Św. Weronika

Św. Weronika – matrona z Jerozolimy, która towarzysząc Jezusowi niosącemu krzyż na Górę Kalwarię, otarła mu chustą twarz. Jest świętą Kościoła katolickiego, ormiańskiego i prawosławnego.

Spis treści

Krótki życiorys św. Weroniki

Św. Weronika żyła w I wieku n.e.. Stosunkowo niewiele wiemy o tej świętej, a w Piśmie Świętym brak jakichkolwiek informacji o niej. Legenda głosi, że Weronika ruszyła na pomoc Jezusowi i otarła jego twarz w czasie drogi krzyżowej. Weronika nie mogła znieść widoku cierpiącego Jezusa, ruszyła więc z pomocą – wpierw przecisnęła się przez ciasny kordon gapiów i wytarła swą chustą twarz Jezusowi. W te sposób powstała relikwia z odbitą na niej twarzą mesjasza, chusta niezwykle cenna, która do dziś przechowywana jest w Bazylice św. Piotra w Rzymie. Więcej na temat św. Weroniki mówią apokryfy, zwłaszcza jeden z nich, zatytułowany „Dzieje Piłata”. Zgodnie z literą tego dokumentu Weronika podjęła się obrony Jezusa jeszcze w momencie sądu Piłata nad Chrystusem. To jednak nie jedyny apokryf, w którym występuje. Jest bowiem Weronika tożsama z postacią Marty z Betanii, zwana też Serafiną, która razem z innymi kobietami płacze nad Jezusem. Dziś św. Weronika jest orędowniczką dobrej śmierci, a także patronką ludzi z problemami krążenia i różnych obrażeń ciała.

Biografia rozszerzona św. Weroniki

Św. Weronika to postać legendarna, o której mówią nam apokryfy. Jakkolwiek żyła w czasach Jezusa i jest obecna współcześnie w szóstej stacji krzyżowej, to legenda o niej pojawiła się dopiero w IV wieku, by rozwijać się w różnych wersjach aż do późnego średniowiecza, ubogacana coraz to nowymi szczegółami.

Wiele na temat św. Weroniki mówi według źródeł etymologia jej imienia, bowiem słowo „vera eikon” oznacza „prawdziwy wizerunek”, czy też „pheronike”, czyli „niosąca zwycięstwo”.

Święta Weronika była, jak powiadają źródła, jerozolimską matroną. Zasadniczy wątek natomiast dotyczy jej miłosierdzia, dzięki któremu właśnie dowiadujemy się o niej jako o człowieku z wielkim sercem, któremu nie jest obojętne cierpienie bliźniego. Tak oto według źródeł Weronika zobaczyła Jezusa na jego ostatniej drodze, niosącego krzyż. Widok ten wstrząsnął ją tak głęboko, że ruszyła w jego kierunku, aby mu pomóc na tyle, na ile to tylko możliwe. Weronika bowiem przecisnęła się przez liczny tłum gapiów. Następnie przystąpiła do niego szybko, wycierając mu twarz swą chustą. W ten też sposób powstała relikwia z odbitą na chuście twarzą cierpiącego Jezusa, natomiast sam czyn Weroniki został uznany za heroiczny i bez precedensu. Ponadto poza uznaniem, jakie czyn Weroniki odnalazł wśród ludzi średniowiecza, wtedy też nabierał coraz to nowego i donioślejszego znaczenia za sprawą dopisywania w źródłach podanych innych szczegółów związanych z czynem. Legenda Świętej w ten sposób ciągle wzrastała. Miała wręcz uzdrowić na przykład cesarza Tyberiusza, posiadając specjalne moce.

Św. Weronika pojawia się w apokryfie z V wieku, jako bohater w “Dziejach Piłata”. Miała ona być według źródła kobietą wyleczoną z krwotoku (Mt 9,20), która wsławiła się również obroną Jezusa przed Piłatem. Weronika jednak nie pojawia się w jednym odosobnionym źródle, ponieważ występuje też w innych apokryfach, gdzie na przykład utożsamiana jest z Martą z Betanii (Łk 10,38), albo jako jedna z grupy niewiast, które płaczą nad cierpiącym Jezusem (Łk 23,27), tam z kolei nazywana jest Serafiną, która dopiero później miała przyjąć imię Weronika.

W jednym z apokryfów jest ślad mówiący o tym, że swoją cenną chustę Weronika przekazała w roku 97 papieżowi Klemensowi Rzymskiemu, chusta, która stanowi do dziś jedną z cennych relikwii zgromadzonych w bazylice św. Piotra w Rzymie.

Opowiadanie o św. Weronice występuje w “Złotej Legendzie” Jakuba de Voragine, jak również w “Chuście Weroniki” G. von Le Fort. Obraz świętej Weroniki nad Jezusem często występował w dobie średniowiecza, poruszając wyobraźnię oglądających obrazy ze św. Weroniką różnych twórców. Swoisty hołd św. Weronice składali jednak twórcy dopiero baroku, kiedy to została jednym z najbardziej wdzięcznych tematów malarstwa sakralnego.

Jak wiadomo, “Weronika ociera twarz Jezusowi” jest dziś tytułem Szóstej Stacji Drogi Krzyżowej.

Święta Weronika jest patronką kupców i tkaczy, fotografów, szwaczek, gospodyń parafialnych. Jest również orędowniczką w przypadku poważnych problemów z krążeniem, różnych obrażeń ciała, czy też orędowniczką dobrej śmierci. Nie jest jednak tylko świętą kościoła katolickiego, odnalazła bowiem należną jej cześć jednocześnie w kościele prawosławnym i ormiańskim. Jej wspomnienie liturgiczne nabiera jednak szczególnego wyrazu właśnie w Kościele katolickim, a obchodzone jest dwukrotnie, co też świadczy o doniosłości Świętej, mianowicie 4 lutego lub 12 lipca.

Ciekawostki o św. Weronice

Legenda o Weronice pojawiła się dopiero w IV wieku. Od tego momentu do czasów późnego średniowiecza zdążyły się rozwinąć różne wersje legendy, narracja była ubogacana i zmieniana, w związku z czym trudno o relację całkowicie rzeczywistą.
Słowo „vera eikon” oznacza po łacinie „prawdziwy wizerunek”, czy też „pheronike”, mianowicie „niosąca zwycięstwo”.
Święta Weronika miała według podań uzdrowić cesarza Tyberiusza, posiadała bowiem specjalne moce.
Św. Weronika pojawia się w apokryfie z V wieku – jest tam bohaterką w „Dziejach Piłata”. Miała ona być według źródła wyleczona z krwotoku (Mt 9,20).
Według legend nazywana była początkowo Serafiną i dopiero później miała przyjąć imię Weronika.
W roku 97 Weronika miała wręczyć swą chustę papieżowi Klemensowi Rzymskiemu.