Św. Łucja

Św. Łucja (281 – 304) – dziewica oraz męczennica, a także święta Kościoła katolickiego i prawosławnego.

Spis treści

Krótki życiorys św. Łucji

Źródła mówią o Łucji, która pochodzić miała z Syrakuz na Sycylii. Źródło datowane jest na V wiek i jest najstarszym żywotem św. Łucji. Według niego Święta urodziła się w rodzinie bardzo dobrze sytuowanej. Za młodu skojarzono ją z młodzieńcem również odpowiednio sytuowanym. Los nie chciał jednak tego rozwiązania, przykładowo Łucja na pielgrzymce do grobu św. Agaty miała widzenie, w którym święta przepowiedziała żywot tragiczny, ale wielki, mianowicie świętość za sprawą ofiary z niej samej. Po powrocie do Syrakuz, a w związku z widzeniem, Łucja zrezygnowała z woli wyjścia za mąż, natomiast majątek miała według źródeł rozdać biednym. Złożyła przy tym śluby czystości. W efekcie Łucja jako chrześcijanka padła ofiarą prześladowania. Nie ugięła się przed torturami, więc ścięto ją mieczem. Łucja miała wtedy 23 lata.

Rzecz jasna historia Łucji zawiera też w sobie pewne szczegóły, jednak autentyczność jest bardzo trudna do sprawdzenia. Jeden z wątków mówi o próbach pohańbienia jej przez barbarzyńskich prześladujących, którzy nakłaniali siłą do nierządu. Łucja jednak nie uległa, podobnie jak wówczas, gdy chciano spalić ją na stosie, którego z kolei ognień się jej nie imał. Wówczas to dopiero sąd nakazał Łucję ściąć, lecz i to drogą cudu przeżyła. Natomiast arcydziełem nauki moralnej jaka płynie z historii św. Łucji jest jej dialog cytowany w źródłach, a mający miejsce między Łucją a sędzią.

Warto nadmienić, że dopiero w roku 1894 odnaleziono w Syrakuzach grób opatrzony jej imieniem, na cmentarzu św. Jana. Same zaś relikwie św. Łucji do roku 2000 przechowywane były w Wenecji. W Kanonie rzymskim imię Łucji wymienia się od czasów św. Grzegorza Wielkiego. W ten sposób została patronką Toledo i Szwecji; ponadto jest patronką tkaczy, szwaczek, rolników, ociemniałych i krawców; uważa się, że modlitwa o wstawiennictwo w chorobach oczu jest bardzo skuteczna.

Wielkim kultem otoczona jest szczególnie w Skandynawii, gdzie ma miejsce lub do niedawna jeszcze miało święto światła, mianowicie pochód dzieci ze świecami zapalonymi na głowie. Szczególne miejsce zajmuje wśród górali, którzy wzywają jej majestat, by udała się pogoda mającej nadejść bieżącej zimy.

Przeczytaj życiorys: Ryszard Riedel

Św. Łucja w ikonografii jest przedstawiania w stroju rzymskiej niewiasty, trzymająca palmę męczeństwa w jednej ręce, a w drugiej ręce tacę na której leży para oczu. Oto wg dawnej legendy miała tak piękne oczy, że wzbudzała zachwyt nawet u oprawców, dlatego kazała sobie oczy wyłupić. Czczono ją również jako patronkę od chorób oczu, nawet sam Dante modlił się do niej w tej sprawie.

Biografia rozszerzona św. Łucji

Św. Łucja, czyli Łucja z Syrakuz, przyszła na świat ok. 281 w sycylijskich Syrakuzach. Pochodziła z rodziny bardzo dobrze sytuowanej. Budziła w swych rodzicach wielkie nadzieje. Szykowano ją do równie dobrego zamążpójścia, w związku z tym już w swych wczesnych młodzieńczych latach została skojarzona z synem państwa sytuowanego równie dobrze, jak rodzice Łucji. Miało się wkrótce okazać, że Łucji los pisany jest w duchu religijnego poświęcenia. Tymczasem, zanim to nastąpiło, Łucja dorastała. Pewnego razu podjęła się wędrówki do grobu św. Agaty. Okazało się to nagle przełomowe — Łucja miała widzenie, które przedstawiło jej własny jej żywot w barwach cokolwiek kontrastowych. Obudziła się w niej chęć złożenia ze swego życia swoistej ofiary, chęć ponadto wielka i przemożna, dotycząca świętości. W ten sposób powróciła do Syrakuz. Miała wówczas według źródeł rozdać majątek biednym i przyjąć śluby czystości, natomiast dokonać żywota w sposób tragiczny, a mianowicie mowa w pismach o ścięciu Łucji mieczem w wieku jej 23 lat. Tymczasem ubiegamy nieco fakty. Zanim to dokonała żywota, Łucja w związku ze swym poświęceniem miała paść ofiarą barbarzyńskiego prześladowania. W źródłach mowa o chęci pohańbienia Łucki przez jurnych mężczyzn, którzy na różne sposoby nakłaniali kobietę do nierządu. Mowa też o próbie spalenia Łucji na stosie, lecz także istnieje wzmianka o tym, że ogień nie chciał jej strawić. Została postawiona przed sądem, który to dopiero zarządził ścięcie mieczem. Okazało się, że ta kara również nie była dość efektywna – Łucja miała według podań nawet to przeżyć. W źródłach mowa o niezwykle istotnej sprawie, a dotyczącej moralności – Łucja podjęła dyskusję z sędzią, który zarządzał sprawami egzekucyjnymi. Wyłożyła tam naukę moralną dotyczącą jej intencji i motywów działania. Wielu chcących podjąć życie konsekrowane jest zachęcanych do podjęcia lektury w tym zakresie, ponieważ opisy dialogów są pięknym wizerunkiem Świętej. Efekt jednak był taki, że Łucja straciła w końcu życie na skutek rozmaitych praktyk egzekucyjnych, lecz prawdziwym dramatem dla śledzących jej losy był brak informacji dotyczący miejsca jej pochówku. Grób opatrzony jej imieniem odnaleziono w Syrakuzach dopiero w roku 1894. Miejscem, gdzie odkrycie się dokonało, był cmentarz św. Jana. Zadecydowano wówczas by grób ten przenieść do Wenecji.

Święta Łucja pojawiła się jako postać adorowana w czasach św. Grzegorza Wielkiego. Została patronem Szwecji i Toledo. Wiele dyskusji zdążyło się odbyć w łonie Kościoła. Do żywota św. Łucji niejednokrotnie powracano na plenum watykańskich dyskusji. Została zatem kimś wyjątkowym dla wielu chcących dotknąć świętości pod wezwaniem specjalnych wyrzeczeń. Św. Łucja to w końcu patronka szwaczek, tkaczy, ociemniałych, rolników, krawców. Szczególne miejsce zajmuje jednak jej patronat nad chorymi cierpiącymi na zaburzenia widzenia. Uważa się, że modlitwy skierowane do św. Łucji są bardzo skuteczne.

Przeczytaj życiorys: Tadeusz Różewicz

Ciekawostki o św. Łucji

Jest świętą zarówno kościoła katolickiego, jak i prawosławnego.
Jej imię pada w I Modlitwie Eucharystycznej.
13 grudnia, w rocznicę wprowadzenia stanu wojennego, kościół wspomina właśnie św. Łucję. Być może to zbieg okoliczności, a może znak dla politycznie niewidomych?
Śluby czystości Łucja złożyła już w dzieciństwie.
Gdy jej matka była ciężko chora, Łucja udała się do grobu św. Agaty. Tam też wyprosiła w końcu uzdrowienie dla rodzicielki.
Aresztowanie i torturowanie Łucji było związane z jej odmową zamążpójścia. Należy przy tym pamiętać, że żyła w czasach i terytoriach niechrześcijańskich, w związku z czym narzeczony mógł oskarżyć ją na podstawie tego wyznania. Łucja poddana torturom wiary się nie wyrzekła. Nie powiodły się próby zawiezienia Łucji do przybytku płatnych usług seksualnych, ponieważ zrządzeniem losu wóz przymarzł do ziemi. Przeżyła także ścięcie mieczem.
Ostatecznie zmarła na skutek ran, lecz doczekała się dzięki oporowi ostatniego namaszczenia.