Imię Ewa zapewne kojarzy się z pierwszą pojawiającą się na kartach Biblii kobietą. Z jego genezą związana jest pewna ciekawa, chociaż niepotwierdzona teoria. Nie wybiegając nawet myślami za granicę w samej Polsce znajdziemy wiele znanych kobiet o tym imieniu.
Spis treści
Pochodzenie i znaczenie imienia Ewa
Jak można się tego spodziewać jest to imię pochodzenia biblijnego. Ma ono swoje źródło w hebrajskim słowie havvāh. Oznacza ono „dająca życie, rodząca, matka”. Do języka łacińskiego imię to trafiło z greckiego przekładu Biblii – z Septuaginty. To właśnie z języka łacińskiego trafiło m.in. do języka polskiego. Jan Grzenia podaje, że istnieje też koncepcja mówiąca o pochodzeniu tego imienia od arabskiego słowa hayya, które oznacza „wąż”, jednakże jak podkreśla „ten pogląd nie ma wielu zwolenników” (Grzenia, s. 121). W Polsce imię Ewa pojawia się po raz pierwszy w źródłach z 1249 roku. Z kolei w roku 1388 po raz pierwszy odnotowano formę Jewa. Józef Bubak wspomina o trzech nazwach miejscowości, które powstały na bazie tego imienia, są to Ewina, Ewinów i Ewy. Właściwie od samego średniowiecza imię to cieszy się w Polsce dużą popularnością, chociaż ostatnio raczej trochę na niej straciło. W roku 2020 nadano je tylko 505 dziewczynkom, co uplasowało je dopiero na 70 miejscu.
Imieniny Ewy
Najpopularniejsza data imienin Ewy to 24 grudnia. Osoby o tym imieniu mogą również obchodzić imieniny 14 marca, 23 kwietnia, 25 lipca, 6 września oraz 3 października.
Odmiany i zdrobnienia imienia Ewa
Ewka, Ewunia, Ewcia, Ewusia
Imię Ewa w innych językach
Język angielski – Eve
Język francuski – Ève
Język hiszpański – Eva
Język niemiecki – Eva, Eve, Ewa, Ewe
Język włoski – Eva
Język rosyjski – Eva
Język łaciński – Eva, Heva
Patronki imienia Ewa
W oczywisty sposób zgodnie z Biblią najważniejszą Ewą była pierwsza kobieta na Ziemi, określana, w tym przez Henryka Frosa i Franciszka Sowę, jako matka wszystkich żyjących. Jej postać została dokładnie omówiona w Księdze Rodzaju. Poza nią ci dwaj badacze wspominają jeszcze o dwóch Ewach: męczennicy Ewy z Dreux, o której nie ma jednak zbyt dużo informacji oraz Ewę z Leodium, której życiorys warto tutaj bliżej przedstawić.
Ewa z Leodium, czyli jak byśmy to bardziej „współcześnie” powiedzieli z Liège urodziła się w samym tym mieście lub jego okolicach prawdopodobnie w pierwszych latach XIII wieku. Henryk Fros i Franciszek Sowa z jej hojności wyprowadzają wniosek, że mogła pochodzić z zamożnej rodziny. W młodości przyjaźniła się z późniejszą świętą Julianną z Cornillon, która była wtedy przeoryszą klasztoru augustianek w Mont-Cornillon. Autorzy wspominają również o tym, że Ewa żyła w rekluzji, czyli w zamknięciu, w przylegającym do kolegiaty św. Marcina pomieszczeniu, którego nie mogła opuszczać. Była to w średniowieczu powszechnie znana forma ascezy, a znajdujący się w rekluzji mogli kontaktować się z innymi tylko przez kratę lub okienko. W czasie prześladowań w rekluzji Ewy zamieszkała nawet i sama Julianna. Również w tym czasie Ewa nawiązała kontakt z archidiakonem z Leodium Jakubem z Troyes, który został później legatem papieskim, biskupem Verdun oraz patriarchą Jerozolimy, a w końcu papieżem. Przybrał wtedy imię Urban IV.
Ewa z Leodium wspólnie z Julianną podejmowały działania na rzecz upowszechnienia święta Bożego Ciała. Dla Leodium zostało ono ustalone w roku 1246. Za pośrednictwem Hugona z Saint-Cher święto to dotarło i na inne tereny, które podlegały wtedy jego legacji. To w ten właśnie sposób święto Bożego Ciała dotarło w 1258 roku do Polski. W tym też roku zmarła Julianna, zaś Ewa nie zaprzestała starań na rzecz popularyzacji święta Bożego Ciała.
Wieści o działalności zarówno Ewy, jak i wcześniej Julianny dotarły i do samego Rzymu, gdzie zostały docenione przez papieża Urbana IV, który dowiedział się o modlitwach Ewy w intencji dalszego rozszerzenia Bożego Ciała. Papież ten „podjąwszy w 1264 roku odpowiednią decyzję, posłał jej osobiste pozdrowienia i przekazał odpis bulli oraz nowe officium sporządzone przez św. Tomasza z Akwinu” (Fros, Sowa, s. 219). Słowo officium oznacza zaś liturgię.
Nie jest dokładnie wiadome kiedy Ewa z Leodium zmarła. Pochowana natomiast została w kolegiacie. Chociaż od XVI wieku nazywana była błogosławioną, to formalnie jej kult został zaaprobowany dopiero przez papieża Leona XIII, którego pontyfikat przypada na końcowe lata XIX wieku oraz początek XX. W diecezji leodyjskiej Ewa jest tradycyjne wspominana w dniu 14 marca.
Znane imienniczki
Ewa Drzyzga – urodzona w 1967 roku prezenterka telewizyjna i dziennikarka. Znana przede wszystkim z talk-showu Rozmowy w toku, za prowadzenie którego została nagrodzona Wiktorem, trzema Telekamerami oraz jedną złotą Telekamerą. (Dowiedz się więcej)
Ewa Minge, z domu Butkiewicz – urodzona w 1967 roku projektantka mody. Jako pierwsza Polka została zaproszona na pokaz na Schodach Hiszpańskich w Rzymie. Prezentowała swoje kolekcje m.in. na Festiwalu Filmowym w Cannes. (Dowiedz się więcej)
Ewa Wiśniewska – urodzona w 1942 roku aktorka teatralna i filmowa. Występowała na deskach Teatru Nowego, Ateneum oraz Teatru Narodowego. Odznaczona Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. (Dowiedz się więcej)
Ewa Chodakowska-Kavoukis – urodzona w 1982 roku trenerka fitness i personalna, a także prezenterka telewizyjna i autorka. Rekordzistka Guinnessa: zorganizowała największy otwarty trening fitness. (Dowiedz się więcej)
Ewa Demarczyk (1941-2020) – piosenkarka, związana również z kabaretem „Piwnica pod Baranami”. Znana z wykonywania utworów z gatunku poezji śpiewanej. Uhonorowana wieloma nagrodami, w tym Złotym Krzyżem Zasługi, Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. (Dowiedz się więcej)
Ewa Kasprzyk – urodzona w 1957 roku aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna. Zagrała m.in. w cyklu filmów Kogiel-mogiel oraz serialach Złotopolscy i Przyjaciółki. Odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi. (Dowiedz się więcej)
Ewa Wachowicz – urodzona w 1970 roku dziennikarka i prezenterka telewizyjna. W roku 1992 zdobyła tytuł Miss Polonia, w roku 1993 wygrała konkurs Miss World University. W latach 1993-1995 była sekretarzem prasowym premiera Waldemara Pawlaka. (Dowiedz się więcej)
Ewa Bem – urodzona w 1951 roku wokalistka jazzowa i bluesowa. Występowała w zespołach Bemibem oraz Bemibek. Laureatka Fryderyka (2001), uhonorowana Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. (Dowiedz się więcej)
Ewa Farna (właściwie: Ewa Chobot) – urodzona w 1993 roku polsko-czeska piosenkarka oraz prezenterka telewizyjna. Laureatka m.in. nagród Viva Comet Awards, Eska Music Awards oraz Superjedynek. (Dowiedz się więcej)
Ewa Błaszczyk – urodzona w 1955 roku aktorka teatralna i filmowa, a także działaczka społeczna. Załozycielka fundacji Akogo? dzięki której wybudowana została klinika „Budzik”. Laureatka Wiktora, uhonorowana Orderem Uśmiechu i Medalem Świętego Brata Alberta. (Dowiedz się więcej)
Bibliografia
J. Bubak, Księga naszych imion, Ossolineum, Wrocław 1993.
H. Fros, F. Sowa, Twoje imię, Wydawnictwo WAM, Kraków 2007.
J. Grzenia, Słownik imion, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
Z wykształcenia politolog (UMCS w Lublinie). Autor jednej monografii, która uzyskała wyróżnienie w konkursie Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych i współautor kolejnej. Pasjonat ciekawostek z przeszłości bliższej i dalszej.
Ciekawe artykuły:
Niezwykły życiorys:
