Maryja

Maryja, Maria z Nazaretu, Matka Boska – była żoną Józefa z Nazaretu i matką Jezusa Chrystusa. Jest jedną z głównych osób w wierze wielu wyznań chrześcijańskich.

Spis treści

Krótki życiorys Maryi

Maria była z utęsknieniem wyglądana przez rodziców. Zanim doszło do poczęcia, rodzice dopełnili ślubowań obiecujących oddać potomka na służbę Pana, jeśli tylko się pojawi.

Urodziła się w Jerozolimie lub Seforis przed 20 r.p.n.e.

Zgodnie ze ślubowaniami rodziców Maryja została w wieku trzech lat oddana na wychowanie kapłanom i niewiastom świątynnym. Później, gdy podrosła, była szykowana do zamążpójścia. Wybrankiem wskazanym przez Ducha Świętego został Józef z Galilei. Gdy była w Nazarecie Archanioł Gabriel zwiastował jej, że za sprawą Ducha Świętego urodzi syna.

Narodziny Jezusa miały miejsce w Betlejem. Rodzina musiała jednak szybko uchodzić stamtąd do Egiptu chroniąc się przed mordem dzieci zorganizowanym przez Heroda, który dowiedział się o przyjściu na świat Mesjasza.

Niewiele mówią źródła na temat życia Maryi podczas 33 letniego życia Jezusa, jest jednak jej sławetna rola jako Matki Bożej, która cierpi widok sromotnego losu syna. Maryja jest obecna w czasie drogi krzyżowej, cierpi też pod krzyżem. Tam też w duchowym testamencie Jezusa przebija ustanowiona przez niego między nią a nim duchowa relacja macierzyńska, którą otworzył również dla wszystkich jego uczniów.

Ostatnie lata życia Matka Boża spędziła razem z Janem w Efezie. Zgodnie z tradycją Kościoła katolickiego została wzięta po śmierci wraz z ciałem do nieba.

Biografia rozszerzona Maryi

Maria z Nazaretu, znana jako Maryja lub Miriam, przyszła na świat w Jerozolimie lub Seforis przed 20 r. p.n.e.

Pochodzenie, rodzina i dzieciństwo

Według przekazów pozabiblijnych, czyli Protoewangelii Jakuba i trzynastowiecznej Złotej legendy ojcem Maryi był Joachim, a matką Anna. Jak podają źródła, małżonkowie Joachim i Anna wyglądali potomka z utęsknieniem. Źródła mówią o przysiędze, jaką złożyli Panu, mianowicie obiecali oddać dziecko jemu na służbę, jeśli da im dziecko. Dużo się o to modlili, aż pewnego dnia Annie ukazał się anioł, który oznajmił, że nie tylko pojawi się to dziecko, ale będzie wielbione przez niezliczone rzesze wiernych. Dziewięć miesięcy po objawieniu na świat przyszła córka. Zgodnie z wolą anioła nadano jej imię Maria. Na wychowanie kapłanom i niewiastom usługującym w świątyni została oddana przez rodziców już w wieku trzech lat.

Matka Marii – św. Anna, miała być siostrą Elżbiety (matki Jana Chrzciciela) i w związku z tym Maria była siostrzenicą Elżbiety.

Okoliczności małżeństwa z Józefem

Protoewangelia Jakuba i Złota Legenda opisują w jaki sposób doszło do zawarcia małżeństwa Maryi i Józefa. Gdy Maryja miała 14 lat w związku z rozporządzeniem najwyższego kapłana miała wrócić do rodziny i wyjść za mąż. W związku z tym, że składała śluby czystości i była przeznaczona do służby Panu, nie zgodziła się opuścić świątyni. Kapłani zwrócili się o poradę do Boga. Ten natomiast polecił zawezwać na pomoc wszystkich nieżonatych mężczyzn z rodu Dawida, aby każdy z nich złożył na specjalnym ołtarzu gałązkę, a to w celu poddania sprawy rozstrzygnięciu Ducha Świętego pod postacią gołębicy. Po złożeniu gałązek jednak gołębica nie wskazała wybranka Marii, a okazało się przy tym, że tylko Józef z Galilei nie złożył gałązki. Gdy Józef złożył gałązkę to gołębica nagle przybyła wskazując Jego jako wybranka Maryi. Gdy Józef przygotowywał dom do przybycia żony, Maria odwiedzała Nazaret, gdzie objawił się jej Archanioł Gabriel.

Narodziny Jezusa

Jak podaje Ewangelia Łukasza Maryja mieszkała w Nazarecie wraz z poślubionym jej Józefem. To tam nastąpiło zwiastowanie, czyli obwieszczenie przez Archanioła Gabriela wiadomości o tym, że urodzi Jezusa i poczęcie za sprawą Ducha Świętego. Niedługo potem Maria odwiedziła dom kapłana Zachariasza i jego żony Elżbiety (rodzice Jana Chrzciciela), podczas których Elżbieta wygłosiła proroctwo o dziecku Marii, które przyjdzie na świat.

Jak podaje Ewangelia Mateusza, gdy św. Józef uświadomił sobie, że Maryja spodziewa się dziecka, chciał ją oddalić, jednak anioł ukazał mu się we śnie i namówił go by tego nie czynił (Mt 1,19-25). Jezus urodził się w Betlejem, gdyż jak tłumaczy Łukasz Ewangelista było to związane z koniecznością ogłoszonego w całym państwie spisu ludności. Po urodzeniu Maria położyła go w żłobie. Okoliczni pasterze, którzy dowiedzieli się o narodzinach Mesjasza od anioła oddali mu cześć, a następnie uczynili to mędrcy ze Wschodu.

Rodzina była zmuszona do szybkiej emigracji do Egiptu, chroniąc w ten sposób syna przed mordem dzieci, jaki wówczas zorganizował król żydowski Herod, który w obawie przed utratą władzy wydał rozkaz wymordowania wszystkich chłopców do drugiego roku życia. Wcześniej mieli się udać do świątyni, aby wg. Mojżeszowego Prawa pierworodne dziecko płci męskiej poświęcić Jahwe.

Działalność publiczna Jezusa

Maryja rzadko pojawia się w przekazach biblijnych na temat publicznej działalności Jezusa. Uczestniczyła wraz synem w weselu w Kanie Galilejskiej będąc świadkiem pierwszego cudu Jezusa (por. J 2, 1-12). Jezus w swoich słowach podkreślał, że nie są ważne więzy krwi i macierzyństwo biologiczne, lecz duchowa relacja braterska i siostrzana, która wynika ze słuchania Słowa Bożego i wypełniania go. Święta Maria wraz ze św. Marią Magdaleną, św. Marią Kleofasową i św. Janem stali pod krzyżem, gdzie Jezus w duchowym testamencie, ustanowił między nią a jego umiłowanym uczniem duchową relację macierzyńską, która wg. wiary Kościoła jest otwarta dla każdego ucznia Jezusa.

Wg. Dziejów Apostolskich, po zmartwychwstaniu i wniebowstąpieniu Jezusa, wraz z apostołami i pozostałymi bliskimi uczniami Jezusa (około 120 osób) oczekiwali w Wieczerniku na Zesłanie Ducha Świętego.

Koniec życia ziemskiego Matki Bożej

Ostatnie swe lata życia Maryja spędziła wraz z Janem w Efezie. Tradycja Kościoła katolickiego podaje, że po śmierci została wzięta wraz z ciałem do nieba.

Informacje na temat wniebowzięcia pojawiają się w Złotej legendzie. Zaczerpnięte zostały z apokryficznej księgi, której autorstwo przypisuje się Janowi Ewangeliście. Legenda podaje, że po wniebowstąpieniu Jezusa, Marię mieszkająca w pobliżu góry Syjon odwiedził anioł, trzymający gałązkę palmową. Otrzymała od niego wiadomość, że za 3 dni opuści ziemskie ciało i powiedział, że przybędą w dniu jej śmierci. Gdy siedziała razem z aniołem, jej dusza opuściła ciało i udała się w ramiona syna. Apostołowie dostali polecenie od Jezusa by pochować ciało Marii w dolinie Cedron, jednak 3 dni później Jezus powrócił na ziemie, by zapytać w jaki sposób może Marię uczcić. Apostołowie zaproponowali zabranie ciała Maryi do nieba, by na zawsze pozostawało po jego prawicy. Archanioł Michał zszedł na Ziemię, by złączyć jej ciało z duszą. Wyszła z grobu i została wzięta do nieba, a jej szaty miały pozostać w grobie dla wiernych na pociechę. Suknia, która jest przypisywana Marii stała się później relikwią w Chartres w katedrze Notre Dame. Papież Pius XII w 1950 ogłosił dogmat o wniebowzięciu Maryi, jednak nie jest on uznawany przez protestantów. Natomiast Cerkiew prawosławna wierzy w zaśniecie Maryi, lecz bez dogmatyzowania tej nauki.

Ciekawostki o Maryi

Św. Joachim – ojciec Maryi – zmarł wkrótce po przyjęciu Maryi na służbę u kapłanów.
Słynny Zachariasz był tą osobą, która przyjęła Maryję na służbę do zakonu.
Pozostawała w zakonie całe 9 lat.
Maryja patronuje życiu konsekrowanemu niewiast.
Jakkolwiek Pismo Święte nie mówi wiele o życiu Maryi w czasie między narodzinami a śmiercią Jezusa Chrystusa, to istnieją pisma apokryficzne mówiące znacznie więcej, natomiast ich litera nie jest potwierdzana przez Kościół.
Według tradycji wschodniochrześcijańskiej, św Łukasz Ewangelista po zesłaniu Ducha Świętego namalował trzy przedstawienia – ikony Matki Boskiej.