • Lista artykułów
  • Kontakt

Zyciorysy.info » Życiorysy i biografie » Pisarze » Witkacy

Witkacy

Pisarze , Filozofowie , Malarze
Autor: Jakub Mazur | 23 września, 2019 | Brak komentarzy
Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy)

Witkacy, czyli Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885-1939) to popularny polski malarz, pisarz, dramaturg, fotografik oraz filozof.


Spis treści |Kliknij na rozdział, aby zostać przeniesionym|

  • Krótki życiorys Witkacego
  • Rozszerzona biografia Witkacego
  • Ciekawostki o Witkacym
  • Cytaty Witkacego
  • Źródła

Krótki życiorys Witkacego

Witkacy urodził się w 1885 r. w Warszawie. Jego ojciec był artystą, matka nauczycielką muzyki. Edukacją Witkacego zajął się jego ojciec oraz jego wybitni znajomi. Do okresu studiów mieszkał z rodzina w Zakopanem. Następnie podjął i ukończył krakowską Akademię Sztuk Pięknych.

Po studiach zdecydował się na powrót osiąść w Zakopanem. Samobójstwo jego narzeczonej sprawiło, że Witkacy wyjechał wraz ze swym kolegą Bronisławem Malinowskim w daleką podróż do Nowej Gwinei. Doszło jednak wkrótce do konfliktu z Malinowskim, co sprawiło, że Witkacy wrócił do Europy. Był to moment wybuchu I wojny światowej. Zaciągnął się do armii carskiej Rosji. W 1917 r. na skutek rany postrzałowej został zwolniony ze służby. Nastał czas malowania portretów. Jeszcze będąc na froncie w Rosji, zaczął pisać teksty na temat własnych poglądów artystycznych, które ukazały się później drukiem jako „Nowe formy w malarstwie i wynikające stąd porozumienia”. Opracował koncepcję Czystej Formy, według której najistotniejszym składnikiem artystycznym jest forma dzieła, ona to bowiem zdaniem Witkacego oddziałuje na odbiór dzieła. W zamyśle twórcy dzieło ma wywoływać  „uczucia metafizyczne”. Z czasem zatem przyłączył się do grupy tak zwanych Formistów.

Był rok 1923 r., gdy Stanisław Ignacy Witkiewicz pobrał się z wnuczką Juliusza Kossaka, Jadwigą Unrug. Ich małżeństwo rozpadło się po kilku latach. W 1927 Witkacy tymczasem wydał swoją powieść „Pożegnanie jesieni”, by wreszcie w 1930 roku mogło ukazać się jego dzieło pt.  „Nienasycenie”. W latach 30. dużo portretował. W 1935 r. wyłożył swoje poglądy filozoficzne pod tytułem „Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia”. W związku z osiągnięciami otrzymał wkrótce Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury. Do dziś, najwybitniejszym utworem dramatycznym Witkacego są „Szewcy” z 1934 r.

18 września 1939 r. Stanisław Ignacy Witkiewicz popełnił samobójstwo. Uczynił to dzień po informacji o ataku Związku Radzieckiego na Polskę.

Rozszerzona biografia Witkacego

Młodość wczesna

Stanisław Ignacy Witkiewicz urodził się w Warszawie, 24 lutego 1885 roku.

Jego ojciec był człowiekiem wielkiej sztuki, malarzem, krytykiem i dobrym prozaikiem. Matka z kolei była nauczycielką muzyki, posiadającą zmysł pedagogiczny. Młodość spędzał na samym początku w Warszawie, lecz później już na dłużej w Zakopanem, wśród artystycznej bohemy tamtych czasów. Od dziecka Witkacy przejawiał zdecydowanie ponadprzeciętne zdolności artystyczne. Uczył go przedmiotów na początku ojciec, ale i później opłacani przez niego znajomi – na ogół wybitni pedagodzy uniwersyteccy. Witkacego pociągały z początku zwłaszcza nauki ścisłe, lecz z czasem także fotografia, filozofia, malarstwo i wreszcie literatura piękna. W wieku zaledwie ośmiu lat artysta pisał pierwsze utwory dramatyczne, takie jak te pt. „Karaluchy”, czy też „Król i złodziej” oraz „Menażeria, czyli wybryk słonia”.

Wejście w dorosłość

Maturę zdawał natomiast pomyślnie we Lwowie, zostając wkrótce studentem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Swe pasje Witkacy rozwijał, odnajdując ich źródło w trakcie odbywanych podróży po kraju i za granicą. Pisał wciąż utwory i malował swoje artystyczne wizje pod natchnieniem bogatej wyobraźni. Na szczególną uwagę zasługuje i fakt, że przeżywając stany depresyjne, swoiste ukojenie Witkacy odnajdywał właśnie w dziedzinie sztuki, pojętej bardzo szeroko. W tym okresie Witkiewicz przeżywał również burzliwy, lecz inspirujący, kilkuletni związek z Ireną Solską, która była wybitną krakowską artystką teatralną. Ta bardzo wyrazista postać kobieca została częstym motywem w późniejszej twórczości Witkiewicza.

Samobójstwo narzeczonej

21 lutego 1914 roku doszło do samobójstwa narzeczonej Witkiewicza, Jadwigi Janczewskiej. Tragedia wydarzyła się bezpośrednio po kłótni narzeczonych. Artysta został głównym oskarżonym o to w swoim środowisku, ale i sam miał głębokie poczucie winy. Przyjaciel Bronisław Malinowski zaproponował mu wówczas udział w wyprawie naukowej do Nowej Gwinei. Witkiewicz miał dokumentować fotograficznie kolejne etapy tamtej podróży.

Choć sama podróż, dająca możliwość obcowania z egzotyczną kulturą i przyrodą, była dla Witkacego interesująca, nie dała poprawy jego melancholijnego stanu, wywołanego niezwykle tragicznymi wydarzeniami. Po serii konfliktów, w jakie na dodatek wdał się z Malinowskim, Witkacy podjął decyzję o powrocie do Europy, gdzie rozpoczęły się właśnie walki I wojny światowej.

Od słów do czynów

Dorastający Witkacy orientował się politycznie. Wiedział o zdarzeniach i śledził ich rozwój. Wychodził w końcu z założenia, że nadchodząca wojna może być przepustką do wolnej Polski, przy czym nadzieje te wiązał, z polityką zagraniczną carskiej Rosji. W czasie I wojny podjął się w związku z tym służby w cesarskiej armii Rosji. Później, wykazując również w tej dziedzinie szeroki horyzont myślowy, został przyjęty w szranki cesarskiej szkoły oficerskiej. W roku 1917 przebywający na froncie Witkacy został jednak ranny, a więc następnie przeniesiony do rezerwy. Dało mu to okazję, by udać się do Moskwy. Był tam dokładnie podczas wybuchającej rewolucji, utrzymywał później, że brał udział w tamtych zajściach, co wkładane jest dziś raczej pomiędzy artystyczną fikcję.

Z ziemi rosyjskiej do Polski

Po zakończeniu działań wojennych, nadszedł w końcu artystyczny rozkwit Witkacego, w tym również czas jego portretów, które zostały później niezwykle słynne, a zarazem cenne (do dziś stanowiąc doskonałą lokatę większego kapitału). Wkrótce powstała w ten sposób koncepcja Witkacego – tak zwana Czysta Forma, oraz związany z tym pogląd utrzymujący, że w sztuce kluczowe jest swoiste „uczucie metafizyczne”, uczucie zatem, jakie forma może budzić w odbiorcach. Witkacy stawiał w związku z tym na moc oddziaływania sztuki. W tym celu poddawał się działaniu substancji psychoaktywnych, co zaowocowało, zwłaszcza po meskalinie, serią nie mniej dziś cennych grafik.

Małżeństwo a „Nienasycenie”

Rok 1923 oznacza natomiast dw biografii Stanisława Ignacego Witkiewicza wejście w związek z wnuczką Juliusza Kossaka, czyli Jadwigą Unrug. Małżeństwo jednak nie wytrzymało próby czasu. W roku 1927 pojawiła się słynna później powieść Witkacego, mianowicie zatytułowana „Pożegnanie jesieni”, a w roku 1930 jego słynne, bo stanowiące dziś klasyczny, ściśle artystyczny kanon, dzieło pt. „Nienasycenie”. Oddawał się również z pasją filozofii, tworząc na przykład swoją koncepcję tak zwanego „monadyzmu biologicznego”, co odzwierciedlać miał napisany przez niego traktat pt. „Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia”.

Artystyczne laury i szczyt popularności

Był uznanym krytykiem literackim. Uhonorowano go w związku z tym Złotym Wawrzynem Polskiej Akademii Literatury. Aby uchwycić  – w sztuce i nie tylko – trudy i radości życia, udał się Witkacy na Śląsk, gdzie mógł podpatrywać złożone z działań rytualnych życie autochtonów. Wciąż wiele eksperymentował oprócz tego z halucynogenami, takimi jak opium i meskalina – opisy jego doświadczeń mentalnych i podróży na antypody świadomości dotarły jednak do odbiorców dopiero po II wojnie. Tymczasem w roku 1934 ukazał się jego dziś bardzo popularny utwór pt. „Szewcy”, czyli dramat Witkacego, wg. krytyki najwybitniejszy.

18 września 1939 roku Stanisław Ignacy Witkiewicz popełnił samobójstwo. Miało to związek z informacją o napaści Związku Radzieckiego na Polskę.

Ciekawostki o Witkacym

  • W związku z tragiczną informacją 17 września 1939 roku, czyli na temat ataku wojsk radzieckich na terytorium Polski, Witkacy miał powiedzieć „To już?!” Następnie popełniając samobójstwo.
  • Opisy jego przeżyć pod wpływem meskaliny dotarły szeroko do odbiorców w roku 1949 za sprawą magazynu popularnonaukowego zatytułowanego „Problemy”.
  • Utrzymywał, iż brał udział w rewolucji październikowej, natomiast z innych źródeł wynika, że ten wątek życia Witkacego on sam zorientował konfabulacją.
  • Istnieje teoria spiskowa, że Witkacy sfingował samobójstwo i żył później pod zmienionym nazwiskiem w Łodzi.

Cytaty Witkacego

„Ból fizyczny i teoretyczna rozmowa są moimi jedynymi przyjemnościami – wtedy nie myślę o rzeczywistości mego życia…”

„Jestem skończona, pragmatyczna, świadoma siebie hiperkanalia. Dlatego stoję przed wami, że wiem, co jest istotą Istnienia: metafizyczne świństwo.”

„Ale pecha mam. Wczoraj, kiedy robiłem pipi w lesie i zapatrzyłem się na krajobraz, bąk koński uciął mnie w kutasa. Spuchło to jak balon i myślałem, że odpadnie. Ale jodyna i Staroniewicz uratowali to cenne utensylium dla przyszłych pokoleń. Dziś jest tylko czerwone, ale może jeszcze odpadnie. Jak odpadnie, to Ci przyślę w formalinie.”

Artykuły, które mogą Ci się spodobać:

Stanisław Wyspiański
Stanisław Wyspiański
Bolesław Prus
Bolesław Prus
Cyprian Kamil Norwid
Cyprian Kamil Norwid

Źródła

https://pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Ignacy_Witkiewicz
https://biografia24.pl/witkacy/
https://dzieje.pl/postacie/stanis%C5%82aw-ignacy-witkiewicz-1885-1939
https://culture.pl/pl/tworca/stanislaw-ignacy-witkiewicz-witkacy
„O doświadczeniach narkotycznych i mistycznych” Janusz L. Jakubowski, Problemy, 1948.

Jak oceniasz ten artykuł?

Jeśli chcesz ocenić artykuł na 5, kliknij na ostatnią gwiazdkę i potwierdź głosowanie (inne oceny analogicznie). Pamiętaj, że twoja opinia jest dla nas ważna.

Średnia głosów to 4.5 / 5. Oddanych głosów: 6

Brak oddanych głosów. Bądź pierwszym, który oceni artykuł!

Dziękujemy za ocenę.

Zapraszamy do polubienia naszego profilu na Facebooku:

Przykro nam, że tak oceniłeś/aś ten artykuł.

Pomóż nam usprawnić ten artykuł. Doceniamy konstruktywną krytykę.

W jaki sposób możemy poprawić ten artykuł?

Autor: Jakub Mazur

Z wykształcenia socjolog. Swoje dziennikarskie doświadczenie zdobywał pracując w lokalnym czasopiśmie na Podkarpaciu i w regionalnej telewizji na Podbeskidziu.

Niezwykły życiorys:

|Kliknij na zdjęcie, by przejść do artykułu|
Bł. Karolina Kózkówna

Karolina Kózkówna (1898-1914) wychowywała się w pobożnej i pracowitej rodzinie, z wiekiem wzrastając w cnotach. Pełna wrażliwości i współczucia czyniła dobroć, pomagając rodzinie, chorym, starszym i potrzebującym. Poprzez swoje uczynki pełne miłości i ewangelizację przybliżała Boga wszystkim ludziom spotkanym na swojej drodze. Podczas pierwszej wojny światowej rosyjski żołnierz chciał pohańbić jej czystość. Zginęła śmiercią męczeńską, jednak obroniła swoje dziewictwo dzięki mężnej walce. Dlaczego młoda i piękna dziewczyna tak wybrała? „Wybrałam to, bo wolność, wolność, wolność mam. I nie żałuję nie, bo Chrystus przy mnie jest, I Ukochany mój dał mi biały strój” – śpiewa w swoim utworze Katarzyna Nikiel. Karolina Kózkówna została beatyfikowana w Tarnowie 10 czerwca 1987 roku przez papieża Jana Pawła II.

Polub nas:

Biografie znanych ludzi

Zobacz:

Pozycjonowanie stron

Tagi:

Biografie mężczyznBiografie osób zmarłychZnani Polacy

  • Poprzedni wpis Władysław Sikorski
  • Następny wpis Abraham Lincoln

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Wyszukiwanie

Menu

  • Życiorysy i biografie
  • Znaczenie imion
  • Lista artykułów
  • Regulamin
  • Polityka prywatności
  • Redakcja
  • Kontakt

Najnowsze wpisy

  • Tomasz Kammel. Czy ma żonę i dzieci? Ile ma lat? Jakie ma wykształcenie? Interesujący życiorys prezentera
  • Jacek Silski. Czy Śląski Słowik ma żonę i dzieci? Dowiedz się więcej o jego rodzinie i karierze.
  • Ida Nowakowska. Kim są jej rodzice i mąż? Ile ma dzieci? Jakie ma wykształcenie? Ciekawy życiorys Idy
  • Św. Faustyna Kowalska. Niesamowity życiorys skromnej Siostry do której mówił Bóg.
  • Damian Holecki. Czy artysta ma żonę i dzieci? Interesujący życiorys muzyka.

Ciekawe artykuły

Stanisław Wyspiański
Stanisław Wyspiański
Bolesław Prus
Bolesław Prus
Cyprian Kamil Norwid
Cyprian Kamil Norwid
Adam Mickiewicz (pomnik)
Biografia Adama Mickiewicza. Czy znasz te informacje i ciekawostki z życiorysu poety?
Jan Kochanowski
Jan Kochanowski
Portret Ignacego Krasickiego
Ignacy Krasicki
Jozef-Ignacy-Kraszewski
Józef Ignacy Kraszewski
Juliusz Słowacki (1)
Juliusz Słowacki
Zygmunt Krasiński
Zygmunt Krasiński
Janusz Głowacki
Janusz Głowacki
Jeremi Przybora
Jeremi Przybora
Stanislaw Barańczak
Stanisław Barańczak

Apostołowie Biblijni patriarchowie Biografie kobiet Biografie mężczyzn Biografie osób zmarłych Biografie osób żyjących Brytyjska rodzina królewska Dojrzali piosenkarze Gwiazdy disco polo Gwiazdy śląskiej estrady Imiona męskie na J Imiona męskie na M Imiona na A Imiona na J Imiona na K Imiona na M Imiona na R Imiona na S Imiona na W Imiona żeńskie na A Imiona żeńskie na K Imiona żeńskie na M Najpopularniejsi Święci Piosenkarze I poł. XX wieku Polscy nobliści Polscy piosenkarze młodszego pokolenia Polscy piosenkarze starszego pokolenia Pytanie na śniadanie Raperzy Skoczkowie narciarscy Starożytne postacie Zagraniczni piosenkarze młodego pokolenia Zagraniczni piosenkarze starszego pokolenia Znani Amerykanie Znani Anglicy Znani Brytyjczycy Znani Francuzi Znani Grecy Znani Hiszpanie Znani Holendrzy Znani Niemcy Znani Polacy Znani Rosjanie Znani Włosi Znani Żydzi

Linki sponsorowane

Toruń



Rzetelność dziennikarska

Dokładamy wszelkich starań by informacje prezentowane w biografiach były zgodne z prawdą. Opieramy się na źródłach, które podajemy na końcu każdego artykułu. Jeśli zauważyłeś jakiś błąd prosimy o informację w komentarzu lub poprzez e-maila.

© 2021 Zyciorysy.info