Władysław Sikorski

Władysław Sikorski przyszedł na świat w Tuszowie Narodowym 20 maja 1881 roku. Zmarł śmiercią tragiczną na Gibraltarze, 4 lipca 1943 roku. Jako polski wojskowy i polityk, zajmował stanowisko generałem broni Wojska Polskiego.

Spis treści

Krótki życiorys Władysława Sikorskiego

Władysław Eugeniusz Sikorski urodził się 20 maja 1881 r. w Tuszowie Narodowym. Uczył się w seminarium nauczycielskim, później studiował na Politechnice Lwowskiej. Rok 1907 oznaczał dla Sikorskiego powołanie przez niego do życia Związku Walki Czynnej. Po wybuchu I wojny światowej ostatecznie zdecydował się zasilić wojska formowane przez Piłsudskiego. Został szefem sztabu – kierował działaniami armii „Wschód” w Galicji. Walczył wśród broniących Lwów, następnie Warszawe. Z nadania Piłsudskiego został generałem porucznikiem. Po tragicznej śmierci Gabriela Narutowicza w 1922 r. to właśnie Sikorski objął tekę premiera oraz ministra spraw wewnętrznych. Natomiast w gabinecie S. Grabskiego był pełniącym funkcje ministra spraw wojskowych. W zasadzie nie zaangażował się w konflikt wywołany przewrotem majowym.. Zamiast tego przebywał we Francji celem uzupełniania wiedzy z zakresu studiów wojskowych. W 1939 r. mógł zatem objąć dowództwo utworzonej we Francji polskiej armii. Mianowany został również Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych i Naczelnym Wodzem, był odpowiedzialny za sporą część polityki rządu na uchodźstwie. 4 lipca 1943 r. zginął na Gibraltarze wskutek katastrofy lotniczej.

Biografia rozszerzona Władysława Sikorskiego

Sikorski działaczem

Władysław Sikorski urodził się w 1881 roku w Tuszowie Narodowym. Dorastał w Hyżnem. Do gimnazjum chodził natomiast w Rzeszowie. Maturę zdał we Lwowie. Później przyszedł czas na służbę wojskową. Jeszcze w gimnazjum dał się poznać jako zaangażowany patriota – przynależał do kilku organizacji z celami niepodległościowymi. Założył Związek Walki Czynnej oraz Komisje Tymczasową Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych. Pobrał się ze swą przyjaciółką Heleną Zubczewską, by zamieszkać później we Lwowie i pracować w departamencie dla budowli wodnych.

Przeczytaj życiorys: Gandhi

W czasie I wojny światowej

Jeszcze przed I wojną nawiązał kontakt z Piłsudskim. Został wówczas komisarzem galicyjskiego Rządu Narodowego. Później jako szefujący Departamentowi Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego. Różnice między tymi dżentelmenami dotyczyły pozyskiwania sprzymierzeńców – Sikorski jako profrancuz, Piłsudski – proaustriak. Sikorski dowodził III pułkiem Legionów.

Sikorski podczas II RP

Wsławił podczas wojny polsko – bolszewickiej, szczególnie za sprawą bitwy, która dała radę odepchnąć czerwonego wroga obecnego na rubieżach północnych Warszawy. Otrzymał szlify generalskie i urząd szefa Sztabu Generalnego. Premierem został w 1922 roku, czyli po tragicznej śmierci Gabriela Narutowicza. Sikorski był zwolennikiem reformowania sił zbrojnych, co powodowało starcia na linii Sikorski – Piłsudski. Został odsunięty od władzy stając w opozycji do działań sanacyjnych, tym nie mniej był zasłużonym dzięki sprawnym akcjom antyukraińskim na wschodnich rubieżach RP.

II wojna

Po wybuchu wojny emigrował do Francji. Został premierem rządu na uchodźstwie, a później naczelnym wodzem Polskich Sił Zbrojnych, otrzymując jeszcze tekę ministra wojska. 30 lipca 1942 roku doszło do podpisania układu polsko – radzieckiego, czyli Sikorski – Majski, który był po prawdzie dokumentem normalizującym wzajemne stosunki. Na mocy traktatu m.in. zwolniono wielu polskich więźniów aresztowanych w ZSRR. Był to zasadniczo koniec dobrych gestów Stalina, bowiem już w 1943 roku władze ZSRR uznały wszystkich polskich obywateli na terytoriach ZSRR jako obywateli swych własnych. Stosunki znacznie pogorszyło odkrycie przez hitlerowców grobów pomordowanych polskich oficerów w Katyniu. Okazało się, że sprawcą mordu są siły armii ZSRR oraz ich służb, podczas gdy strona radziecka oskarżała o to siły niemieckie. Rząd polski skierował w związku z tym sprawę do genewskiego Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. Wszczęcie dochodzenia tej instytucji było zaledwie pretekstem by strona radziecka zerwała stosunki dyplomatyczne z Polską, co odbyło się 26 kwietnia 1943 roku. Alianci tymczasem w postaci USA i Wielkiej Brytanii ponad wszystko pragnęli załagodzenia sprawy. Był to pewnie przyczynek do dalszych zdarzeń, które miały za cel odsunięcie Sikorskiego od władzy, przejmując przez te kraje rolę rzecznika spraw polskich, z perspektywy czasu jakże dyskusyjną.

Katastrofa gibraltarska

W maju 1943 roku generał Sikorski odbył wizytacje polskich oddziałów na terenie ZSRR. Celem była też próba wyjaśnienia zbrodni katyńskiej, która była już wówczas oczywista. Jakkolwiek nastroje były burzliwe, to udało się Sikorskiemu wprowadzić nastrój uspakajający. 4 lipca 1943 roku samolot B – 24 Liberator, którym Sikorski wracał do Wielkiej Brytanii, uległ katastrofie na Gibraltarze. Z tragedii ocalał tylko jeden człowiek, mianowicie pilot, kapitan Edward Prchal. Premierem został Stanisław Mikołajczyk. Naczelnym Wodzem natomiast generał Kazimierz Sosnkowski. Prochy gen. Sikorskiego zostały sprowadzone do Polski w 1993 roku, złożone następnie w krypcie św. Leonarda na Wawelu.

Przeczytaj życiorys: Mieczysław Rakowski

Ciekawostki o Władysławie Sikorskim

Ponowny pochówek gen. Sikorskiego odbył się na Wawelu 26 listopada 2008 roku.
Zdobył najwyższe odznaczenia państwowe Francji, Belgii, Czechosłowacji i Norwegii.
Zdobył wiele odznaczeń krajowych, takich jak:
Order Orła Białego,
Krzyż Komandorski Orderu Wojennego Virtuti Militari,
Złoty Krzyż Zasługi,
czterokrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych,
zdobył Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari,
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski,
Krzyż Grunwaldu I klasy.
Córka gen. Sikorskiego zginęła na Gibraltarze razem z nim.
Śmierć gen. Sikorskiego jest zagadkowa. Biorąc pod uwagę fakt, iż przeżył ją czeski pilot, oraz kontekst polityczny, można poprowadzić wniosek, w myśl którego samolot uległ katastrofie za sprawą działania stron trzecich, a nie wykluczone że również sił alianckich, chcących utrzymywać na siłę dobre stosunki z ZSRR. Od dawna istnieje hipoteza dotycząca tego wypadku lotniczego, mówiąca o zamordowaniu Sikorskiego oraz mistyfikacji, jaką mogła być sama katastrofa lotnicza.

Cytaty Władysława Sikorskiego

„Zwycięstwa polegają na harmonii techniki wojennej z duchowymi wartościami narodu i jego wojska.”

„Podniosłem chylący się ku upadkowi sztandar Polski.”

„Od początku istnienia człowieka i od chwili, gdy jego historia jest znana, wojna uchodzi za jedną z reguł rozwoju ludzkości.”

„Nie ma mowy o szczęściu bez patriotyzmu.”

„Trzeba podkreślić, że kraj nasz został głęboko poruszony dowodami lojalności, złożonymi Polsce przez mniejszości słowiańskie i żydowską. Jest to nieodparty dowód, że polska więź państwowa wyszła nienaruszona z tej straszliwej próby, którą jej narzucono. Za tę więź przywódcy Bundu Henryk Erlich i Wiktor Alter zapłacili życiem, kiedy w 1941 roku po wyjściu z więzienia na mocy amnestii, podejmując się, na propozycje radzieckie, organizacji żydowskiego komitetu antyfaszystowskiego, nie kryli, iż uważają się za polskich obywateli i czują się zobowiązani do działania w porozumieniu z władzami Rzeczypospolitej. W rezultacie, obaj zostali aresztowani, a następnie zgładzeni.”

Przeczytaj życiorys: Wiesław Myśliwski

„My Polacy rozumiemy wojnę nie jak symbol, lecz jako prawdziwą walkę.”