Zyciorysy.info - logo
  • Życiorysy i biografie
    • Aktorzy
    • Duchowni
    • Działacze proklimatyczni
    • Działacze religijni
    • Działacze społeczni
    • Dziennikarze
    • Filozofowie
    • Kompozytorzy
    • Malarze
    • Modelki
    • Naukowcy
    • Papieże
    • Pierwsze damy
    • Piłkarze
    • Piosenkarze
    • Pisarze
    • Podróżnicy i odkrywcy
    • Politycy
    • Postacie biblijne
    • Prezenterzy telewizyjni
    • Projektanci mody
    • Przedsiębiorcy
    • Przywódcy
    • Reżyserzy
    • Rodzina królewska
    • Różne
    • Satyrycy
    • Sportowcy
    • Święci
    • Władcy Polski
    • Wojskowi
    • Wynalazcy
    • Zbrodniarze
    • Zespoły
  • Znaczenie imion
    • Imiona męskie
    • Imiona żeńskie
  • Lista artykułów
  • Kontakt

Zyciorysy.info » Życiorysy i biografie » Aktorzy » Witold Pyrkosz

Witold Pyrkosz

Aktorzy
Autor: Jolanta Tokarczyk | 2 kwietnia, 2021 | Brak komentarzy
Witold Pyrkosz

Witold Pyrkosz (1926-2017) był polskim aktorem teatralnym, filmowym i dubbingowym. Stworzył niezapomniane kreacje Pyzdry w „Janosiku”, Duńczyka w „Vabanku”, Balcerka w „Alternatywach 4”. Dożył 90 lat.


Spis treści |Kliknij na rozdział, aby zostać przeniesionym|

  • Witold Pyrkosz – Podwójnie urodzony
  • Witold Pyrkosz – Kawalarz w pyrkuszówce
  • Witold Pyrkosz – Klasyczne role w teatrze
  • Witold Pyrkosz – Pyzdra, pomocnik Janosika
  • Witold Pyrkosz – Dwie żony, troje dzieci, pięcioro wnuków
  • Witold Pyrkosz – Ciekawostki
  • Źródła

Witold Pyrkosz – Podwójnie urodzony

Przyszedł na świat w wigilię Bożego Narodzenia, 24 grudnia 1926 r. w Krasnymstawie w woj. lubelskim. Na chrzcie otrzymał imiona Witold Bronisław. Jak mówił anegdotycznie, babka nie mogła pogodzić się, że urodzonemu pod koniec grudnia „przepadł cały rok z życia” i dokonała zmiany w akcie urodzenia. A że dzieci rodziły się w domu i nikt wnikliwie tego nie sprawdzał, w dokumentacji widniało miejsce urodzenia: Lwów i data: 1 stycznia 1927 r. We Lwowie spędził dzieciństwo, ale w czasie wojny rodzina przeniosła się do Krakowa, a później zostali rozdzieleni.

Nastoletnie lata przypadły na czas okupacji, lecz aktor wspominał inne wydarzenie jeszcze sprzed wojny; jako dziecko był molestowany przez służącą, a sprawę przypomniał po latach magazyn „Na żywo”, któremu udzielił wywiadu.

W 1954 r. ukończył Szkołę Aktorską w Krakowie. Tam spotkał późniejsze legendy kina: Cybulskiego i Kobielę. Wśród kolegów miał opinię kawalarza, uwielbiał im robić przeróżne dowcipy.

Witold Pyrkosz – Kawalarz w pyrkuszówce

Nie stronił od kolegów, nawet kiedy gospodarował na swoim. Przyznaje, że wyrzucania butelek przez okno jednak zabronił, choć nieraz po towarzyskiej nocy musiał ratować się rano na próbie piwem z cytryną, udającym herbatę. Pierwsze mieszkanko, kawalerkę zwaną pyrkuszówką otrzymał z angażem w podkrakowskiej Nowej Hucie. „Było malutkie, w przejściu między korytarzem a łazienką stała dwupalnikowa kuchenka gazowa i coś tam się pitrasiło. Szafa w przedpokoju miała półtora metra szerokości”. W niej trzymał jedyny garnitur. „Mieszkałem na pierwszym piętrze, na drugim — nauczyciel polskiego, bardzo nerwowy człowiek, a na trzecim — Stasio Michalik. Ze Stasiem porozumiewaliśmy się w ten sposób, że ja waliłem w rurę centralnego ogrzewania, powiedzmy, o godzinie dwudziestej trzeciej jakimś trzonkiem od noża trzy razy i to znaczyło, żeby przyszedł, a on uderzał dwa razy i to znaczyło, że zaraz się pojawi” – wspominał kawalerskie życie w książce „Podwójnie urodzony”.

Do teatru miał jakieś dwa kilometry, więc nieraz szedł pieszo przez nowohuckie pola. A w Krakowie zaglądał do słynnej Piwnicy pod Baranami, przyjaźnił się z Dymnym i z Piotrem Skrzyneckim.

Witold Pyrkosz – Klasyczne role w teatrze

Rok po ukończeniu Szkoły Aktorskiej zadebiutował w kieleckim teatrze im. Żeromskiego w sztuce „Lekkomyślna siostra” (1955). W Kielcach zagrał jeszcze w „Zbiegach”, a następnie pojawił się na deskach Teatru Ludowego w Nowej Hucie, gdzie spędził 9 lat. Trafił tam, kiedy teatr był jeszcze w budowie. Nie było sceny, kończono układać podłogi. Z tego okresu pochodzą sztuki „Krakowiacy i górale” (1955), „Myszy i ludzie (1959), „Kondukt” (1963). 

Rok później przeniósł się do Wrocławia, gdzie spędził aż 11 lat. Pracował w Teatrze Polskim i na scenie teatrów dramatycznych w repertuarze klasycznym, w sztukach Fredry, w dramatach Witkacego, Becketta i Szekspira. W tym czasie współtworzył też cieszący się popularnością kabaret Dreptak.

Po przeprowadzce do Warszawy w 1975 r. aktora można było oglądać na deskach teatrów: Polskiego, Studio, Rozmaitości, Narodowego, Na Woli, Komedii i Ochoty. Tam w 2004 r. kreował swoją ostatnią premierę w „Pułkowniku Ptaku”. 

Dorobek teatralny Pyrkosza jest imponujący: zagrał w ponad 120 inscenizacjach teatralnych, 40 sztukach Teatru Telewizji i aż 160 spektaklach Teatru Polskiego Radia.

Witold Pyrkosz – Pyzdra, pomocnik Janosika

Choć był aktorem charakterystycznym, pozostał mistrzem drugiego planu. Nie grywał amantów ani głównych postaci, a reżyserzy chętnie obsadzali go w rolach czarnych charakterów. Kariera filmowa Pyrkosza opierała się więc przede wszystkim na rolach epizodycznych, a zagrał ich niemało – ponad 120 kreacji na małym i dużym ekranie. Nazywany królem seriali, popularność zyskał jako kapral Franek Wichura w serialu „Czterej pancerni i pies” (1966–1970). Charakterystyczny ton gry aktorskiej Pyrkosza ujawnił się w pełni w roli Jędrusia Pyzdry w serialu „Janosik” (1973). Zagrał tam rozbójnika o gołębim sercu, co bogatym zabiera a biednym daje. A że nieraz udało się uciec w serialu spod szubienicy, do historii kina przeszła już jego kwestia „Naoliwiłeś pętelkę woskiem, bo mam strasznie delikatną szyję”. Wypowiedział ją tuż przed egzekucją, której, szczęśliwie udało się serialowemu bohaterowi uniknąć…

W kreacji kasiarza Duńczyka w dwóch częściach filmu „Vabank” (1981 i 1984), jako spec od alarmów znowu wymierzał sprawiedliwość – lecz po swojemu, daleko od majestatu prawa.

Karierę ekranową ugruntowała rola złodziejaszka i pijaczyny Józefa Balcerka w „Alternatywach 4” (1983). Niewiele brakowało, a w serialu wcale by nie zagrał, ponieważ reżyser przeznaczył tę rolę dla innego odtwórcy. Dziś trudno sobie jednak wyobrazić innego „niebieskiego ptaka”, który z kilkorgiem dzieci trafia do eleganckiego „apartamentowca” przy ulicy Alternatywy 4 z rudery na warszawskiej Pradze.

,,Patrz, jakie rozumne bydlę” – kwestia z tego serialu w jego interpretacji wciąż zaskakuje widzów. Podobnie jak ogromna pracowitość aktora – ostatnią rolę w serialu „Agentki” zagrał w wieku 82 lat.

W dorobku zawodowym Pyrkosza niesposób pominąć roli Bombalina w „Kingsajz” (1987). W nowym stuleciu można go było oglądać w serialu „M jak miłość” (2000-2017), gdzie grał seniora rodu Mostowiaków. Tworzyli serialowe małżeństwo z Teresą Lipowską, o której mówił czasami w żartach, że była jego trzecią „żoną”. Tak jak chciał – występował niemal do końca życia.

Pyrkosz ma też niepodważalne zasługi w dubbingu, gdzie z przerwami pojawiał się przez ponad pół wieku. Zaczął w 1950 r. jako król w „Kopciuszku”. Później był Narcyz w serialu „Ja, Klaudiusz” (1976), a następnie w latach 90., czyli znowu po długiej przerwie, Gąsior Gęgacz w „Dzielny Agent Kaczor” (1991–1993). Od tego czasu przez niemal dwie dekady przemawiał głosem najważniejszych postaci z zagranicznych produkcji: Filokteta w filmie „Herkules” (1997), profesora w „Tarzanie” (1999), Pita w „Toy Story 2” (1999), szeryfa Sama w „Rogatym ranczo” (2004) oraz Złomka w amerykańskiej superprodukcji „Auta” (2006 i 2011).

Witold Pyrkosz – Dwie żony, troje dzieci, pięcioro wnuków

Był dwukrotnie żonaty. W jednym z wywiadów mówił z humorem: „nie byłem wysokim, przystojnym brunetem, a podobały mi się dziewczyny i jakoś trzeba było sobie radzić”. Małżeństwo z pierwszą żoną Ewą Bilewską, zakończyło się rozwodem. Po latach aktor wspominał, że „dostał wtedy mieszkanie, wygrał samochód, pięknego trabanta, lecz rozstał się z żoną”, o której nigdy nie mówił wiele. Małżonkowie doczekali się syna Pawła, ale ponoć nie utrzymywali kontaktów.

Druga żona Krystyna (młodsza o 19 lat), którą poślubił w 1964 r. była związana z aktorem przez ponad pół wieku, aż do jego śmierci. Z tego związku urodziło się dwoje dzieci: syn Witold i córka Katarzyna. Aktor doczekał się pięciorga wnucząt.

Rodzina mieszkała pod Warszawą w Górze Kalwarii, gdzie chętnie wypoczywał, pracował w ogrodzie i oddawał się pasji łowienia ryb.

Zmarł 22 kwietnia 2017 r. w Warszawie, w wieku 90 lat, w konsekwencji udaru, do którego doszło po komplikacjach z zapaleniem płuc. Wcześniej uskarżał się na problemy z sercem i krążeniem. Grób aktora znajduje się na cmentarzu w Górze Kalwarii.

Witold Pyrkosz – Ciekawostki

W latach 1999–2006 został radnym powiatu Piaseczno.

Był honorowym obywatelem miasta Pyzdry w woj. wielkopolskim.

Jest bohaterem książki „Podwójnie urodzony”, w której odsłania swoje dzieciństwo oraz kulisy kariery.

Artykuły, które mogą Ci się spodobać:

Bogumił Kobiela
Bogumił Kobiela
Jan Nowicki
Jan Nowicki
Franciszek Pieczka
Franciszek Pieczka

Źródła

Zdjęcie pochodzi z portalu wikipedia.org. Autorem zdjęcia jest Jerzy Stalega. Zdjęcie zostało wykorzystane na podstawie licencji CC BY-SA 3.0.

https://www.empik.com/empikultura/witold-pyrkosz-i-historia-jego-zycia,5846,a
„Podwójnie urodzony” – książka autorstwa Izy Komendołowicz i Anny Grużewskiej
https://pl.wikipedia.org/wiki/Witold_Pyrkosz
https://pl.aleteia.org/2017/04/22/pyzdra-balcerek-i-dunczyk-jak-zapamietamy-witolda-pyrkosza/
https://gwiazdy.wp.pl/witold-pyrkosz-prywatnie-i-on-skrywal-tajemnice-6114775513938049g/3

Jak oceniasz ten artykuł?

Jeśli chcesz ocenić artykuł na 5, kliknij na ostatnią gwiazdkę i potwierdź głosowanie (inne oceny analogicznie). Pamiętaj, że twoja opinia jest dla nas ważna.

Średnia głosów to 5 / 5. Oddanych głosów: 3

Brak oddanych głosów. Bądź pierwszym, który oceni artykuł!

Dziękujemy za ocenę.

Zapraszamy do polubienia naszego profilu na Facebooku:

Przykro nam, że tak oceniłeś/aś ten artykuł.

Pomóż nam usprawnić ten artykuł. Doceniamy konstruktywną krytykę.

W jaki sposób możemy poprawić ten artykuł?

Autor: Jolanta Tokarczyk

Jolanta Tokarczyk jest dziennikarką filmową i lifestylową. Prowadzi magazyn „Film&Tv Kamera” i portal Filmowe Centrum Festiwalowe. Specjalizuje się w wywiadach z twórcami kultury.

Niezwykły życiorys:

|Kliknij na zdjęcie, by przejść do artykułu|
Maria Simma (2)

Maria Simma (1915-2004) była Austriaczką, której ukazywały się dusze czyśćcowe, aby pomogła ulżyć ich cierpieniom. Mówiła o nich: „Dusze czyśćcowe wiedzą o nas i naszych czasach o wiele więcej, niż sądzimy. (..) Wiedzą też o wszystkim co się o nich mówi i co się dla nich robi. Są o wiele bliżej nas, niż sądzimy. Są bardzo blisko nas.”

Polub nas:

Biografie znanych ludzi

Zobacz:

Pozycjonowanie stron

Tagi:

Biografie mężczyznBiografie osób zmarłychZnani Polacy

  • Poprzedni wpis Urszula Dudziak
  • Następny wpis Aleksandra Popławska

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Wyszukiwanie

Menu

  • Życiorysy i biografie
  • Znaczenie imion
  • Lista artykułów
  • Regulamin
  • Polityka prywatności
  • Kontakt

Najnowsze wpisy

  • Tomasz Szczepanik
  • Marcin Prokop
  • Dorota Wellman
  • Maciej Kurzajewski
  • Katarzyna Cichopek

Ciekawe artykuły

Bogumił Kobiela
Bogumił Kobiela
Jan Nowicki
Jan Nowicki
Franciszek Pieczka
Franciszek Pieczka
Marian Kociniak
Marian Kociniak
Emil Karewicz
Emil Karewicz
Ryszard Kotys
Ryszard Kotys
Wiesław Michnikowski
Wiesław Michnikowski
Roman Kłosowski
Roman Kłosowski
Wojciech Pszoniak
Wojciech Pszoniak
Krzysztof Kowalewski
Krzysztof Kowalewski
Gustaw Holoubek
Gustaw Holoubek
Zbigniew Cybulski
Zbigniew Cybulski

Apostołowie Biografie kobiet Biografie mężczyzn Biografie osób zmarłych Biografie osób żyjących Brytyjska rodzina królewska Dojrzali piosenkarze Gwiazdy disco polo Gwiazdy śląskiej estrady Imiona męskie na A Imiona męskie na J Imiona męskie na K Imiona męskie na M Imiona na A Imiona na J Imiona na K Imiona na M Imiona na R Imiona na S Imiona na W Imiona żeńskie na A Imiona żeńskie na K Imiona żeńskie na M Najpopularniejsi Święci Piosenkarze I poł. XX wieku Polscy nobliści Polscy piosenkarze młodszego pokolenia Polscy piosenkarze starszego pokolenia Pytanie na śniadanie Raperzy Starożytne postacie Zagraniczni piosenkarze młodego pokolenia Zagraniczni piosenkarze starszego pokolenia Znani Amerykanie Znani Anglicy Znani Brytyjczycy Znani Francuzi Znani Grecy Znani Hiszpanie Znani Holendrzy Znani Niemcy Znani Polacy Znani Rosjanie Znani Włosi Znani Żydzi

Linki sponsorowane

poznaniacy.eu



Rzetelność dziennikarska

Dokładamy wszelkich starań by informacje prezentowane w biografiach były zgodne z prawdą. Opieramy się na źródłach, które podajemy na końcu każdego artykułu. Jeśli zauważyłeś jakiś błąd prosimy o informację w komentarzu lub poprzez e-maila.

© 2021 Zyciorysy.info