Zygmunt II August przyszedł na świat w Krakowie 1 sierpnia 1520 roku. Zmarł w Knyszynie 7 lipca 1572 roku. Był pierwszym i jak się później okazało, jedynym żyjącym i urodzonym w legalnym małżeńskim związku synem króla Zygmunta I Starego i jego drugiej żony, którą została Bona Sforza – księżna Mediolanu i Bari.
Biografia i życiorys Zygmunta II Augusta
Od 1529 roku Zygmunt August rezydował w Wilnie będąc wielkim księciem Litwy. 20 lutego 1530 r. za sprawą arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa Polski Jana Łaskiego został koronowany vivente rege w katedrze wawelskiej, na króla Polski.
W 1543 roku Zygmunt August wszedł związek małżeński – wybranką była Elżbieta Austriaczka z Habsburgów, czyli córka cesarza Ferdynanda I Habsburga. Młodzi małżonkowie zamieszkali w Wilnie, jednak pożycie okazało się mało udane, głównie z powodu epilepsji, na którą to cierpiała królowa. Po śmierci żony w roku 1545, Zygmunt August zawarł dwa lata później małżeństwo z Barbarą Radziwiłłówną, przymuszony do tego przez brata Radziwiłłówny – Mikołaja Radziwiłła Rudego, oraz jej kuzyna, którym był Mikołaj Radziwiłł Czarny. Według opinii części świadków małżeństwo to podyktowała również miłość (miał z Radziwiłłówną romans jeszcze za życia pierwszej żony). Jednak to drugie małżeństwo Zygmunta II zawarł on wbrew woli swego ojca Zygmunta I i matki Bony, a gdy wyszło na jaw, magnateria uznała związek za jawny mezalians, który to godzi w powagę państwa i dynastii. Mimo to Barbarze udało się zostać 7 grudnia 1550 roku koronowana na królową Polski. W następnym roku Barbara zmarła. Pochowano ją w katedrze wileńskiej. Zygmunt zdołał jednak ożenić się jeszcze raz trzeci, mianowicie w 1553 roku, a wybranką była księżniczka austriacka, młodsza siostra jego pierwszej żony – Katarzyna. Zawierając to małżeństwo nosił się z zamiarem spłodzenia potomka, bowiem zależało mu na odpowiednim dziedziczeniu tronu litewskiego przez ewentualnego syna. Związek okazał się jednak bezpotomny. Problem dziedzictwa jagiellońskiego na Litwie sprawił, że dążono ze strony Polski do zawarcia unii realnej między obu krajami – Polską a Litwą, tak, aby związek obu krajów zacementować utrzymując go wciąż w przyszłości. Matka króla tymczasem, skłócona z dworem królewskim i synem zdecydowała się wyjechać do Bari we Włoszech i tam w roku 1557 zmarła – została otruta tam przez Pappacodę, zausznika z dynastii hiszpańskich Habsburgów. Tymczasem w 1566 roku Katarzyna opuściła Polskę wyjeżdżając do Austrii, i jak się okazało – już na zawsze, ponieważ zmarła tam tuż przed swoim mężem. Zygmunt II August zmarł w Knyszynie, pod koniec swego 52. roku życia.
Ciekawostki o Zygmuncie Auguście
- jako pierwszy (i jedyny) król w polskich dziejach został obrany vivente rege – a więc jeszcze za życia ojca.
- Romans Zygmunta Augusta z Barbarą Radziwiłłówną miał miejsce jeszcze za życia jego pierwszej żony.
- Po przedwczesnej śmierci żony Zygmunt August potajemnie pobrał się z Barbarą Radziwiłłówną, dotychczasową kochanką. Jego związek z Litwinką wywołał niespotykany dotąd skandal tego typu, i doprowadził do, jak się okazało – już na zawsze – konfliktu między młodym monarchą oraz jego matką, Boną.
- Zygmunt August miał opinię władcy wyjątkowo ostrożnego, w tym stroniącego od wojen.
- Był ostatnim królem Polski z dynastii Jagiellonów.
Cytaty Zygmunta Augusta
“Nie jestem królem sumień waszych.”
“Te sokoły mnie zgubią.”
“Wszystkie sprawy, którekolwiek dzieją się na świecie ludziom ku pożytku, nie możem tego przywłaszczyć nikomu innemu, jedno samej woli Boga wszechmogącego. Jakoż i te sprawy wszystkie iż się skończyły, którycheście waszmość wdzięczni, i za które mi dziękujecie, z woli jego świętej się sprawiły i skończyły; przeto jemu samemu to musimy przywłaszczyć, a nie staraniu jakowemu naszemu.”
Źródła
https://pl.wikipedia.org/wiki/Zygmunt_II_August
http://staropolscy.pl/zygmunt-august/rzecz-krola-jmci-zygmunta-augusta-do-poslow/rzecz-krola-jmci-zygmunta-augusta-do