Edward Gierek przyszedł na świat w Porąbce, 6 stycznia 1913 roku. Zmarł w Cieszynie 29 lipca 2001 roku. Był polskim politykiem, działaczem komunistycznym, a co najważniejsze I sekretarzem KC PZPR w latach 1970-1980 oraz członkiem Rady Państwa na przestrzeni lat 1976-1980.
Biografia i życiorys Edwarda Gierka
Edward Gierek, czyli znany w Polsce komunista, działacz partyjny, oraz I sekretarz partii. Gierek pochodził ze środowiska trudniącego się pracami ściśle robotniczymi. Rodzina Gierka zdecydowała się wyemigrować do Francji, gdzie młody Edward spędził dzieciństwo (w latach 1923-1934). Podczas pobytu we Francji podejmował się pracy w kopalni węgla kamiennego, tam też miał okazję zapoznać się z postulatami komunistycznymi i wstąpić do Francuskiej Partii Komunistycznej. Za udział w jednym ze strajków okupacyjnych został Gierek wydalony z powrotem – do Polski. W 1937 r. wyemigrował ponownie, tym razem do Belgii, gdzie również pracował w kopalni. Tam też zastała go II wojna, podczas to której Gierek zaangażował się w działania belgijskiego ruchu oporu, tam też organizował komunistyczny Związek Patriotów Polskich oraz taką też Radę Narodową Polaków.
Po zakończeniu wojny Gierek zdecydował się wrócić do Polski (w 1948 roku), zatem wstąpił niemal od razu do PZPR, zostając z czasem sekretarzem wojewódzkim w Katowicach (funkcje tą pełnił w latach 1957-1970). W 1954 roku wreszcie został też członkiem KC, mogąc kierować Wydziałem Przemysłu. Gdy Gomułka przejął władzę w partii, Gierek momentalnie wszedł wtedy do Biura Politycznego. Wypadki grudniowe (1970) okazały się być trampoliną do awansu Edwarda Gierka, bowiem po ustąpieniu ze stanowiska Gomułki to jego właśnie powołano na stanowisko I sekretarza KC PZPR.
Przejmując władze Gierkowi udało się wyciszyć strajki robotników obietnicami podwyżek płac, lepszego zaopatrzenia w sklepach, a przede wszystkim całkiem ujmującym jak na siermiężną władzę wystąpieniem, w słowach „towarzysze pomożecie?”, podkreślających propagandowe znaczenie klasy robotniczej. Nastały więc lata siedemdziesiąte, wówczas to za sprawą kredytów, jakie władza zaciągnęła na Zachodzie, mogły szybko rozwijać się inwestycje przemysłowe, których jakość, jakkolwiek pozostawiała wiele do życzenia, to jednak dała Gierkowi kilka lat spokoju za cenę późniejszych poważnych problemów gospodarczych, bowiem w 1976 roku miały miejsce wystąpienia w Ursusie, jak również w Radomiu, czy w 1980 roku finalny efekt niezadowolenia, czyli strajki na Wybrzeżu.
Warto wspomnieć, że to gierkowski okres darował pokłosie prawodawcze w postaci wprowadzonej zmiany do konstytucji PRL, mianowicie zapisu o „przewodniej roli PZPR i nierozerwalnych więzach przyjaźni z ZSRR”.
W polityce zagranicznej bez wątpienia Gierek zdołał znormalizować stosunki z władzami państw Europy Zachodniej, w tym z Niemcami, udało się również podpisać także porozumienie helsińskie. W grudniu 1980 roku na skutek zawirowań wynikłych ze społecznych niepokojów, Gierek został usunięty z władz partii. Zmarł w 2001 roku.
Ciekawostki o Edwardzie Gierku
- Gierek, w porównaniu ze swym poprzednikiem Gomułką, reprezentował bez wątpienia klasę robotniczą wprawdzie, ale wyższych lotów. Pracował w młodości jako górnik – na emigracji, we Francji i Belgii, gdzie zapoznał się z duchem komunizmu i socjaldemokracji. Był również przez to członkiem związków zawodowych i samej Francuskiej Partii Komunistycznej. Od 1946 roku był także w Polskiej Partii Robotniczej Belgii. Całokształt ten określił jego, jak na polskiego komuniste tamtego okresu – prozachodnie sympatie, które pozwoliły na zaciąganie ogromnych kredytów na rozwój gospodarczy PRL. Dzięki tymże kredytów polski konsument dowiedział się co to pomarańcze i banany oraz budownictwo tak zwanej wielkiej płyty.
- Edward Gierek zasłynął jakże popularnym po dziś dzień zawołaniem wiecowym „No to jak, towarzysze, pomożecie?”
- Zapis o „przewodniej roli PZPR i nierozerwalnych więzach przyjaźni z ZSRR” był niechcianym, ale koniecznym elementem dyskursu politycznego epoki Gierka, ponieważ tak chciało ZSRR.
Cytaty Edwarda Gierka
“Trzeba załodze tych czterdziestu paru zakładów, które strajkowały, powiedzieć, jak my ich nienawidzimy, jacy to są łajdacy, jak oni swoim postępowaniem szkodzą krajowi. Uważam, że im więcej będzie słów bluźnierstwa pod ich adresem (…) – tym lepiej dla sprawy. (…) To musi być atmosfera pokazywania na nich jak czarne owce, jak na ludzi, którzy powinni się wstydzić, że w ogóle są Polakami, że w ogóle na świecie chodzą.”
“Idzie o wielką sprawę – o to, aby w obrębie życia jednego pokolenia zbudować drugą Polskę.”
“Powiedz tym swoim radomianom, że ja mam ich wszystkich w dupie i te wszystkie działania też mam w dupie. Zrobiliście taką rozróbę i chcecie by to łagodnie potraktować? To warchoły, ja im tego nie zapomnę.”
“Jesteście na Śląsku. Nasza młodzież uczy się i pracuje. Raz w tygodniu chciałaby kulturalnie wypocząć, nabrać sił do dalszej nauki i pracy. Nie interesują nas wynaturzone mody, nie chcemy rozwydrzenia i rozpasania.”
Źródła
Zdjęcie pochodzi z portalu wikipedia.org. Autor pozostaje nieznany. Zdjęcie zostało wykorzystane na podstawie licencji CC BY-SA 3.0 NL.https://pl.wikipedia.org/wiki/Edward_Gierek
https://ciekawostkihistoryczne.pl/leksykon/edward-gierek-1913-2001/
https://natemat.pl/141093,8-ciekawostek-prl-o-ktorych-nie-wszyscy-wiedza-a-powinni
https://pl.wikiquote.org/wiki/Edward_Gierek
Jakub Mazur jest z wykształcenia socjologiem, który swoje zawodowe życie poświęcił pracy dziennikarskiej. Doświadczenie dziennikarskie zdobywał pracując m.in. w podkarpackim czasopiśmie oraz regionalnej telewizji na Śląsku. Prywatnie jest wielkim fanem historii, a pasją tą dzieli się poprzez publikacje na portalu Zyciorysy.info. Jest autorem ponad 1000 tekstów biograficznych.