Karolina Kózkówna, również Karolina Kózka (1898-1914) była dziewicą, która zmarła na wskutek śmierci męczeńskiej. Jest błogosławioną Kościoła katolickiego.
Krótki zyciorys bł. Karoliny Kózkówny
Karolina Kózka urodziła się 2 sierpnia 1898 roku we wsi Wał-Ruda. Pochodziła z bardzo ubogiej i wielodzietnej rodziny galicyjskiej. Miała dziesięcioro rodzeństwa. Pomimo jednak ubóstwa wielu świadków opisywało dziewczynkę jako niezwykle radosną i pokorną, czy po prostu dobrą w sposób niezwykle prostolinijny. Była przy tym niezwykle zaangażowana religijnie, co zaznaczało się w jej wypadku najwyraźniej. Jej religijność z biegiem lat ubogacała też pracowitość, której oddawała się mając wciąż na uwadze słowa płynące z Pisma Świętego. Współtworzyła grupy takie jak: Żywy Różaniec, Apostolstwo Modlitwy i bractwo Wstrzemięźliwości. Inicjatywy te miały niezwykle pozytywny wpływ na jej życie duchowe, lecz także na otoczenie złożone z rówieśników i dorosłych, niekiedy równie aktywnych. Jej wuj prowadził w swym domu bibliotekę, gdzie z czasem Karolina Kózkówna zaczęła pełnić obowiązki bibliotekarki. Niestety nadszedł też dzień, w którym rozegrały się bardzo tragiczne sceny związane z Karoliną Kózkówną i rosyjskim żołnierzem. Tenże zapragnął pohańbić czystość Karoliny Kózkówny, co okazało się być daremne, jednak dziewczyna odniosła obrażenia zbyt poważne, by zdarzenie przeżyć. Miała wówczas szesnaście lat.
Za męczennicę uważana była od początku, więc zanim jeszcze została wyniesiona na ołtarze wierni kierowali do niej swe modlitwy. Błogosławioną została ogłoszona 10 czerwca 1987 roku, również dzięki staraniom Jana Pawła II.
Rozszerzona biografia bł. Karoliny Kózkówny
Karolina Kózkówna urodziła się w podtarnowskiej wsi Wał-Ruda dnia 2 sierpnia 1898 roku. Przyszła na świat jako czwarte z jedenaściorga dzieci Jana Kózki i Marii (z domu Borzęcka). Dnia 7 sierpnia otrzymała chrzest święty w kościele parafialnym w Radłowie udzielony przez ks. Józefa Olszowieckiego. Jej rodzice posiadali niewielkie gospodarstwo i Karolina pracowała z nimi na roli. Dorastała w atmosferze autentycznej i żywej wiary, która wyrażała się w jej rodzinie poprzez wspólną modlitwę, śpiewanie Godzinek, częste przystępowanie do sakramentów i udział we Mszy świętej również dni powszednie. Ich ubogą chatę często nazywano “Kościółkiem”, gdyż krewni i sąsiedzi gromadzili się u nich często na wspólnym czytaniu Pisma świętego, żywotów świętych oraz czasopism religijnych. W okresie Bożego narodzenia śpiewano u nich kolędy, a w okresie Wielkiego Postu Gorzkie Żale.
Karolina Kózkówna od najmłodszych lat kochała modlitwę i czyniła starania, aby wzrastać w miłości Bożej. Nie rozstawała się z różańcem, którego otrzymała od matki. Modliła się na nim w ciągu dnia, a także i nocy. Była posłuszna we wszystkim swoim rodzicom i z miłością oraz troską opiekowała się licznym, młodszym rodzeństwem. W latach 1906-1912 uczęszczała do szkoły podstawowej, którą ukończyła z wynikiem celującym. Jako uczennica cechowała się inteligencją, poczuciem obowiązku, a powaga ponad wiek wyróżniały ją spośród koleżanek. Po ukończeniu szkoły podstawowej uczęszczała jeszcze na tzw. naukę dopełniającą, która odbywała się trzy razy w tygodniu. Uczyła się chętnie, z religii zawsze otrzymywała wzorowe oceny i była bardzo pracowita i obowiązkowa.
Karolina Kózkówna przystąpiła do Pierwszej Komunii świętej w 1907 roku w Radłowie. Natomiast dnia 18 maja 1914 roku została bierzmowana przez biskupa tarnowskiego Leona Wałęgę w kościele parafialnym w Zabawie, który był nowo wybudowany.
Jej wuj, Franciszek Borzęcki miał duży wpływ na rozwój duchowy Karoliny, gdyż był człowiekiem bardzo religijnym i zaangażowanym w działalność apostolską i społeczną. Karolina pomagała mu prowadzić świetlicę i bibliotekę, gdzie przychodziła często młodzież i osoby dorosłe. Prowadzono tam kształcące rozmowy, deklamowano utwory wieszczów oraz śpiewano pieśni religijne i patriotyczne.
Karolina miała dar apostolstwa, gdyż po usłyszeniu danej prawdy wiary lub ważnego słowa zawsze śpieszyła, aby przekazać je innym. Była katechetką dla swojego rodzeństwa i okolicznych dzieci, śpiewała z nimi pieśni religijne, odmawiała różaniec oraz zachęcała ich, aby żyły wg. Bożych przykazań. Karolina była wrażliwa na potrzeby bliźnich i chętnie zajmowała się chorymi, a także starszymi. Odwiedzała ich, oddawała im różne posługi oraz czytała im pisma religijne. W razie czego przygotowywała również na przyjęcia Wiatyku, czyli komunii świętej podawanej osobie, która jest w niebezpieczeństwie śmierci. Karolina w swojej parafii byłą członkinią Apostolstwa Modlitwy, Towarzystwa Wstrzemięźliwości i Arcybractwa Wiecznej Adoracji Najświętszego Sakramentu.
Zginęła dnia 18 listopada 1914 roku na początku I wojny światowej, w wieku zaledwie 16 lat. Została uprowadzona przez carskiego żołnierza, który przemocą ją uprowadził i bestialsko ją zamordował, gdyż broniła się w pragnieniu ochrony swojego dziewictwa. Jej zmasakrowane ciało znaleziono dopiero po kilkunastu dniach, 4 grudnia 1914 roku w pobliskim lesie.
Jej pogrzeb odbył się w niedzielę 6 grudnia 1914 roku i zgromadził ponad 3 tys. żałobników. Pogrzeb był wielką manifestacją patriotyczno-religijną miejscowej i okolicznej ludności, która była przekonana, że uczestniczy w pogrzebie męczennicy. W ten sposób rozpoczął się kult Karoliny. Została pochowana na cmentarzu grzebalnym, jednak w 1917 roku biskup Wałęga przeniósł jej ciało do grobowca znajdującego się przy parafialnym kościele wsi Zabawa. W czasie procesu beatyfikacyjnego dnia 6 października 1981 roku przeprowadzono ekshumację oraz pierwsze rozpoznanie doczesnych szczątków Karoliny, które złożono w sarkofagu w kruchcie kościoła w Zabawie. Po ogłoszeniu dekretu o męczeństwie służebnicy Bożej, w marcu 1987 roku przeprowadzono rekognicję kanoniczną i przełożenie jej doczesnych szczątków do nowej trumny.
Karolina została beatyfikowana 10 czerwca 1987 roku w Tarnowie przez Jana Pawła II. Uroczyście rozpoczęto kult bł. Karoliny Kózkówny poprzez przeniesienie relikwii z przedsionka kościoła i złożenie ich w sarkofagu pod mensą głównego ołtarza jej kościoła parafialnego.
Ciekawostki o bł. Karolinie Kózkównie
- Na podstawie biografii bł. Karoliny Kózkówny został nakręcony film pt. „Zerwany Kłos”, film z roku 2017. Produkcja odbyła się dzięki wsparciu Fundacji Lux Veritatis oraz Telewizji Trwam. Film tworzyli absolwenci i studenci toruńskiej Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej.
- Bł. Karolina Kózkówna, jako że wyraziła swym życiem chęć osiągania perfekcji i świętości, była adresatem niezliczonych modlitw wiernych jeszcze zanim nastał decydujący dla jej kultu rok 1987, w którym Jan Paweł II wyniósł ją na ołtarze jako błogosławioną.
- Ikonografia przedstawia błogosławioną Karolinę Kózkówną z palmą w ręce, czyli z symbolem męczeństwa.
- Bł. Karolina Kózkówna jest patronką Ruchu Czystych Serc i Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży.
Cytaty bł. Karoliny Kózkówny
„Nie płacz, dziewczynko, nie płacz, dziecinko. To ptaszki. To Pan Bóg je stworzył.”
„Żeby się dostać do nieba. Jakby tam było dobrze.”
„Panie Jezu,
dziękuję Ci, że ukochałeś mnie
miłością, która podnosi z
największych upadków i leczy
najboleśniejsze rany. Oczyść moje
serce z wszelkiego zła, które nie
pozwala mi doświadczać i cieszyć się
darem czystej miłości.”
Źródła
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Karolina_K%C3%B3zka
- https://www.brewiarz.pl/czytelnia/swieci/11-18a.php3
- https://www.deon.pl/215/art,53,bl-karolina-kozkowna-patronka-czystych-serc.html