Mojżesz

Mojżesz był prorokiem, osobą, która dzięki bezpośredniemu kontaktowi z Bogiem odebrała bezpośrednie nauki zawarte chociażby w „Dziesięciu przykazaniach”. Jest jedną z najważniejszych postaci biblijnych.

Krótki życiorys Mojżesza

Prawdopodobne jest, iż Mojżesz żył w XIII wieku p.n.e. Według źródeł długość jego życia to 120 lat. Był synem Amrama i Jokebed. Mojżesz, czyli w hebrajskim „ocalony” lub „wyjęty”, bowiem przyszedł na świat niemal w chwili, gdy faraon wydał zarządzenie, według którego miano wymordować żydowskie dzieci płci męskiej. Matka Mojżesza tymczasem włożyła go do wiklinowego kosza, którym popłynął z nurtem rzeki Nil. Odnalazła go córka faraona, dzięki czemu znalazł się i dorastał na dworze faraona, jako Egipcjanin, brany nawet pod uwagę jako jego przyszły sukcesor. Jednak w wieku kilkunastu lat zabił hebrajczyka, który dopuścił się przemocy – wyszło to na jaw i Mojżesz uchodził z Egiptu. Został pasterzem jako członek plemienia koczowniczego. Ożenił się i miał dwóch synów. Pewnego razu objawił mu się Bóg Jahwe pod postacią gorejącego krzewu. Otrzymał Mojżesz od niego zadanie wyprowadzenia Izraelitów z ziemi egipskiej. Mojżesz wówczas wrócił do Egiptu, lecz faraon ani myślał przystać na emigracje Izraelitów. Biblia mówi wtedy o plagach, jakie spadły na Egipt za karę. W efekcie faraon po części przystał na prośby Mojżesza, lecz na wieść, że Izraelici opuszczają kraj, kazał ich dogonić i zabić. Wówczas wody Morza Czerwonego rozstąpiły się pozwalając przejść Izraelitom na drugą stronę, natomiast goniących ich Egipcjan morze utopiło w czeluściach swych wód. Mojżesz kierował się na Synaj, by złożyć tam ofiarę. Następnie Izraelici pielgrzymowali przez pustynie. Bóg w międzyczasie podarował im mannę z nieba, którą się żywili. Wreszcie dotarli do góry Synaj – tam też odbyło się przymierze Boga z Mojżeszem jako przedstawicielem Izraela. Otrzymał dziesięć przykazań. Tymczasem czekający na Mojżesza a zniecierpliwiony lud, u podnóża gór wytopił złotego cielca i oddał mu hołd. Mojżesz zareagował furią, rozbijając tablice z przykazaniami. Na szczęście sytuacje opanował, natomiast Jahwe nie podarował – otóż skazał Izraelitów na czterdziestoletnią tułaczkę na pustyni. Wtedy to właśnie Mojżesz zajmował się działalnością literacką, spisał swój słynny pięcioksiąg, zwany później mojżeszowym. Do Ziemi Obiecanej jednak nie wszedł. Zmarł na pustyni – legenda mówi o jego zniknięciu w chmurach, które nagle zstąpiły. Zdążył jeszcze namaścić Jozuego na swego następce. I odszedł.

Biografia rozszerzona Mojżesza

Cudowne ocalenie

Imię Mojżesz w hebrajskim oznacza „ocalony”, bowiem z jego osobą związana jest historia cudownego ocalenia. Otóż przed jego przyjściem na świat, faraon, chcąc zmniejszyć populację Żydów, rozkazał wymordować nowo narodzonych chłopców żydowskich. Tymczasem matka Mojżesza uratowała mu życie wkładając do małego uplecionego wcześniej koszyka i puściła z nurtem rzeki Nil. Następnie w gęstwinach rzecznych chaszczy dojrzała kosz z dzieckiem córka faraona, dzięki czemu został przez nią wzięty na dwór faraona, gdzie mieszkał i wychowywał się jako Egipcjanin, z myślą o zajęciu tronu po śmierci faraona, który nie miał męskiego potomka. W Biblii mowa jest też o nadzwyczajnej urodzie Mojżesza, czym urzekał.

Ucieczka z Egiptu i pierwszy kontakt z Bogiem

Mowa w Biblii również o jego dojrzewaniu, oraz o wojnie z ludami Etiopii, które Egipt pod jego wodzą zwyciężył. Jednak w młodym wieku miał miejsce jeszcze jeden nieszczęśliwy incydent, w którym Mojżesz zabił Hebrajczyka znęcającego się nad pewnym człowiekiem. Zabójstwo wyszło na jaw, dlatego musiał uciekać z Egiptu. Ukrył się wówczas w kraju Madian, gdzie został pasterzem jednego z plemion, które obdarzyło go zaufaniem dając żonę, z którą miał dwóch synów. Wówczas to miała miejsce też słynna historia z gorejącym krzakiem, bowiem szukając jednej owieczki, Mojżeszowi ukazał się Bóg. Bogiem tym okazał się Jahwe, czyli „Jestem, który jestem”. Mojżesz wtedy dowiedział się, że jest ziemia Kanaan, która ma zostać nową ojczyzną Żydów, w związku z czym Jahwe nakazał Mojżeszowi wyprowadzić lud izraelski z Egiptu i właśnie do tej ziemi poprowadzić.

Wyprowadzenie Izraelitów z niewoli egipskiej

W związku z tym udał się Mojżesz do Egiptu przekonywać faraona o potrzebie wypuszczenia z niewoli Izraelitów. Lecz faraon nie dał wiary w objawienie jakiego dostąpił Mojżesz, więc odmówił zgody na wyjście ludu. Bóg wtedy za pośrednictwem Mojżesza zesłał na Egipcjan dziesięć plag. Plagi te opisywane są w Biblii jako bezmiar nieszczęść, z których ostatnia była najbardziej dotkliwa i spowodowała śmierć wszystkich pierworodnych synów Egipcjan, w tym również syna faraona. Biblia podaje, że dopiero wtedy faraon zezwolił na tymczasowe opuszczenie Egiptu przez Izraelitów, mówi też o trudnej drodze jaką obrał Mojżesz, mianowicie kierując się na górę Synaj, gdzie miał złożyć ofiarę. Jednak na wieść, że Izraelici uciekają, faraon rozkazał ich dogonić i ponownie obrócić w niewolników. Ma wówczas miejsce słynna scena z rozstąpieniem się wód morza, Bóg bowiem wtedy dokonał cudu: przed wędrującymi Izraelitami wody rozstąpiły się. Egipcjanie ruszyli za Izraelitami tą samą drogą, ale cud sprawił również, że wody te zalały Egipcjan.

Wędrówka przez pustynię

Następnie miała miejsce wędrówka Izraelitów przez pustynię oraz prośba Mojżesza do Boga, o pokarm dla głodującego plemienia. Bóg wysłuchał wówczas próśb Mojżesza i darował Żydom mannę. Dalsza droga przez pustynię okazała się więc możliwa. Żydzi dotarli w końcu do góry Synaj, gdzie miało miejsce słynne przymierze, w efekcie czego Bóg podarował Mojżeszowi tablice z dziesięcioma przykazaniami. Pobyt Mojżesza trwał jednak na górze Synaj tak długo, że plemię zdążyło odlać z kosztowności złotego cielca i oddać mu hołd starym zwyczajem. Na wieść o tym, że Izraelici odlali sobie złotego cielca jako manifestację Boga,  Mojżesz popadł w furię i rozbił darowane mu tablice. Po modlitwie za grzechy lud ponownie udał się na górę Synaj i otrzymał drugie tablice.

Czterdziestoletnia tułaczka

Wtedy Bóg wyprowadził izraelitów na pustynie, skazując ich za grzechy na czterdziestoletnią wędrówkę, mówiąc, że dopiero ich dzieci wejdą do Ziemi Obiecanej. Źródła mówią też, że podczas wędrówki Mojżesz zajmował się działalnością literacką, spisując pięcioksiąg, zwany później mojżeszowym. Nie dane mu było jednak wejść do Ziemi Obiecanej. Przeczuwając natomiast swój bliski koniec, Mojżesz namaścił na swego następce Jozuego, a sam podczas rozmowy z nim w wąwozie, znika za sprawą chmury, która zstąpiła na niego.

Ciekawostki o Mojżeszu

• Mojżesz według Biblii żył 120 lat.
• Według źródeł bóle porodowe matki Mojżesza były tak słabe, iż powiła go w ciszy.
• Podobno Mojżesz był na tyle niezwykle urodziwym młodzieńcem, by odegrało to rolę istotną w jego losach na dworze faraona a później w przewodzeniu Izraelitom.
• W imieniu faraona Mojżesz poprowadził Egipcjan do zwycięstwa nad jednym z wrogich plemion oraz następnie do zdobycia miasta Saba.
• Bóg ukazał mu się w postaci płonącego krzaka. Był to jeden z kilku cudów, ponieważ później miały miejsce jeszcze inne – rozstąpienie się wód Morza Czerwonego; podarowanie Izraelitom Manny z nieba; otrzymanie przez Mojżesza tablic z dziesięciorgiem przykazań; odejście Mojżesza poprzez zniknięcie w chmurach.

Cytaty Mojżesza

„Mojżesz zaś rzekł Bogu: „Oto pójdę do synów Izraela i powiem im: «Bóg ojców naszych posłał mię do was». Lecz gdy oni mnie zapytają, jakie jest Jego imię, to cóż im mam powiedzieć?” Odpowiedział Bóg Mojżeszowi: „JESTEM, KTÓRY JESTEM”. I dodał: „Tak powiesz synom Izraela: «JESTEM posłał mnie do was»”. Mówił dalej Bóg do Mojżesza: „Tak powiesz synom Izraela: «Jahwe, Bóg ojców waszych, Bóg Abrahama, Bóg Izaaka i Bóg Jakuba posłał mnie do was.» To jest imię moje na wieki i to jest moje zawołanie na najdalsze pokolenia.”

„Wybacz, Panie, ale ja nie jestem wymowny, od wczoraj i przedwczoraj, a nawet od czasu, gdy przemawiasz do Twego sługi. Ociężały usta moje i język mój zesztywniał.”

Książka o Mojżeszu

„Mojżesz” Martina Bubera jest pozycją, która przybliża postać proroka.

Źródła

• https://pl.wikipedia.org/wiki/Moj%C5%BCesz
• http://wypracowania24.pl/religia/2152/mojzesz-zyciorys-proroctwa-opis
• http://biblia.deon.pl/rozdzial.php?id=54