Daniel Olbrychski

Daniel Olbrychski (ur. 1945) jest polskim aktorem filmowym, telewizyjnym i teatralnym. Znany z roli Kmicica w filmowej adaptacji „Potopu”, Azji Tuhajbejowicza w „Panu Wołodyjowskim”, Karola Borowieckiego w „Ziemi obiecanej”. Trzykrotnie żonaty, ojciec trojga dzieci.

Wiek: 78 lat(a)
Wzrost: 175 cm

Daniel Olbrychski – aktor z Drohiczyna

Daniel Marcel Olbrychski urodził się 27 lutego 1945 r. w Łowiczu w rodzinie Franciszka Olbrychskiego (1905–1981) i dziennikarki oraz autorki literatury dla dzieci Klementyny Sołonowicz-Olbrychskiej (1909–1995).

Dzieciństwo spędził w Drohiczynie na Podlasiu, a później w Warszawie. Dorastał bez ojca, a jedynie pod opieką mamy, która prowadziła szkolny teatr i uczyła języka polskiego i francuskiego.

Tata przeniósł się do stolicy, jednak Daniel wspominał w wywiadach, że choć był człowiekiem poczciwym, to nie radził sobie w życiu i borykał się z problemami natury finansowej. „W połowie lat 50., jak mama zachorowała, przenieśliśmy się do Warszawy, do ojca. Miałem 11 lat. Tata mieszkał w centrum, na Nowogrodzkiej. Przed wojną miał duże mieszkanie, ale potem zrobiono tam kołchoz. Żyliśmy w cztery rodziny, żeby dojść do wspólnej ubikacji, łazienki czy kuchni, trzy pozostałe przechodziły przez nasz pokój” – wspominał na łamach „Gazety Wyborczej”.

W dzieciństwie był ponoć niesforny, łobuzował, a od młodych lat uprawiał boks, judo i szermierkę. Próbował zwrócić w ten sposób na siebie uwagę dorastając w cieniu brata, który dobrze się uczył, prowadził szkolny chór, komponował. Ale to o niesfornym Danielu zrobiło się głośno po latach, a starszy o 6 lat Krzysztof (już nieżyjący 1939-2017), został fizykiem. Cieniem na spokojnym dzieciństwie brata położyła się wojna. Danielowi, który urodził się już po jej zakończeniu, los oszczędził okupacyjnej traumy.

Daniel Olbrychski – wykształcenie

W 1963 r. przyszły aktor ukończył Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie. W tym samym roku rozpoczął edukację w szkole teatralnej. Wykształcenie nie przyszło mu łatwo, a droga edukacyjna nie była „usłana różami”.

Dopiero w 1971 r., mając już na koncie wiele cenionych ról u Hoffmana, Kutza, Wajdy, Zanussiego, zdał aktorski egzamin eksternistyczny w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Ale – co może dziwić – dopiero od nieco ponad dekady sam jest magistrem aktorstwa. Dyplom w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie uzyskał dopiero w 2010 r.

Daniel Olbrychski – Kmicic, Azja i inne kreacje

Na początku lat 60. występował w Młodzieżowym Studiu Poetyckim, które w Telewizji Polskiej współtworzył Andrzej Konic. Trzy lata później Janusz Nasfeter odkrył talent aktorski Olbrychskiego, powierzając mu w 1963 r. rolę Korala w filmie „Ranny w lesie”.

Młody aktor dopiero rozpoczynał studia teatralne, ale po dwóch latach propozycje zaczęły sypać się „jak z rękawa”. Najpierw Wajda zaproponował mu pierwszą dużą rolę – Rafała Olbromskiego w „Popiołach” (1965). W tym samym roku zagrał u Morgensterna (podporucznika Olewicza) w „Potem nastąpi cisza”. Rok później Julian Dziedzina zaproponował mu rolę Tolka w filmie „Bokser” (1966). Młody odtwórca zagrał też u Stanisława Barei w „Małżeństwie z rozsądku” (1966).

Później przyszły kolejne kreacje na planach znanych reżyserów. Był przede wszystkim aktorem Wajdy, który zaprosił go do swoich filmów: „Wszystko na sprzedaż” (1968), „Polowanie na muchy” (1969), „Krajobraz po bitwie”(1970), „Brzezina” (1970), „Piłat i inni” (1971), „Wesele” (1972), „Ziemia obiecana” (1975), „Panny z Wilka” (1979), „Miłość w Niemczech” (1983), „Pan Tadeusz” (1999), „Zemsta” (2002).

Kazimierz Kutz zaangażował Olbrychskiego do pracy przy produkcjach „Skok” (1967) i „Sól ziemi czarnej” (1969), Janusz Morgenstern zaproponował pracę przy filmach: „Jowita” (1967) i „Mniejsze zło” (2009).

Olbrychski był też aktorem Krzysztofa Zanussiego („Struktura kryształu” –1969, „Góry o zmierzchu” – 1970, „Życie rodzinne” – 1970, „Z dalekiego kraju” – 1979, „Długa rozmowa z ptakiem” – 1992), Jerzego Antczaka („Hrabina Cosel” – 1968), Jerzego Hoffmana („Pan Wołodyjowski” – 1969, „Potop” – 1974, „Ogniem i mieczem” – 1999, „Stara baśń” – 2003, „1920 Bitwa warszawska” – 2011), Janusza Kijowskiego („Kung-fu” – 1979), Krzysztofa Kieślowskiego („Dekalog III” – 1988), Agnieszki Holland („Zdjęcia próbne” –  1976) i wielu innych.

Szerokiej publiczności dał się poznać przede wszystkim jako Kmicic w Potopie. Młody, wysportowany, walczący szabelką i dosiadający konia wydawał się idealnym kandydatem do roli. Publiczność jednak nie pokochała Olbrychskiego od razu i nieraz obdarowywała paszkwilami, np. na temat jego rudych włosów. Kiedy zobaczyli aktora na ekranie, w większości przekonali się.

Do historii przeszła też jego kreacja u Wajdy w „Ziemi obiecanej”. Brawurowo zagrał Karola Borowieckiego, a intymna scena z Kaliną Jędrusik do dzisiaj wywołuje rumieniec na twarzach oglądających.

Ciekawie poczynał sobie we współpracy z zagranicznymi reżyserami. Od 1970 grał u Volkera Schlöndorffa („Die Blechtrommel” – 1979), Claude’a Leloucha („Les uns et les autres” – 1981, „Hommes, femmes, mode d’emploi” – 1996), Nikity Michałkowa („Сибирский цирюльник” – 1998).

Rok 2010 zapisał się w karierze Olbrychskiego drugoplanową rolą w filmie „Salt”. Partnerką była sama Angelina Jolie. Jesienią 2012 dołączył do zespołu telenoweli „Klan”. W 2019 r. u Patryka Vegi zagrał w „Polityce”.

W ostatnich dwóch dekadach nie stronił od ról serialowych: w „Na dobre i na złe” (2000), „13 posterunek” (2000), „Wiedźmin” (2002), „Samo życie” (2002), „Dwie strony medalu” (2006-2007), „Kryminalni” (2006), „Daleko od noszy” (2006), „Plebania” (2007), „Niania” (2008), „Czas honoru” (2009-10), „Komisarz Alex” (2011-12), „Lekarze” (2012-14), „Świat według Kiepskich” (2016), „Pierwsza miłość” (2019-20).

Popularny aktor zapraszany był do jury światowych festiwali. W 2015 r. znalazł się w jury sekcji „Cinéfondation” 68. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Cannes.

Olbrychski udziela się również w dubbingu. W 2006 r. w „Arturze i Minimkach” mówił głosem Maltazara. W „Asterixie na olimpiadzie” (2008) był Juliuszem Cezarem, a w „Red Orchestra 2: Bohaterowie Stalingradu” (w 2011) dał się usłyszeć jako Wasilij Iwanowicz Czujkow.

Daniel Olbrychski – trzy żony, troje dzieci

W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku młody, przystojny aktor był obiektem westchnień przedstawicielek płci pięknej. „Nie było chwili, żebym nie był zakochany” – mówił po latach.

Aktor był trzykrotnie żonaty, ma też troje dzieci. Pierwszy raz związał się z aktorką Moniką Dzienisiewicz-Olbrychską, którą poznał na studiach. Była rozwiedziona i sześć lat starsza od męża. Mają syna Rafała Olbrychskiego (ur. 1971). Nie było to jednak udane rodzicielstwo, aktor próbował nawet odebrać synowi prawa do swojego wnuka Jakuba, który zmagał się z depresją i w wieku 28 lat, zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach. Dla aktora była to traumatyczne doświadczenie.

Cofnijmy się jednak o kilkadziesiąt lat wcześniej. Wkrótce po narodzinach syna aktor zostawił pierwszą żonę, bowiem zakochał się do szaleństwa. Wybranką była Maryla Rodowicz. Tworzyli jedną z najgorętszych par ponurych czasów PRL-u, mimo że żona nie dała Olbrychskiemu rozwodu. Jednak i ten związek z Marylą się rozpadł, choć aktor był przekonany, że miłość z Rodowicz to taka „do grobowej deski”. Przyczyną były ciągłe wyjazdy oraz koncerty wybranki, z czym – mimo że obeznany ze sławą – nie mógł sobie poradzić. Rozstali się, co aktor boleśnie przeżył. Popadł w alkoholizm, całymi miesiącami nie trzeźwiał, wszczynał awantury. Miał trudny charakter.

Drugą żoną była dziennikarka Zuzanna Łapicka (córka aktora Andrzeja Łapickiego), z którą aktor ma córkę. To Weronika Olbrychska (ur. 1982), która po latach zamieszkała w USA, ale nie zdecydowała się na artystyczną karierę, jak rodzice. Zajmuje się modą.

Z Łapicką pobrali się w 1978 r., ale po około 10. latach małżeństwa zdecydowali się na rozwód, mimo że żona miała wszystkie atuty, aby zatrzymać przy sobie Daniela i wyrwać go ze szponów nałogu. Ładna, elegancka, wykształcona.

Kiedy na jaw wyszły kolejne zdrady, m.in. związek z francuską aktorką Anouk Aimée, Łapicka nie dała rady. Rozstali się w pokojowej atmosferze i utrzymywali przyjacielskie stosunki. Być może gdyby Zuzanna wcześniej dostała paszport i mogła pojechać za mężem, do rozwodu by nie doszło. Ale była „żoną uziemioną” w ponurych realiach PRL-u, jak wtedy mówiła.

„Gwoździem do trumny” okazał się kolejny związek Olbrychskiego (w 1986 r.) z  niemiecką aktorką Barbarą Sukową, z którą ma syna Victora Longo-Olbrychskiego (ur. 1988). Syn mieszka w Nowym Jorku i przez wiele lat nie miał kontaktu z ojcem. Utrudniała go Sukowa, nie mogąc wybaczyć Olbrychskiemu rozstania. W 2008 r. syn Viktor przyjechał na krótko do Polski, a stosunki z ojcem uległy poprawie.

Od 2003 r. aktor związany jest z teatrolożką Krystyną Demską-Olbrychską. Pierwszy raz spotkali się, gdy była w podstawówce i ponoć skrycie kochała się w aktorze. Nałogowo chodziła na filmy z jego udziałem, ale on jej nie pamiętał. Po latach parę zeswatała Agnieszka Osiecka. Ponoć w urodziny Krystyny los sprawił, że jedyne wolne miejsce znalazło się przy stoliku Daniela. Rozmawiali, została jego menedżerką. Wkrótce sprawy zawodowe przeniosły się na grunt prywatny.

Przez wiele lat Olbrychski mieszkał we Francji i biegle posługuje się językiem francuskim. W Polsce posiadał dom w Kazimierzu Dolnym w dzielnicy Mięćmierz. Posiadłość miała dla aktora wartość sentymentalną, kupił go jeszcze w czasie małżeństwa z Zuzanną Łapicką w 1983 roku. Często tam jeździł, w Kazimierzu dorastały jego dzieci, gościli znani artyści: Osiecka, Przybora, Umer, Stokłosa. Kilka lat temu wystawił dom na sprzedaż. Drugą posiadłość ma na Podlasiu.

Daniel Olbrychski – ciekawostki

W 1992 r. ukazała się jego autobiografia „Anioły wokół głowy….”, której jest bohaterem.

Jest Honorowym Obywatelem miasta stołecznego Warszawy oraz Opola.

W 2007 r. w serialu „Plebania” zagrał samego siebie.

Ciotką aktora (siostra matki) była Irena Śmiałowska z Sołonowiczów (1908–2019), jedna z najdłużej żyjących Polek, która doczekała aż 111 lat.

Źródło

Zdjęcie: wikimedia.org | Autor: Adrian Grycuk | Licencja: CC BY-SA 4.0

https://pl.wikipedia.org/wiki/Daniel_Olbrychski
https://fashionistki.pl/kim-jest-weronika-olbrychska/
https://film.wp.pl/daniel-olbrychski-malo-kto-wie-o-tragicznych-losach-jego-brata-6035106960269953g/2
https://www.pomponik.pl/plotki/news-zwierzenia-bylej-zony-daniela-olbrychskiego-szokuja-o-tym-ma,nId,2585757

Tagi: