Witold Lutosławski

Witold Roman Lutosławski przyszedł na świat w Warszawie 25 stycznia 1913 roku. Zmarł w Warszawie 7 lutego 1994 roku. Był polskim kompozytorem i dyrygentem, także pianistą.

Spis treści

Biografia i życiorys Witolda Lutosławskiego

Dorastał w majątku Lutosławskich pod Łomżą. Później zamieszkali w Moskwie, by w momencie odzyskania przez Polskę niepodległości na powrót zamieszkać w granicach ojczyzny. Jako sześcioletni chłopiec Lutosławski komponował swoje pierwsze utwory fortepianowe. W 1922 roku na przykład napisał swe „Preludium”. Pobierał lekcje kompozycji u samego Witolda Maliszewskiego. Podjął studia matematyczne, lecz zarzucił je na rzecz muzyki, całkowicie się jej oddając. Pierwsze poważne sukcesy odniósł w wieku lat dwudziestu. Otrzymawszy dyplom wykształconego muzyka w 1937 roku.

W trakcie okupacji Lutosławski był radiotelegrafistą przy sztabie Armii „Kraków”. Wpadł w ręce Niemców, przebywał w niewoli, z której zbiegł wkrótce do Warszawy. Zarabiał na życie grając w kawiarniach. Występował w kawiarni „Aria”, a potem SIM. W „Arii” poznał Danutę Bogusławską, mianowicie miłość jego życia, przyszłą żonę. Pobrali się w 1946 roku.

Po wojnie pracował w Polskim Radiu. Tworzył przy tym utwory o charakterze edukacyjnym, w tym kompozycje dla dzieci, melodie przepełnione ludowością oraz pieśni masowe. Jego muzyka rozbrzmiewała w radiowych słuchowiskach radiowych oraz w teatrach. Dzięki zauważalnym nawiązaniom do folkloru („Mała suita”, „Tryptyk śląski”) cieszył się przychylnością władz. Tymczasem w 1953 roku Lutosławski zadebiutował jako dyrygent. Dyrygował zwykle własnym kompozycjom. Zdobył uznanie i sławę. Jako działacz Związku Kompozytorów Polskich był też kierownikiem Towarzystwa Muzyki Współczesnej.

Lutosławski zmarł w Warszawie 7 lutego 1994 roku.

Ciekawostki o Witoldzie Lutosławskim

Edukacje muzyczną rozpoczął mając zaledwie 6 lat. Wtedy powstały jego pierwsze kompozycje.
Dzięki inicjatywie Lutosławskiego weszła w życie ustawa ganiąca nadużywanie muzyki w miejscach zarówno publicznych, jak i prywatnych, jako działanie skutkujące zmniejszeniem poziomu wrażliwości na dźwięki.
Był uznanym dyrygentem takich orkiestr jak Wielka Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia i Telewizji, ale i te w Berlinie, Paryżu i Londynie, czy też Scottish National Orchestra oraz New York Philharmonic.
Witold Lutosławski był wielokrotnie odznaczany, m.in. otrzymał nagrodę państwową I stopnia, Order Budowniczych Polski Ludowej oraz Order Orła Białego. Został doktorem honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego, później Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, a także Uniwersytetu Jagiellońskiego, uniwersytetu w Cambridge oraz Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie.
W trakcie II wojny światowej Lutosławski był zaangażowany w akcję zbierania środków dla ukrywających się artystów, jednym z beneficjentów tej akcji był chociażby słynny Władysław Szpilman.

Cytaty Witolda Lutosławskiego

“Proces komponowania nie jest procesem zracjonalizowanym, jest raczej, jak w ogóle tworzenie dzieł sztuki, zjawiskiem irracjonalnym. Dlatego też dla pewnych kompozycji punktem wyjścia jest ekspresja, do której poszukuję środków, dla innych droga przebiega w odwrotnym kierunku. Ogromną trudność stanowi więc opisanie procesu powstawania dzieła muzycznego, wiele bowiem pomysłów rodzi się nagle, bez uświadomienia sobie, co było pierwotne: ekspresja czy środki. Poszukiwanie logiki w procesie komponowania interesuje teoretyków, muzykologów; niestety, problemu tego nie można wyjaśnić całkowicie i jednoznacznie, gdyż istotą twórczości artystycznej jest istnienie sfery pozostającej poza zakresem badań i dociekań.”

“Muzyka jest sztuką rozgrywającą się w czasie. A więc komponujemy ją między innymi po to, aby wywołać w słuchającym cykl określonych reakcji, których porządek i przebieg w czasie ma zupełnie zasadnicze znaczenie dla określonego rezultatu, jakim jest percepcja całości utworu. Innymi słowy – komponując formę zamkniętą zakładamy, że w czasie wykonania słuchający jest niejako prowadzony przez kompozytora poprzez poszczególne etapy utworu aż do jego zakończenia. (…) Haydn był mistrzem w rozkładaniu treści muzycznej w czasie…”

“Żadne następstwo dźwiękowe – mówił – żadne współbrzmienie nie może powstać bez uwzględnienia szczegółów wyrazu, kolorystyki, charakteru, fizjonomii. Nawet najdrobniejszy szczegół musi zadowalać w największym stopniu wrażliwość kompozytora. Innymi słowy, w muzyce nie mogą istnieć dźwięki obojętne.”